Azalia ogrodowa - uprawa i pielęgnacja

Azalia japońska — piękno wieczniezielonych krzewów

Azalie japońskie to krzewy o średniej wielkości, które cieszą się dużą popularnością dzięki swoim pełnym kwiatostanom i kontrastującym z nimi głęboko zielonym liściom. Nazwa tych roślin nie jest przypadkowa: pochodzą one z kraju kwitnącej wiśni – Japonii. Ich naturalnym środowiskiem są lasy i góry, co sprawia, że idealnie nadają się do sadzenia na skalniakach i rabatach.  

Warto wspomnieć, że są to rośliny o bardzo długiej historii – pierwsze wzmianki o ich uprawie pochodzą z VIII wieku! Azalia japońska, z uwagi na swoje niezwykłe walory, jest uwielbiana przez amatorskich i profesjonalnych ogrodników na całym świecie. To zaowocowało powstaniem tysięcy różnorodnych odmian, różniących się pokrojem i barwą. Dziś w szkółkach i sklepach ogrodniczych dostępna jest szeroka gama kolorystyczna azalii, od żółtych, przez pomarańczowe, aż po czerwone.

Azalia a rododendron

Azalia a rododendron — czy to jedna i ta sama roślina? Otóż nie, jeśli mamy brać pod uwagę profesjonalną taksonomię roślin. Chociaż zarówno azalia japońska, jak i rododendron, mają podobne cechy, należą do różnych gatunków.  

Obydwie rośliny posiadają zimozielone, skórzaste liście, co sprawia, że potocznie nazywane są rododendronami lub różanecznikami. Azalie wyróżniają się delikatnymi, lekko owłosionymi liśćmi, które w okresie zimowym lub półzimowym często opadają, natomiast różaneczniki zachowują swoje liście przez cały rok. 

W kwestii wymagań pielęgnacyjnych są one niemal identyczne. Różnice między nimi są dość subtelne, dlatego dla osób niebędących ekspertami mogą być niezauważalne. Co więcej, wiele gatunków i odmian ma cechy pośrednie przypisywane zarówno rododendronom, jak i azaliom.

Kiedy kwitnie azalia japońska?

Kiedy kwitnie azalia japońska? W zależności od odmiany, azalia japońska rozkwita między kwietniem a lipcem. Poszczególne krzewy zazwyczaj kwitną przez około 4 tygodnie. Natomiast azalia doniczkowa i jej różne odmiany mogą kwitnąć nawet w okresie zimowym, np. w oranżeriach. Ich pięknem można się cieszyć aż do wczesnej wiosny.

Najładniejsze odmiany azalii japońskiej

Co roku szkółkarze poszerzają swoją ofertę, prezentując coraz to nowsze, pięknie wybarwione odmiany azalii japońskiej o nietypowym ukwieceniu. Spośród najczęściej wybieranych odmian azalii do ogrodu wymienić można:

• Azalia japońska Maruschka – osiąga wysokość do 50 cm i szerokość do 80 cm. Kwiaty tej odmiany są intensywnie czerwone, z delikatnie ciemniejszym środkiem. Ich średnica mierzy ok. 4-5 cm. Kwitnie w drugiej połowie maja.

• Azalia japońska Kermesina Rose – dorasta do 100 cm wysokości i 90 cm szerokości. Kwiaty w odcieniach różu, z wyraźną białą krawędzią i intensywnymi, rubinowoczerwonymi pasmami. Kwitnie w drugiej połowie maja.

• Azalia japońska Melina – osiąga około 30 cm wysokości i 60 cm szerokości. Kwiaty pełnie, ciemnoróżowe. Kwitnie w maju i czerwcu.

• Azalia japońska Panda – dorasta do 30 cm wysokości i 60 cm szerokości. Kwiaty białe, o lejkowatym kształcie i bez rysunku na płatkach. Kwitnie w trzeciej dekadzie maja.

• Azalia japońska Geisha Orange – rośnie do 40 cm wysokości i 80 cm szerokości. Kwiaty w ceglasto-pomarańczowym odcieniu. Kwitnie w maju i czerwcu.

• Azalia japońska Stewartsonian – osiąga około 80 cm wysokości i 100 cm szerokości. Kwiaty purpurowoczerwone, o szerokim lejkowatym kształcie. Kwitnie w połowie maja.

• Azalia japońska Pleasant White – dorasta do około 50 cm wysokości i 80 cm szerokości. Kwiaty śnieżnobiałe, delikatne, w kształcie szerokich dzwonków. Kwitnie w maju.

Azalia japońska – stanowisko

Jeśli chcemy naszej azalii japońskiej zapewnić najlepsze warunki, warto inspirować się jej naturalnym siedliskiem.  

Azalie to rośliny, które nie znoszą otwartej przestrzeni, dlatego najlepiej wybierać dla nich stanowiska półcieniste, gdzie promienie słoneczne są delikatnie rozproszone przez korony drzew.  

Ponadto, azalie wymagają regularnego dostępu do wody, co jest istotne szczególnie w przypadku stanowisk narażonych na intensywne nasłonecznienie. Mogą być sadzone zarówno grupowo, na rabatach wzdłuż elewacji domu, jak i pojedynczo, jako soliter. 

Jak sadzić azalie? Jakie podłoże będzie najlepsze?

Optymalne warunki glebowe dla azalii japońskiej są podobne do tych, które sprzyjają roślinom z rodziny wrzosowatych.  

