Drzewko szczęścia w domu
Czterolistna koniczyna, podkowa czy numer siedem to najbardziej znane symbole szczęścia. Czy wiesz, że drzewko szczęścia (pachira aquatica) również zalicza się do symboli dobrobytu? Choć drzewo jako symbol szczęścia funkcjonuje w wielu kulturach od stuleci, to sama odmiana grubosza ma zaledwie 80 lat. W domowej dżungli można szybko rozpoznać drzewko pieniężne po jego splecionych pędach, błyszczących liściach oraz mocnej, wyprostowanej formie. Drzewko szczęścia nie tylko wygląda na silne. Jeśli stworzysz mu odpowiednie warunki rozwoju, to przez wiele lat będzie klejnotem w Twojej zielonej kolekcji.
Grubosz jajowaty i inne odmiany drzewek szczęścia
Drzewko szczęścia pochodzi z Afryki Południowej i jest sukulentem z rodziny gruboszowatych. Ten silnie rozgałęziony tropikalny krzew w naturze osiąga do 2 m wysokości. Hodowany w mieszkaniu urasta do jednego metra, przy czym rośnie bardzo wolno. Ten okaz z rodziny sukulentów świetnie znosi okresy suszy, ponieważ gromadzi wodę i składniki odżywcze w charakterystycznych, płaskich i mięsistych liściach oraz grubym drewniejącym pniu. Do rodziny drzewek szczęścia należy ponad 300 odmian. Mimo takiej mnogości okazów na parapetach miłośników zieleni najczęściej gości Gollum, Minima lub Undulatifolia.
- Gollum charakteryzuje się mięsistymi, rurkowatymi liśćmi o jasnozielonej barwie. Niektóre okazy mają czerwonawy odcień.
- Minima to miniatura osiągająca do 60 cm wysokości. Drobne, owalne, błyszczące liście nadają drzewku bujną koronę. Pleciony pień nadaje drzewku niebanalny charakter i sprawia, że okaz jest często wybierany przez sympatyków flory.
- Undulatifolia wyróżnia się falowanymi liśćmi w kształcie serca. Liście są jasnozielone, czasem z żółtymi lub białymi plamkami.
- Drzewko szczęścia zachwyca nie tylko bogactwem gatunków i form, ale i różnorodnością barw. Choć większość okazów posiada baldachimy z jasnozielonych lub szarozielonych liści, to można też trafić na nietypowe warianty kolorystyczne. Oprócz lekko czerwonowawych Gollumów istnieją także odmiany Tricolor (zielone liście z kremowymi smugami i różowymi akcentami; im większe nasłonecznienie, tym bardziej intensywna barwa rośliny), Variegata (miejscowe wybarwienia, żółto-zielone liście z różowymi brzegami), Blue Hale (zielono-niebieskie listowie z czerwonym brzegiem) bądź Hummel’s Sunset (złociste liście z czerwonym brzegiem, drobne białe, gwiazdkowate kwiaty).
Jak przesadzić drzewko szczęścia i kiedy je nawozić?
Z uwagi na panujący w Polsce klimat kontynentalny drzewka szczęścia uprawia się w domach. Zatem jak pielęgnować drzewko szczęścia, by jak najdłużej zdobiło Twój parapet? Grubosze są roślinami doniczkowymi i powinny być uprawiane w doniczkach, w których zostały dostarczone. Drzewka szczęścia nie wymagają częstego przesadzania, ponieważ rosną bardzo wolno, zaledwie o kilka centymetrów w ciągu roku. Z tego względu zwykle przesadza się je co 2–3 lata i wtedy, gdy doniczka robi się za mała, a korzenie zaczynają z niej wyrastać. Drzewko szczęścia można przesadzać o każdej porze roku, choć jeśli mamy możliwość wyboru, zaleca się przesadzanie wiosną lub na początku lata, gdy grubosz jest w fazie rozrostu. Zanim przesadzisz grubosza, wybierz odpowiednio większą doniczkę i właściwy substrat. Roślina najlepiej rozwija się na przepuszczalnym podłożu wymieszanym z gruboziarnistym piaskiem. Pamiętaj, że roślina najlepiej czuje się wtedy, gdy dno doniczki zapewnia właściwy drenaż. Podczas przesadzania należy nieznacznie podciąć korzenie grubosza. Skrócenie ich o 1–2 cm wystarczy, aby pobudzić roślinę do regeneracji. U starszych okazów, które nie rosną już tak intensywnie, czasem wystarczy jedynie wymienić wierzchnią warstwę ziemi. Nawożenie drzewka pieniądza odpowiednimi preparatami również pobudzi je do regeneracji, a liście utrzymają zdrowy połysk. Od wiosny od jesieni zaleca się nawożenie drzewka nawozem płynnym w odstępie czterech tygodni. Nie wolno nawozić grubosza zimą, ponieważ może to zwiększyć ryzyko zachorowań rośliny.
