Jarmuż – sposoby jego uprawy w ogrodzie

Właściwości jarmużu

Jarmuż, choć niepozorny, łączy w sobie bogactwo witamin i mikroelementów odpowiedzialnych za dobre samopoczucie i prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Jak żadne inne warzywo, to prawdziwa recepta na zdrowie.  

W jego składzie znajdziemy między innymi:  

• Witaminę K – która wykazuje działanie antynowotworowe, zapobiega powstawaniu krwotoków, zmniejsza krwawienie menstruacyjne oraz wspomaga gojenie się ran 
• Witaminę C – naturalny antyoksydant neutralizujący nadmiar wolnych rodników w organizmie, wspomagający pracę układu odpornościowego i zapobiegający powstawaniu miażdżycy.  
• Cynk, fosfor, magnez, potas – wspomagające pracę układu sercowo-naczyniowego obniżając ciśnienie  
• Żelazo – którego niedobór odpowiedzialny jest za powstawanie anemii 
• Witaminy z grupy B biorące udział w procesach metabolicznych oraz błonnik poprawiający przemianę materii.  

Dzięki nim, jarmuż pomaga nam dbać o piękną sylwetkę i cieszyć się zdrowiem przez długie lata.   

Odmiany jarmużu

Jarmuż to nie tylko dobrobyt na talerzu, ale również bogactwo różnorodności. Roślina ta występuje aż w 25 odmianach różniących się wysokością łodygi, smakiem a także kolorem i kędzierzawością liści. 

Wśród nich, najpopularniejsze odmiany jarmużu, to:  

• Jarmuż kędzierzawy  

Roślina o mocno karbowanych, jasno lub ciemnozielonych liściach i twardej, włóknistej łodydze. Jarmuż kędzierzawy sięga wysokości 80 cm. Charakteryzuje się lekko pieprznym i gorzkawym smakiem. Jest to odmiana niezwykle mrozoodporna, co umożliwia zbiór aż do lutego.  

• Jarmuż toskański  

Przez wzgląd na swój ciemno zielony kolor, jarmuż toskański, nazywany jest również "jarmużem czarnym". Dzięki zwartej strukturze i lekko karbowanym liściom, swym wyglądem przypomina kapustę włoską. W smaku natomiast jest słodki.  

• Jarmuż dekoracyjny Scarlet   

To odmiana średniej wielkości o kędzierzawych liściach, których kolor zależy od stopnia nasłonecznienia i może przechodzić od zielono - purpurowego aż do purpurowego. To dzięki nim stanowi doskonały element dekoracji dań. Świetnie się sprawdza również jako składnik sałatek, duszonych potraw i soków.

Wymagania jarmużu

Stanowisko 

Roślina ta potrzebuje słonecznego miejsca z dobrą cyrkulacją powietrza, która chroni przed rozwojem chorób i atakiem szkodników.  

Gleba 

Jarmuż do prawidłowego wzrostu potrzebuje gleby próchniczej, średnio gliniastej lub kompostu gliniastego o pH zbliżonym do 7. Mimo, że jest mniej wymagający niż inni przedstawiciele kapustnych, nie służy mu piasek, gleby kwaśne ani podmokłe. Niekorzystnym jest również wysiew w miejscu po innych kapustnych ze względu na możliwość wystąpienia chorób. Warto użyć gotowego podłoża, np. SUBSTRAL Gotowe Podłoże do Owoców i Warzyw. 

Temperatura 

Brak szczególnych wymagań przekłada się również na temperaturę, w jakiej potrafi przetrwać jarmuż. Jest on niezwykle odporny na mrozy i świetnie sobie radzi nawet przy -15°C. 

Uprawa jarmużu

Przystępując do uprawy jarmużu, należy odpowiednio przygotować podłoże pod sadzonki. Powinno być ono wzbogacone kompostem naturalnym lub produktem użyźniającym podłoże, np. SUBSTRAL Naturen Podłoże Organiczne Humus, a przed sadzeniem kolejnych kapustnych, powinniśmy poczekać 4 lata. Najlepszy efekt uzyskamy, gdy jarmuż posadzimy w miejscach, w których rosła sałata, marchew, szpinak czy cebula, czyli rośliny gromadzące azot. Jeśli oprócz jarmużu, planujemy również uprawę pomidorów, warto je posadzić blisko siebie. Dzięki podobnym wymaganiom i skłonności pomidorów do odstraszania szkodników roślin kapustnych, tworzą doskonały symbiotyczny duet. W drugim roku uprawy - jesienią - zbiera się nasiona. Mogą one kiełkować jeszcze przez 5 lat. 

Nasiona wysiewamy od połowy maja, jednak w przypadku niektórych odmian – od połowy kwietnia. Mimo, że kiełkowanie odbywa się już w temperaturze 2°C, idealną temperaturą dla nasion jest 20°C. Nasiona można również wysiać bezpośrednio do gruntu w czerwcu lub w lipcu. 

Niektórzy decydują się na uprawę na podwyższonych grządkach – więcej o tej metodzie przeczytasz tutaj. 

Pielęgnacja jarmużu

Jarmuż jest niezmiernie łatwym w uprawie i wdzięcznym warzywem. Jest niemalże samowystarczalny, a jedyne czego potrzebuje by móc cieszyć się nim przez cały rok, to woda.  

Podobnie jak inne warzywa z rodziny kapustnych, jarmuż potrzebuje dużych ilości wody, dlatego niezwykle ważne jest obfite podlewanie, szczególnie w ciągu lata. Pomocne jest również spulchnianie gleby jeszcze przed posadzeniem, a także jej ściółkowanie. Czynność ta zapobiega nadmiernemu parowaniu wody i sprzyja rozwojowi mikroorganizmów glebowych użyźniających glebę. Chcąc uniknąć przenoszenia zarodników, do spulchniania gleby i pielęgnacji jarmużu, zawsze należy używać czystych i odkażonych narzędzi. 

Zbiór jarmużu

Zbiór jarmużu powinien nastąpić dopiero po jego przemarznięciu, dzięki czemu zamiast goryczki, otrzymamy naturalną słodycz. Zazwyczaj ma to miejsce po pięciu miesiącach od posadzenia sadzonek i pierwszych przymrozkach. Jak się jednak okazuje, to nie mróz wpływa na zmianę skrobi w cukier, a odpowiednio długi czas wzrostu i procesy fotosyntezy. 

Zbiór liści jarmużu zaczyna się już po 5 miesiącach od posadzeniu sadzonek i trwa całą zimę. W pierwszej kolejności należy wyłamać najstarsze liście, znajdujące się na samym dole. By mógł zagościć również na naszych wiosennych stołach, rośliny należy przykryć włókniną lub słomą po pierwszych przymrozkach. Dzięki temu wiosną, w miejscu starych, wyrosną młode pędy. 

Najważniejsze cechy jarmużu

Jarmuż to roślina, która coraz częściej gości w naszych ogrodach i na stołach. To rozłożysta roślina dwuletnia (niektóre odmiany osiągają nawet 90 cm. wysokości) o silnym i dobrze rozwiniętym korzeniu. Uprawa jej nie jest zbyt wymagająca.