Jak uprawiać aksamitki

Odmiany aksamitek

Do znanych gatunków aksamitek w Polsce należą:

• Aksamitka rozpierzchła (Tagetes patula), jeden z najchętniej hodowanych gatunków, łatwy w uprawie i często sadzony jako obwódki rabat lub w pojemnikach. Średnio dorasta do ok. 60 cm i ma goździkowe kwiaty o żółtym, czerwonym lub pomarańczowym kolorze. Znaną odmianą  jest Queen Sophia o pomarańczowo-mahoniowych kwiatach. 
• Aksamitka wzniesiona (Tagetes erecta), osiągająca 75 cm wysokości. Charakteryzują ją duże, żółte lub pomarańczowe kwiaty o średnicy 7-10 cm. Kwiaty Aksamitki wzniesionej są jadalne i bywają stosowane np. jako dodatek do sałatek. Popularną odmianą gatunku jest Discovery o równie dużych kwiatach, ale niższych łodygach, dorastających do ok. 30 cm.
• Aksamitka wąskolistna (Tagetes tenuifolia), najmniejszy z wymienionych gatunków. Dorasta do ok. 25 cm w formie mocno rozgałęzionego, półkolistego krzewu z licznymi drobnymi kwiatkami o średnicy 1,5 cm, najczęściej w żółtym kolorze, szczególnie w popularnej odmianie Lemon Gem.

Aksamitki – uprawa. Kiedy siać aksamitki?

Kiedy wysiać aksamitki? Jeśli chcemy siać prosto do gleby, powinniśmy robić to wiosną po ustaniu przymrozków. We wcześniejszych okresach można siać do inspektu lub do pojemników w domu. Przy uprawie aksamitki przydatne będą:

• Dobrej jakości ziemia doniczkowa, żyzna i dobrze przepuszczająca wodę, najlepiej o odczynie lekko kwaśnym lub obojętnym (w granicach 6-7 pH). Można kupić gotową w sklepie ogrodniczym, lub przygotować ją samemu, mieszając ziemię z kompostem lub torfem.
• Nasiona – można je kupić w sklepach ogrodniczych lub przez internet. Nasiona możemy siać bezpośrednio do ziemi, bądź też rozpocząć wcześniej hodowlę w domu, np. na parapecie, a następnie przesadzić aksamitki. Kiedy siać? Jeżeli wysiewamy do gruntu, należy to robić w kwietniu lub później, tak aby mróz nie zaszkodził młodym sadzonkom.
• Nawóz – aby zapewnić aksamitkom prawidłowy rozwój, warto, zwłaszcza w okresie kwitnienia, wspomóc rośliny bogatym w mikroelementy nawozem do kwiatów, który dostarczy im potrzebnych składników odżywczych. Trzeba zwrócić uwagę, aby stosowany nawóz nie zawierał zbyt dużo azotu, który może nadmiernie wpłynąć na rozwój zielonych części rośliny kosztem kwiatów.
• Narzędzia ogrodnicze – przy uprawie aksamitek pomocny będzie zestaw podstawowych narzędzi ogrodniczych takich jak na przykład kielnia, przydatna przy przygotowywaniu gleby przed wysiewem i przesadzaniu roślin, grabki, które przydadzą się do pielenia i spulchniania gleby oraz konewka, najlepiej z wąskim lejkiem, ułatwiającym podlewanie bezpośrednio do korzenia, bez moczenia liści i kwiatów, którego rośliny nie lubią.

Aksamitki w ogrodzie i na balkonie - gdzie posadzić i umieścić kwiaty

Aksamitki są idealne do obsadzania rabat i mogą być sadzone bezpośrednio w gruncie, dlatego często spotykamy je w przydomowych ogródkach. Dobrze rosną również w pojemnikach koszach, co sprawia, że są idealne do dekoracji balkonów i tarasów np. w skrzynkach czy wiszących koszach. Rośliny te są trwałe i często sadzone w parkach, skwerach i wzdłuż chodników. Aksamitki są również popularne w wiejskich i przydomowych ogrodach. Aksamitki lubią ciepłe i słoneczne warunki z lekkim półcieniem, najlepiej na balkonach czy w ogrodach ulokowanych po południowej stronie. Kwiaty potrzebują gleby dobrze przepuszczalnej dla wody i umiarkowanego podlewania. W gruncie powinny być siane w rozstawie około 30-40 cm w zależności od odmiany.

