Hortensja (Hydrangea) to jeden z bardziej efektownych i długo kwitnących krzewów ogrodowych. Właściwie pielęgnowana może kwitnąć od czerwca aż do pierwszych przymrozków. Mimo że pielęgnacja hortensji może czasem przysparzać kłopotów, to zrozumienie potrzeb tych krzewów nie jest wcale takie trudne.
Odmiany hortensji
Te popularne rośliny ozdobne należą z rodziny hortensjowatych. Charakteryzują się pięknymi, dużymi kwiatami w kształcie kulistych lub stożkowych kłosów, które mogą mieć różne odcienie kolorów, w zależności od rodzaju gleby. W ogrodach możemy spotkać przeróżne rodzaje hortensji, ponieważ kwiat liczy sporo gatunków i odmian. Do najpopularniejszych w Polsce możemy zaliczyć:
- Hortensja ogrodowa (Hydrangea macrophylla) – jedna z najbardziej popularnych odmian w Polsce. Wyróżniają ją duże kwiatostany o różnych odcieniach, od jasnoróżowych po niebieskie i fioletowe. Kwitnie od czerwca do sierpnia i wymaga wilgotnej, dobrze przepuszczalnej gleby.
- Hortensja wiechowata (Hydrangea paniculata) – charakteryzuje się gęstymi, stożkowatymi kwiatostanami o białym, kremowym lub różowym kolorze, które kwitną od lipca do września. Jest chętnie uprawiana w naszym klimacie ze względu na większą odporność na niskie temperatury niż hortensja ogrodowa.
- Hortensja bukietowa (Hydrangea serrata) – odmiana o niewielkich, kulistych kwiatach o różnych odcieniach od jasnego różu po fioletowe. Kwitnie od czerwca do sierpnia.
- Hortensja dębolistna (Hydrangea quercifolia) – odmianę tę wyróżniają duże liście, które stanowią, obok efektownych białych kwiatostanów, dodatkową ozdobę, a jesienią przebarwiają się na różne odcienie czerwieni. Kwitnie między lipcem a sierpniem.
- Hortensja krzewiasta (Hydrangea arborescens) – wyróżniają ją niewielkie wymagania i odporność na niskie temperatury, a także kuliste kwiatostany pełne drobnych, śnieżnobiałych kwiatków. Kwitnie od czerwca do sierpnia.
Uprawa hortensji – stanowisko
Gdzie sadzić hortensje? Stanowisko dla hortensji powinno być osłonięte od wiatru, ponieważ silne zawieje uszkadzają pędy i kwiatostany. Krzewy hortensji najlepiej rosną w miejscach półcienistych, w których słońce operuje głównie rano i wieczorem. Dzięki temu rośliny unikają palących promieni słonecznych, które mogą je uszkadzać. Wyjątkami są hortensja bukietowa i dębolistna, lubiące pełne nasłonecznienie. Jednak i w tym wypadku nie zaleca się sadzenia na wystawie wschodniej przy ścianie budynku.
Kiedy sadzić hortensje?
Najlepszy czas na sadzenie hortensji to wiosna lub jesień. Wiosną najlepiej wybrać okres, gdy przymrozki już nie grożą, ale nie ma jeszcze upałów. Jesienią należy sadzić około miesiąc przed pierwszymi przymrozkami. Hortensje doniczkowe można sadzić przez cały sezon.
Jaka ziemia do hortensji?
Gleba piaszczysta, sucha, gliniasta i uboga w składniki pokarmowe, to miejsca na których hortensja nie będzie rosnąć. Najlepsze podłoże pod krzewy hortensji powinno mieć odczyn lekko kwaśny. Zbyt zasadową i jałową ziemię można zakwasić torfem kwaśnym, a ziemię wokół roślin wyściółkować torfem lub kora sosnową. Ziemia musi być żyzna, próchnicza i dobrze przepuszczalna.
Ciekawostką jest, że zastosowanie bardziej zasadowego podłoża może spowodować kwitnienie roślin na czerwono, zaś podłoże kwaśne przyczyni się do kwitnienia w odcieniu niebieskim. W tym celu można zastosować poniższy przepis na uzyskanie pożądanego koloru kwiatów:
- Hortensja różowa – otrzymujemy ją, dodając do gleby kilka razy w sezonie dolomit (wapno dolomitowe), by podnieść pH do 6-6,2. Nawozimy preparatami bogatymi w fosfor (P), np. w dawce 10 mg.
- Hortensję niebieską można uzyskać, podlewając rośliny co miesiąc roztworem przygotowanym z siarczanu glinu. W tym celu rozpuszcza się 1 łyżkę stołową siarczanu glinu w 4 litrach wody. Roztwór stosuje się do roślin starszych niż 2-3 letnie. Zanim użyjemy roztworu, rośliny obficie podlewamy wodą. Roztwór wlewamy powoli, małymi ilościami, by nie poparzyć korzeni. Stosujemy przy tym nawozy ubogie w fosfor (P) i bogate w potas (K).
