Jak sadzić i pielęgnować narcyzy?
Chyba każdy się zgodzi, że nic tak nie poprawia nastroju, jak widok żółtych narcyzów zwiastujących wiosnę.
Odmian tych popularnych bylin ogrodowych powstało na przestrzeni lat całe mnóstwo. Zakwitną na rabatkach i w doniczkach, sprawdzą się także jako rośliny ozdobne do wiszących koszy. Ich płatki ubarwione są w odcieniach bieli, żółci, pomarańczy, a nawet różu.
Różne typy narcyzów
Narcyzy (Narcissus) dzieli się na 13 grup – o przypisaniu do jednej z nich decyduje zwykle budowa kwiatu. W zależności od miejsca w ogrodzie sprawdzą się różne odmiany narcyzów.
Na rabatach ogrodowych, w małych grupach lub jako liczne, rozrzucone pośród większych roślin skupiska, najlepiej sprawdzą się wysokie odmiany o dużych kwiatach. Jeśli wybierzesz kultywary dwubarwne o podwójnych kwiatach, tym bardziej przyciągną wzrok.
Odmiany karłowe są szczególnie odpowiednie do pojemników. Na przykład pogodny narcyz „Tête-à-tête”, kwitnący już od późnej zimy i wyrastający zaledwie do 20 cm, doda blasku zarówno obwódkom rabatek, jak i kompozycjom w wiszących koszach. Tymczasem drobnokwiatowy, rosnący także dziko, narcyz trąbkowy (Narcissus pseudonarcissus) z wdziękiem zaaklimatyzuje się na trawniku.
Narcyz „Pipit” (Narcissus jonquilla), również niskiego wzrostu, ceniony jest za wytwarzanie wielu kwiatów na jednej łodydze, a także za intensywny zapach. Najlepiej czuje się w suchym i słonecznym miejscu, takim jak ogród skalny. Ceniony za słodką woń jest również mieszaniec, narcyz „Paperwhite” (Narcissus papyraceus), który z uwagi na wczesne kwitnienie w okresie Bożego Narodzenia jest hodowany w domu.
Na koniec warto wspomnieć narcyza „Pheasant's-Eye” zakwitającego nie wcześniej, niż w końcówce kwietnia – wydłuża on sezon na narcyzy do końca wiosny.
Kiedy sadzić narcyzy?
Cebulki żonkili najlepiej sadzić we wrześniu, kiedy ziemia jest względnie ciepła, ale można to robić także późną jesienią – warunkiem jest jednak łagodna pogoda, bo ziemia nie może być ani zamarznięta, ani podmokła.
Jeśli przegapisz jesienny okres sadzenia, pozostanie ci poczekać do końca zimy – będą wtedy dostępne doniczki z pędzonymi narcyzami. Zasadzisz je w ogrodzie wiosną, wybierając wcześniej z szerokiej oferty odmian.
Sadzenie narcyzów
Narcyzy najpiękniej kwitną na żyznej, przepuszczalnej glebie i w pełnym słońcu, ale można je uprawiać także w półcieniu. Jeśli planujesz dla nich miejsce w części ogrodu, która nie była w ostatnim czasie uprawiana, warto przygotować teren: przekopać ziemię szpadlem lub widłami, a także zasilić ją dobrze przerobionym kompostem. Zabiegi te poprawią strukturę i jakość podłoża.
Zanim przystąpisz do sadzenia żonkili, warto rozłożyć cebulki na ziemi w taki sposób, aby wyobrazić sobie, gdzie i w jakiej odległości od pobliskich roślin wyrosną z nich pędy. Jeśli zależy ci na wywołaniu wrażenia, że rośliny w ogrodzie rozsiewają się same, po prostu rozrzuć cebule i zasadź je tam, gdzie upadną. Pamiętaj jednak, że narcyzy często wyglądają korzystniej, rosnąc w kępach i dużych skupiskach niż pojedynczo.