Gdzie umieścić drzewko szczęścia?
Jak zostało wspomniane na wstępie, w polskim klimacie drzewka szczęścia uprawia się w formie roślin doniczkowych. Grubosze lubią światło, ale w zależności od odmiany mogą mieć różne potrzeby, jeśli chodzi o rodzaj i intensywność światła. Zanim znajdziesz optymalne miejsce dla drzewka szczęścia w swojej domowej dżungli, przyjrzyj się liściom rośliny. Odmiany grubosza o zielonych liściach nie powinny być wystawiane na bezpośrednie działanie promieni słonecznych i preferują półcień. Najlepszym miejscem dla takich okazów będą parapety okien wychodzących na północny wschód i wschód. Drzewka szczęścia o srebrzystych liściach uwielbiają światło słoneczne. Najkorzystniej będzie ustawić doniczkę w miejscu z dużą ilością światła słonecznego, na przykład w pobliżu okna o wychodzącego na południowy zachód lub zachód. Takie gatunki będą też dobrze się czuć nawet w pewnym oddaleniu od okien o ekspozycji południowej. Jeżeli chodzi o typ światła, preferowane jest światło słoneczne, lecz drzewka szczęścia nie są wybredne i nie pogardzą też światłem fluorescencyjnym. Dzięki tej charakterystyce nadają się nie tylko do mieszkania, ale i biura.
Grubosze dobrze czują się w temperaturze około 22°C lub nieco wyższej. Nocne spadki temperatury nawet do 10°C nie szkodzą roślinie. Tak duża różnica temperatur korzystnie wpływa na drzewko szczęścia, stymulując rośliny do rozwoju, a starsze okazy do kwitnięcia.
Oprócz światła grubosze lubią też wilgotne środowisko. Oznacza to, że doskonale zadomowią się równie dobrze na parapecie w pokoju, jak i w… łazience.
Podlewanie i pielęgnacja grubosza
Drzewko pieniędzy efektownie zdobi każde wnętrze, więc wydawać by się mogło, że wymaga dużo wysiłku, jeśli chodzi o uprawę. Nic bardziej mylnego. Obok podstawowej czynności pielęgnacyjnej, jaką jest przesadzanie w razie konieczności, grubosz nie wymaga intensywnej uwagi. Roślina rośnie bardzo wolno, zaledwie kilka centymetrów na rok, więc nie wymaga regularnego przycinania. Drzewko można przycinać od czasu do czasu, aby nadać mu pożądaną formę. Jeżeli chcesz zagęścić koronę, podetnij wybrany pęd, a poniżej niego pojawią się dwa nowe liście. Podcinanie najlepiej wykonywać wiosną za pomocą ostrych i czystych nożyc lub sekatora. Młode pędy są bardzo elastyczne, więc za pomocą kilku drutów i sznurków przymocowanych do donicy możesz uformować sylwetkę rośliny. Takie gałązki są również delikatne, dlatego warto zabezpieczyć ich zgięcia kawałkami materiału.
Jak jeszcze możesz pielęgnować drzewko szczęścia? Drzewko nie potrzebuje częstego nawadniania. Wystarczy je podlewać obficie raz w miesiącu, a zimą nawet rzadziej. Najlepiej robić to dopiero wtedy, gdy ziemia jest wyraźnie sucha i sypka. Nie wolno polewać liści, ponieważ kontakt z wodą może przyczynić się do rozwoju chorób grzybowych. Należy uważać, aby nie przelać grubosza, bo zbyt wilgotna gleba może źle wpłynąć na wygląd liści, które stracą jędrność. Co więcej, przelanie może prowadzić do gnicia korzeni i podstawy łodygi. Choć grubosze dobrze znoszą nieregularne nawadnianie, to zbyt skąpe i rzadkie podlewanie może skutkować gubieniem liści.