Jak podlewać hortensje?
Hortensje wspaniale rozwijają się wyłącznie na glebach wilgotnych. Dlatego podczas upalnego lata, w bardzo słoneczne dni, starajmy się nie zapominać o obfitym podlewaniu krzewów.
Jak i kiedy przycinać hortensje?
Wiosenne porządki w krzewach hortensji zaczynamy od usunięcia martwych, suchych i połamanych pędów, czyli wykonujemy wyłącznie cięcie regeneracyjne. Nie stosuje się żadnych innych zabiegów związanych z cięciem tej rośliny. Jest to związane z tym, że większość hortensji zawiązuje pąki kwiatowe już w lecie po kwitnieniu, zatem w nowym sezonie będą kwitnąć na ubiegłorocznych pędach. Skracając gałęzie czy usuwając je, pozbawimy roślinę pąków. A na kolejne kwitnienie trzeba będzie czekać kolejny rok. Do gatunków kwitnących na pędach zeszłorocznych można zaliczyć hortensję ogrodową, piłkowaną, dębolistną, sargentę, kosmatą.
Gatunki kwitnące na pędach tegorocznych to hortensje bukietowe i krzewiaste. Tylko te odmiany hortensji można wiosną przyciąć mocniej, by wykształciły bardziej okazałe kwiaty w sezonie.
Nawożenie hortensji
Nawożenie należy stosować regularnie podczas sezonu wegetacyjnego tj. od marca do połowy sierpnia. Dzięki temu zapewnimy roślinom właściwe ilości wszystkich składników mineralnych, co przełoży się na ich bujny wzrost i kwitnienie. W sprzedaży dostępne są nawozy dedykowane hortensjom, np. Substral Nawóz Magiczna Siła do Hortensji, który zagwarantuje bujny rozwój krzewu. Nawóz można stosować dolistnie i doglebowo. Przygotowane dawki stosuje się dokładnie według zaleceń podanych na opakowaniu.
Rozmnażanie hortensji
Jak rozmnożyć hortensje? Można to uczynić na dwa proste sposoby, poprzez odkłady i sadzonki zielne. W pierwszym przypadku należy przygotować doniczkę z glebą do hortensji, lekko wkopać ją na wiosnę do ziemi blisko krzewu hortensji, przygiąć pęd i włożyć go do niej. Następnie przymocować, aby się dobrze trzymał i przysypać ziemią. Drugi sposób stosuje się od czerwca do sierpnia. Należy włożyć do doniczki odcięty, niezdrewniały, boczny pęd krzewu o długości 7-10 cm. Liście skrócić o połowę. Można obsypać dolnej część pędu ukorzeniaczem lub dodać odrobinę bezpośrednio do doniczki. W obu przypadkach po posadzeniu obficie podlać wodą. Sadzonkom trzeba zapewnić dużą wilgotność i temperaturę 20-25 stopni C. W tym celu można przykryć je wysokim słoikiem lub folią i często zraszać. Rośliny powinny wypuścić korzenie w ciągu 2-4 tygodni. W doniczce roślina powinna spędzić cały rok. Rosnące w gruncie trzeba starannie zabezpieczyć na zimę. Kiedy przesadzać hortensje? Przesadzenie sadzonek w nowe miejsce wskazane jest dopiero w kolejnym sezonie.
Zimowanie hortensji. Jak zabezpieczyć hortensje na zimę?
Krzewy hortensji są odporne na przymrozki, jednak w wyjątkowo mroźne zimy i na przedwiośniu mogą przemarzać, dlatego należy je okrywać. Przygotowując ogród na zimę, trzeba przykryć je kopczykiem kwaśnego torfu, obłożyć grubą korą sosnową czy stroiszem ze świerków. Dodatkowo można okryć krzew agrowłókniną lub słomą i zabezpieczyć tak, aby okrycie nie spadało z rośliny w wietrzny dzień lub pod wpływem zalegającego śniegu. Pomiędzy słomę a roślinę można dla lepszego docieplenia nasypać suchych liści. Osłony zdejmujemy pod koniec marca, gdy nie są już zapowiadane przymrozki.
Hortensja w doniczce
Hortensje doniczkowe jesienią po opadnięciu liści trzeba ustawić w pomieszczeniu, w którym temperatura będzie wynosić około 4-7 stopni C. Podlewamy je co 7-10 dni. W sezonie wegetacyjnym powinny mieć zapewnioną temperaturę 15-20 stopni C. Pamiętajmy, aby ziemia w donicy była zawsze wilgotna. Pojemników z hortensjami nie zaleca się ustawiać na południowym parapecie, ze względu na zbyt ostre promienie słoneczne. Roślina będzie przysychać i zmarnieje. Przesadzanie z doniczki najlepiej zrobić od razu po przekwitnięciu, wybierając właściwe stanowisko. Jeśli zachowała się etykieta, warto sprawdzić, jakie preferencje ma dana odmiana i zastosować się do nich. To najbezpieczniejszy sposób na to, by uprawa się udała.