Naturalne środowisko wrzosów charakteryzuje się kwaśnym odczynem gleby (pH 4,5-5,5), dobrą przepuszczalnością oraz lekką strukturą. Przygotowując miejsce pod sadzenie azalii, wzbogaćmy glebę nawozami organicznymi, takimi jak kompost lub obornik.  

Dodatkowo, konieczne jest zakwaszenie ziemi, co można osiągnąć przez dodanie torfu, przekompostowanej kory lub specjalnych nawozów zakwaszających, np. siarczanu amonu czy siarczanu potasu. 

Najlepszy czas na sadzenie azalii przypada na wiosnę, kiedy to azalia ma największe szanse na ukorzenienie się i adaptację do nowego miejsca. Przed umieszczeniem azalii w ziemi zaleca się namoczenie bryły korzeniowej w wiadrze z wodą przez około 30 minut.  

Podczas sadzenia azalii należy umieścić ją w dole na takiej samej głębokości, na jakiej rosła w pojemniku, jednak dając do dyspozycji dwa razy większą średnicę dołka.  

Na dnie dołka można rozłożyć warstwę gotowej mieszanki podłoża do azalii lub torfu kwaśnego. Jeśli stanowisko, które wybraliśmy, charakteryzuje się ciężką, zbitą ziemią, zaleca się dodanie 5-centymetrowej warstwy drenażowej na dnie dołka. W tym celu możemy wykorzystać kamyki lub keramzyt.

Ściółka dla różanecznika

Różanecznik posiada płytki system korzeniowy, co czyni go szczególnie podatnym na mróz i suszę. Z tego powodu, bezwzględnie musimy pamiętać o ściółkowaniu naszych azalii  

Warstwa ściółki z kory sosnowej nie tylko chroni roślinę przed chwastami i ekstremalnymi warunkami atmosferycznymi, ale także dostarczy cenne składniki organiczne, które uwalniają się w miarę rozkładu.  

Ważne jest również podlewanie azalii zimą. W słoneczne dni rośliny te tracą dużo wody poprzez transpirację, a z powodu zamarzniętej gleby nie są w stanie jej uzupełnić.

Azalia japońska – nawożenie

Uprawa azalii japońskiej wymaga odpowiedniego podejścia. Roślina ta, aby osiągnąć pełnię swojego potencjału, musi być właściwie nawożona. Główny walor dekoracyjny azalii to kwiaty, dlatego niezbędne jest dostarczanie odpowiednich ilości fosforu i potasu. Składniki te mają kluczowe znaczenie dla formowania się pąków kwiatowych i procesu kwitnienia. 

 Nawożenie azalii przeprowadza się zgodnie z ogólnymi zasadami stosowanymi w uprawie roślin ozdobnych. Zaczynamy wiosną, aby zapewnić jej silny start w sezonie, następnie wspieramy ją również w okresie wegetacji, by uzupełniać braki związane z kwitnieniem. Warto pamiętać o nawożeniu rośliny także pod koniec sezonu, aby ułatwić jej przetrwanie zimy.  

Jeśli wolimy prostsze rozwiązania, możemy sięgnąć po kompleksowy, szybko działający nawóz, który zapewnia długotrwałe działanie aż do 6 miesięcy. 

Azalia japońska – choroby

Azalia japońska jest podatna na kilka chorób. Do najczęstszych należą:  

• fytoftoroza różanecznika,  

• szara pleśń,  

• mączniak prawdziwy azalii, 

• plamistość liści azalii,  

• powłocznik azaliowy  

• chloroza.

W większości przypadków choroby te pojawiają się w wyniku zaniedbania zasad pielęgnacyjnych. Dlatego tak ważne jest, aby zapewniać azalii odpowiednie warunki do wzrostu i regularnie monitorować jej stan zdrowia.  

Prawidłowa pielęgnacja, odpowiednie podlewanie, nawożenie oraz ochrona przed ekstremalnymi warunkami atmosferycznymi mogą znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia tych chorób.

Azalia japońska – szkodniki

Azalie japońskie są często atakowane przez różne szkodniki, które mogą poważnie uszkodzić rośliny. Do najczęściej spotykanych gatunków należą: 

• opuchlak truskawkowiec 

• mszyca azaliowa 

• misecznik 

• kibitnik azaliaczek. 

Gdy pojawią się pierwsze oznaki żerowania tych szkodników, koniecznie zastosujmy insektycydy, aby zapobiec dalszym uszkodzeniom i ochronić roślinę przed zniszczeniem. Regularne monitorowanie roślin i szybka reakcja na obecność szkodników są niezbędne dla utrzymania zdrowia azalii.

FAQ

Jakie są najłatwiejsze w uprawie odmiany azalii?

Azalie nie należą do roślin bezobsługowych, ponieważ mają specyficzne wymagania glebowe oraz preferują ciepłe i osłonięte od wiatru stanowiska. Jednak spośród różnych odmian, azalie wielkokwiatowe są zdecydowanie najłatwiejsze w uprawie. Z kolei azalia na pniu oraz azalia doniczkowa wymagają znacznie większego nakładu pracy. 

Jakie szkodniki i choroby zagrażają azaliom?

Azalia jest podatna na wiele chorób, z których najczęściej stwierdza się fytoftorozę różanecznika, szarą pleśń, mączniaka prawdziwego azalii, plamistość liści, powłocznika azaliowego i chlorozę. Dodatkowo azalie mogą być atakowane przez szkodniki: opuchlaka truskawkowca, mszycę azaliową, misecznika oraz kibitnika azaliaczka.