Pielęgnacja i dbałość o aksamitki

Aksamitki są gatunkiem stosunkowo mało wymagającym w uprawie i poza sporadycznym podlewaniem nie wymagają szczególnej pielęgnacji. Warto usuwać przekwitłe i obumarłe kwiatostany, co pobudza roślinę do dłuższego kwitnienia, a przy uprawie wysokich odmian możemy usuwać pędy, aby przyspieszyć rozkrzewianie roślin. W okresie wegetacyjnym można wspomóc rozwój rośliny, nawożąc ją raz w miesiącu lekkim, zbilansowanym nawozem. Zdecydowana większość gatunków aksamitek uprawiana w Polsce to rośliny jednoroczne, które nie tolerują mrozu, zimowanie aksamitki w ogrodzie nie jest więc możliwe.

Najważniejsze cechy aksamitek

Typowe szkodniki i choroby aksamitek

Aksamitki są roślinami dość odpornymi na choroby, a ich największym wrogiem może okazać się zbyt intensywne podlewanie, które może prowadzić do gnicia i chorób grzybiczych, dlatego warto sadzić je w przepuszczalnej glebie, a w pojemnikach zadbać o warstwę drenażu. Rośliny mogą też zapaść na choroby takie jak bakteryjna plamistość liści czy zgnilizna łodyg. Charakterystyczny zapach aksamitek odstrasza wiele insektów i gryzoni, nie są one jednak całkowicie odporne – zwłaszcza odmiany niepachnące mogą zostać zaatakowane przez przędziorki, mszyce lub pasikoniki, aksamitki bywają też chętnie jedzone przez ślimaki.

Co zrobić, gdy aksamitki zostaną zaatakowane przez mszyce lub przędziorki? 

W pierwszej kolejności warto skorzystać z domowych metod odstraszania takich jak woda z mydłem, roztwór octu  albo wywar z czosnku. Jeśli pasożyty są liczne, warto rozważyć użycie chemicznych środków ochrony roślin zgodnie z zaleceniami producenta. 

Co zrobić, gdy aksamitki zostaną zaatakowane przez ślimaki?

Należy je po prostu zebrać ręcznie. W ramach profilaktyki można stosować granulat na ślimaki lub naturalne metody ochrony takie jak podsypanie okolic rośliny popiołem, trocinami lub skorupkami jajek.

Co zrobić, jeśli u aksamitek zauważymy bakteryjną plamistość liści lub zgniliznę łodyg? 

Pierwszym krokiem powinno być usunięcie zainfekowanych części rośliny. Rozwojowi choroby sprzyjają wilgotne warunki, należy więc zadbać o dobry drenaż i odpowiednią cyrkulację powietrza, np. przestawiając kwiaty w bardziej, przewiewne, słoneczne miejsce. W przypadku poważnej infekcji zgnilizny łodyg wskazane jest użycie preparatów przeciwgrzybiczych.

Najczęściej zadawane pytania dotyczące uprawy aksamitek

Czy aksamitki mogą być uprawiane w pojemnikach? 

Tak, aksamitki mogą być z powodzeniem uprawiane w pojemnikach.

Jak powstrzymać aksamitki przed opadaniem? 

Należy zapewnić im odpowiednie warunki uprawy – przepuszczalną glebę, odpowiednie nawożenie oraz ilość wody – kontrolujmy, czy roślina nie została przesuszona, z drugiej strony nie powinniśmy doprowadzić do jej przelania.

Jak aksamitki radzą sobie z niskimi temperaturami i mrozem podczas polskiej zimy?

Aksamitki to rośliny naturalnie występujące w ciepłym klimacie, które nie są przystosowane do zimowania w naszych warunkach klimatycznych.

Co zrobić z aksamitkami jesienią? 

Aksamitki to w większości rośliny jednoroczne, należy więc je wyrwać. Można skorzystać z ich właściwości odstraszających szkodniki i rozłożyć usunięte rośliny w ogrodzie.