Cebulki narcyzów sadzimy na głębokość będącą trzykrotnością ich wysokości. Dla 5-centrymetrowej cebulki wykop 15-centymetrowy dołek. Jeśli sadzisz wiele narcyzów, pomocne mogą być specjalistyczne narzędzia ogrodnicze. Niektóre kielnie mają wygrawerowaną miarkę głębokości, która ułatwi ci pracę; możesz także zaopatrzyć się w sadzarkę zaprojektowaną do precyzyjnego kopania otworów dla roślin cebulowych.
Korzenie cebulki skieruj ku dołowi, umieść ją u podstawy dołka, zasyp i delikatnie przyciśnij.
Uprawa narcyzów w ziemi i w ogrodzie
Uprawa narcyzów nie jest skomplikowana – wyrosną one zarówno w ziemi, jak i w pojemnikach, a powtarzając cykl roczny, będą wymagały z twojej strony minimalnej opieki. Kiedy wiosna nadejdzie i pierwsze pędy przebiją powierzchnię gleby, będzie naprawdę niewiele do zrobienia poza czekaniem, aż pojawią się kwiaty i podlewaniem przy suchej pogodzie. Jeśli chcesz, w trakcie kwitnienia i po nim, możesz odżywić rośliny zbilansowanym płynnym nawozem.
Gdy kwiaty przekwitną, niezbędne będzie ogławianie. Polega ono na usunięciu łodygi kwiatowej lub przynajmniej więdnącego kwiatostanu z torebkami nasiennymi, aby uniemożliwić dalszą produkcję nasion. Chodzi o to, aby odtąd roślina wykorzystywała całą energię słoneczną, absorbowaną przez liście, na odżywianie cebuli, a nie nasion – bo właśnie to umożliwi jej w kolejnym roku wytworzenie listowia oraz kwiatów.
Z tego powodu szczególnie ważne jest pozostawienie listowia jak najdłużej, dopóki samo nie obumrze latem. Niestety, może to wyglądać nieestetycznie. Niektórzy ogrodnicy porządkują pożółkłe liście, zawiązując je w węzeł. Warto jednak powstrzymać się od tego, aby roślina pochłaniała tak dużo światła słonecznego, jak to tylko możliwe, zanim przejdzie w stan uśpienia. Właśnie wtedy jest najlepszy moment na przycięcie liści. Jeśli Twoje narcyzy rosną na trawie, po okresie kwitnienia postaraj się zaczekać przynajmniej 6 tygodni, zanim przystąpisz do koszenia.
Najlepszą metodą rozmnażania narcyzów jest wykopywanie i rozdzielanie cebul, kiedy roślina jest w fazie spoczynku. Zrób to, gdy żółknące listowie jest nadal widoczne, aby zmniejszyć ryzyko uszkodzenia cebul narzędziami do kopania.
Nie ma konieczności rozdzielania cebul co roku – przeprowadzanie tego zabiegu raz na 3 lata w zupełności wystarczy. Po wykopaniu cebulek przybyszowych przejrzyj je i wyrzuć te, które mają oznaki zgnilizny lub choroby. Młode cebulki, które są gotowe do oddzielenia od cebuli macierzystej, łatwo od niej odchodzą. Te jednak, które są małe i niedojrzałe, lepiej przy niej pozostawić. Raz rozdzielone cebule możesz rozsadzać po całym ogrodzie, dodając kolorytu kolejnym jego partiom.
Jeśli narcyz nie zakwitnie, może być to spowodowane niewystarczającą wilgotnością podłoża, brakiem nawożenia albo przedwczesnym usunięciem listowia w poprzednim sezonie. Przyczyną mogą być też szkodniki (tzw. muchy narcyzowe albo nicienie) i choroby (zgnilizna cebuli) uszkadzające cebulki.
Jeśli zastosujesz się do wskazówek zawartych w tym artykule, narcyzy w Twoim ogrodzie z pewnością zakwitną w mgnieniu oka.
