Hoe kweek je komkommers?

De beste komkommersoort kiezen 

Bij komkommers heb je soorten voor serres (binnen) en soorten voor de volle grond (buiten). Neem dus eerst even de tijd om te kijken wat je precies nodig hebt.

Serre-komkommers zijn meestal langer, hebben een dunne schil en plant je beter op een overdekte plek om ze te beschermen tegen de weersomstandigheden. Vollegrond-komkommers zijn steviger, korter en hebben een gegroefde schil of een schil met stekeltjes. Ze zijn minder veeleisend dan hun soortgenoten voor binnen en dus prima geschikt voor beginnende moestuiniers. Als je graag komkommers zou kweken, kijk dan even of je over alle benodigdheden hebt en over het gereedschap beschikt om te moestuinieren.

Hier zijn alvast enkele interessante komkommersoorten:

Kaskomkommers:  

• Komkommer ‘Emilie’  
• Komkommer ‘Femdan’   
• Komkommer ‘Carmen’  

Vollegrondkomkommers:  

• Komkommer ‘Marketmore’  
• Komkommer ‘Burpless Tasty Green’  

Wat je moet weten voor je komkommers begint te kweken? 

Om te starten heb je het volgende nodig:  

1. Kweekpotjes met een diameter van 7,5- 9 cm 
2. Een pootijzer 
3. Universele Bio Potgrond 
4. Plantensteunen 
5. Een schop 
6. Potten met een diameter van 25 à 30 cm voor kaskomkommers 
7. Moestuinmest
8. Vloeibare mest voor tomaten

Wanneer zaai je komkommers het beste?  

Zoals bij alle moestuingroenten hangt de zaaidatum af van de gekozen soort en van de locatie waar je komkommers wilt kweken. Je kunt ook altijd een teeltplanner raadplegen om te weten wanneer je precies moet zaaien en kunt oogsten. 

• In een verwarmde serre kun je serre-komkommers zaaien van het einde van de winter tot het begin van de lente.  
• Heb je geen verwarmde serre? Wacht dan tot halfweg de lente voor volle grond komkommers.  
• Zaai vollegrond-komkommers binnen voor op het einde van de lente. 
• Komkommers voor buiten, kun je ook rechtstreeks in de volle grond planten in het begin van de zomer. Ze hebben een beschut en zonnig plekje nodig en goede aarde.  

Hoe zaai je komkommers?

1. Vul de kweekpotjes (max. 9 cm diameter) met potgrond. 
2. Gebruik een pootijzer (of een potlood) om een gat met een diepte van 2,5 cm te maken midden in de potgrond. 
3. Gebruik één zaadje per pot en leg het niet plat, maar op z'n kant. Dat is een trucje om het risico op rotten te verminderen.  
4. Dek af met een laagje potgrond en geef goed water.  
5. Als je rechtstreeks in de volle grond zaait, doe je dat ook op 2,5 cm diepte. Bescherm de zaailingen tegen de kou met gaas of met een stolp.  

Wanneer en hoe plant je komkommers?  

Als de zaailingen voldoende groot zijn (ongeveer 3 à 4 weken na het kiemen), verspeen je serre-komkommers naar een eigen pot (25 à 30 cm diameter) gevuld met potgrond. Zet in elke pot een grote plantensteun om de plant te helpen in zijn groei.  

Vollegrond-komkommers die je in de lente binnen hebt voorgezaaid, kunnen in het begin van de zomer verspeend worden. Hard je planten de eerste week af door ze overdag buiten te zetten en 's avonds binnen te halen.  

Hou ongeveer 90 cm afstand tussen je vollegrond-komkommers en geef ze goed water. Je hoeft ze niet te geleiden (tenzij je niet veel plaats hebt). Ze vinden het prima om breed uit te groeien op de grond.  

Hoe verzorg je je komkommers het beste?  

Bij het kweken van komkommers is het van belang om ze geen stress te bezorgen tijdens de groei, anders kunnen de vruchten bitter worden.

Volg deze tips voor een geslaagde oogst:  

• Geef regelmatig water. Zorg ervoor dat de grond vochtig blijft, maar niet doorweekt is.  
• Om schimmelziekten te vermijden is het een goed idee om geen water te geven op de bladeren. 
• Als de bloemen verschijnen, voed je de komkommers om de andere week met vloeibare meststof.   
• Geleid de komkommers langs plantensteunen, latwerk of betonwapening voor een grotere oogst. 
• Top de planten af (verwijder jonge blaadjes aan de uiteinden van de ranken), zodat ze hun energie in de vruchten kunnen stoppen in plaats van in de bladeren. Top de uiteinden van de hoofdrank van serre komkommers af wanneer ze de bovenkant van de serre of van je geleidingssysteem bereiken. Bij volle grond komkommers mag je vroeger aftoppen: ideaal is om de uiteinden af te toppen als de plant 7 blaadjes heeft.  
• Top alle ranken zonder bloemen af wanneer ze 60 cm lang zijn (voor serre komkommers) of zeven bladeren hebben (voor vollegrond komkommers).  
• Verwijder alle mannelijke bloemen van serre komkommers om bestuiving te vermijden (zie hieronder).  

Komkommerbestuiving: dit moet je weten  

Komkommers hebben een aantal eigenaardige trekjes wat de bestuiving betreft. Zo produceren ze zowel mannelijke als vrouwelijke bloemen.  

Het is vrij makkelijk om beide van elkaar te onderscheiden. De mannelijke staan namelijk op fijne rankjes, terwijl de vrouwelijke bloemen op kleine komkommers lijken te staan (wat ook het geval is). 

Sommige kommercultivars voor de professionele teelt produceren enkel vrouwelijke bloemen. Andere komkommers produceren beide geslachten op dezelfde plant.  

De meeste serre komkommers zijn vrouwelijke planten die vruchten produceren zonder bestuiving of bevruchting. Als ze bevrucht worden, krijgen ze zelfs een bittere smaak. Als je dus mannelijke bloemen ziet in je serre, is het een goed idee om ze meteen te verwijderen om smaakproblemen te vermijden.

Volle grond komkommers produceren mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde plant. Ze moeten bestoven worden om vruchten te produceren. Laat de bloemen dus staan, zodat de bestuivende insecten hun werk kunnen doen.  

Wanneer kun je komkommers oogsten?  

Je kunt de komkommers gelijk wanneer oogsten tussen juli en oktober wanneer de vruchten zo'n 15 à 20 cm lang zijn. Gebruik een scherp mes om de komkommer van de plant te verwijderen. Oogst regelmatig: zo stimuleer je de plant om meer vruchten te produceren.  

Tijd om de stap te zetten! Zodra je die eerste zelfgekweekte komkommer hebt geproefd, wil je niets anders meer.

Ziektes en plagen van de komkommer

Meeldauw

Komkommers kunnen last hebben van twee schimmels: echte en valse meeldauw. De ziekte ontstaat meestal bij een te hoge vochtigheid of wanneer je water geeft op de bladeren. Een schimmeldodend biologisch middel op basis van koper kan de schade van valse meeldauw beperken. Tegen echte meeldauw kun je soda bicarbonaat of zwavel gebruiken. 

Bladluizen

Ook bladluizen kunnen de groei van de komkommerplant verstoren. Je kunt eventueel lieveheersbeestjes of zweefvliegen gebruiken, een speciaal biologisch insecticide voor moestuin of bruine zeep. Om bestuivende insecten te beschermen gebruik je beter geen insecticide als de planten bloeien. Je kunt bovendien afrikaantjes planten in de buurt van je komkommers om plagen als witte vlieg te voorkomen.