Jak uprawiać kwiaty lobelii

Odmiany lobelii

Lobelie, naturalnie występujące w krajach obu Ameryk oraz w Afryce Południowej (w Polsce w warunkach naturalnych występuje tylko biała Lobelia jeziorna), liczą kilkadziesiąt gatunków i odmian. Wśród nich znajdziemy odmiany zwisające, idealne do uprawy w wiszących koszykach czy pojemnikach, oraz proste i krzaczaste, odpowiednie do sadzenia w ogrodach.

W Polsce do zdecydowanie najbardziej popularnych gatunków należy Lobelia erinus, czyli Lobelia przylądkowa z małymi, lancetowatymi listkami i licznymi, obficie kwitnącymi drobnymi kwiatkami o białej, niebieskiej, czerwonej lub różowej barwie. Lobelia przylądkowa dobrze się krzewi i chętnie uprawiana jest w pojemnikach i doniczkach, w których szczególnie ciekawie prezentują się jej wiszące odmiany Pendula.

Do prosto rosnących odmian należy wieloletnia Lobelia szkarłatna (Lobelia cardinalis), której pędy osiągają nawet 100 cm wysokości. Wyróżniają ją intensywnie czerwone kwiaty oraz liście wybarwiające się na bordowo. Idealnie nadaje się do obsadzania np. oczek wodnych w ogrodach, gdyż w naturze najlepiej czuje się w wilgotnych warunkach.

Kolejnym z gatunków wieloletnich lobelii jest Lobelia siphilitica, czyli Lobelia wielka o charakterystycznie ząbkowanych liściach i niebieskofioletowych kwiatach. Dzięki dużej odporności na mróz bez problemu może zimować w ogrodzie w naszych warunkach klimatycznych.

Co będzie potrzebne do uprawy lobelii

Lobelia do prawidłowego potrzebuje jasnego miejsca oraz odpowiedniej ilości wody i składników odżywczych. W domowej uprawie kwiatów lobelii przydatne będą:

• Pojemnik lub doniczka – najlepiej o nieco większej głębokości, tak aby pomieścić korzenie rośliny i drenaż, na przykład z keramzytu – jest on potrzebny, gdyż wiele odmian nie toleruje zastoju wody.
• Ziemia doniczkowa – żyzna, próchnicza i dobrze przepuszczalna mieszanka glebowa zapewni pędom i kwiatom lobelii dobre warunki wzrostu. Można kupić gotową mieszankę doniczkową w sklepie ogrodniczym lub wykonać ją samemu, mieszając ziemię ogrodową z torfem i keramzytem bądź perlitem. Warto zadbać o to, aby  pH gleby mieścił się w optymalnym dla rośliny lekko kwaśnym przedziale od 5,5 do 7.
• Nawóz – bujnie i obficie kwitnące lobelie potrzebują regularnego nawożenia, aby zdrowo się rozwijać. Zwłaszcza podczas kwitnienia regularnie warto dokarmiać ją płynnym nawozem z zawartością azotu, potasu i fosforu, lub koreczkami nawozowymi.
• Konewka – duża liczba kwiatów to także duże zapotrzebowanie na wodę, zwłaszcza w czasie gorącej pogody. Licz się więc z koniecznością codziennego nawadniania rośliny – rób to systematycznie, ale unikaj przelewania. Przy podlewaniu przydatna będzie konewka z drobną końcówką, dzięki której nie zmoczymy delikatnych kwiatów lobelii ani liści.

Gdzie posadzić i umieścić lobelię

Lobelię najlepiej sadzić w jasnych, ciepłych i osłoniętych od silnego wiatru miejscach z dobrym dostępem do światła, ale przefiltrowanego np. przez cień drzew bądź zacienionych w godzinach największego nasłonecznienia – w przeciwnym razie kwiaty mogą być narażone na płowienie. Rośliny preferują żyzne gleby z dobrą przepuszczalnością i lekko kwaśnym pH w granicach 5,5-7.

Jeżeli planujemy sadzić Lobelie w koszach czy skrzynkach okiennych, powinny być one umiejscowione po południowej stronie domu. Należy też wtedy pamiętać o regularnym podlewaniu – pojemniki to bardzo dobre rozwiązanie dla odmian zwisających, ale ze względu na mniejszą ilość gleby rośliny są bardziej narażone na wysychanie. Istotne jest zapewnienie dobrego drenażu i unikanie przelewania, które zwiększa ryzyko pleśni i gnicia korzeni.