Kluczowe cechy drzewka szczęścia
Choć istnieje około 300 gatunków grubosza, to mają one kilka cech wspólnych.
Okres kwitnienia | Przez cały rok |
Potrzeby światła | Jasne, pośrednie światło słoneczne |
Typ gleby | Mieszanka gleby piaszczystej |
pH gleby | Gleba lekko kwaśna (pH 6,0–6,5) |
Wilgotność gleby | Podlewaj, gdy górne 5 cm są suche |
Ostateczna wysokość | 1,8–2,3 m (hodowla w domu), 18 m (na zewnątrz) |
Ostateczna rozpiętość | 30–60 cm |
Czas do osiągnięcia najwyższej wysokości |
3–4 lata |
Drzewko szczęścia: szkodniki i choroby
Przy odpowiedniej pielęgnacji drzewka szczęścia chorują bardzo rzadko. Te rośliny zwykle uprawia się w pomieszczeniach zamkniętych, dlatego rzadko zagrażają im szkodniki roślin doniczkowych. Ich największą zmorą są mączniaki i miseczniki.
Jeżeli liście są pokryte lepką wydzieliną, a na pędach pojawiły się drobne, wypukłe brązowe tarczki, oznacza to, że roślina została zaatakowana przez miseczniki. Te niewielkie owady wysysają z drzewka życiodajne soki, a wydzielana przez nie maź staje się pożywką dla grzybów. Najlepszym sposobem na poradzenie sobie z misecznikami będzie opryskanie rośliny środkiem owadobójczym SUBSTRAL Polysect. Preparat ten krąży w sokach rośliny, więc zabija szkodniki i wzmacnia rośliny od wewnątrz.
Drzewko szczęścia mogą także zaatakować mączniaki. W takim przypadku na chorych liściach i młodych pędach pojawiają się rany pokryte mączystym nalotem. Chore liście opadają, a nowe są zdeformowane. Aby odratować obumierające drzewko, należy opryskać je środkiem owadobójczym. W celu uniknięcia nawrotów mączniaka, warto zrezygnować z obfitego nawadniania i nawożenia drzewka, a przy podlewaniu uważać, aby nie moczyć jego liści. Więcej informacji o zwalczaniu szkodników doniczkowych znajdziesz w naszym artykule.
Jak jeszcze można dbać o drzewko szczęścia? Więdnięcie, żółknięcie i gubienie liści czy gnicie korzeni jest często spowodowane przelaniem rośliny. Ustawienie drzewka szczęścia na zbyt mocnym słońcu może być przyczyną oparzeń, a częste przenoszenie – zrzucania liści. Takim typowym problemom można szybko i skutecznie zaradzić, zmieniając sposób pielęgnacji rośliny.
W celu uniknięcia chorób zadbajmy również o optymalną temperaturę, ponieważ grubosze w sezonie wegetacyjnym chorują częściej w pomieszczeniach o temperaturze poniżej 20°C.
FAQ: Drzewko szczęścia (grubosz)
Drzewka szczęścia są powszechnie uważane za łatwe w pielęgnacji rośliny domowe, które dodają niebanalnego charakteru każdemu pomieszczeniu, zarówno w domu jak i w biurze. Ponadto są niedrogie w utrzymaniu i dobrze znoszą okresy tymczasowej suszy. Co jeszcze trzeba o nich wiedzieć?
- Czy drzewko szczęścia jest trujące?
Tak. Grubosz owalny jest rośliną toksyczną, która nie nadaje się do uprawy w domach, gdzie są dzieci ani czworonogi.
- Czy grubosz wymaga specjalistycznego przycinania?
Nie. Grubosz swoją sylwetką przypomina miniaturowe drzewko. Roślinę należy przycinać tylko wtedy, jeśli chcemy, by przypominała formą bonsai.