Z kolei dla odmian krzaczastych i prostych doskonałym miejscem mogą być ogrodowe rabaty, gdzie rośliny będą miały więcej przestrzeni i lepszą wentylację. Część odmian wieloletnich może zimować w ziemi, z mrozem w szczególności dobrze radzi sobie wspomniana wcześniej Lobelia wielka. Sadzenie roślin do gruntu przeprowadza się wiosną, w okresie gdy temperatury nie spadają już poniżej zera.

Pielęgnacja lobelii i zimowanie

Lobelie nie są trudne w uprawie, ale wymagają dbałości i regularnej uwagi. Kwiaty powinny być systematycznie podlewane i nawożone, szczególnie w okresie kwitnienia. Aby pobudzić roślinę do wzrostu można przycinać młode pędy, z kolei regularne usuwanie starszych kwiatów pobudza wyrastanie nowych i wydłuża okres kwitnienia. Jeśli planujemy zimowanie lobelii, powinniśmy dobrze okryć rośliny np. gałązkami igliwia, korą, liśćmi czy trocinami.

W przypadku gnicia korzenii należy ograniczyć podlewanie i zadbać o dobry drenaż podłoża. Od czasu do czasu dobrze jest sprawdzić rośliny pod kątem obecności szkodników takich jak ślimaki, mszyce i przędziorki, które często żerują na jej kwiatach i liściach. Wieloletnie gatunki lobelii mogą być podatne na plamistość liści. Jeżeli dojrzymy na liściach typowe plamki, powinniśmy skorzystać z preparatów dostępnych w sklepach ogrodniczych. 

Najważniejsze cechy lobelii

Typowe szkodniki i choroby lobelii

Jakie szkodniki zagrażają lobelii?

Lobelie to stosunkowo odporne rośliny, czasem bywają jednak atakowane przez szkodniki takie jak mszyce, przędziorki lub ślimaki. Jeśli zauważymy na roślinie ślimaki, musimy je wyzbierać ręcznie. W ramach profilaktyki można stosować specjalne granulki lub podsypać okolice rośliny piaskiem, popiołem, trocinami lub skorupkami jajek. W przypadku inwazji mszyc lub przędziorek dobrze jest w pierwszej kolejności stosować naturalne środki, takie jak spryskiwanie roślin preparatem SUBSTRAL Naturen Polysect. Środki chemiczne należy stosować w ostateczności, stosując się do zaleceń producenta.

Jakie choroby zagrażają kwiatom lobelii?

Lobelia może być podatna na choroby grzybicze takie jak czarna plamistość liści.
Jeśli zaobserwujemy charakterystyczne plamki na liściach, należy usunąć zainfekowane części rośliny. Choroby te najczęściej rozwijają się w nazbyt wilgotnych warunkach, należy więc unikać przelewania rośliny i moczenia jej liści, a także zadbać o dobrą cyrkulację powietrza, np. lokując roślinę w przewiewnym miejscu.

Najczęściej zadawane pytania dotyczące lobelii

Czy lobelia może przetrwać zimę w Polsce? 

Część odmian wieloletnich jest odporna na mrozy, zwłaszcza Lobelia wielka. Podczas zimowania lobelii należy zadbać o jej porządne okrycie.

Czy lobelia toleruje pełne nasłonecznienie? 

Duże nasłonecznienie może negatywnie wpływać na rozwój rośliny, dlatego lepiej trzymać ją w miejscach z jasnym, ale przefiltrowanym światłem lub lekko zacienionych.

Czy trzeba usuwać martwe kwiaty i liście lobelii? 

Tak, jest to ważne dla zdrowia rośliny i pozwala na dłuższe kwitnienie.

Jak należy nawozić lobelię, aby zapewnić jej optymalny wzrost? 

Lobelię warto nawozić przez cały okres wegetacji, a szczególnie podczas kwitnienia. Najlepiej stosować nawozy do roślin kwitnących z zawartością azotu, potasu i fosforu, można też stosować nawozy organiczne takie jak kompost.