Lilia azjatycka - odmiany, sadzenie, uprawa
Lilie azjatyckie (określane też mianem mieszańców azjatyckich) pochodzą z Azji, jednak są doskonale przystosowane do europejskiego klimatu umiarkowanego. Dzięki temu stały się jednymi z najpopularniejszych roślin ogrodowych. Co ciekawe, większość z nich delikatnie pachnie lub nie posiada żadnego zapachu. Mieszańce azjatyckie to jedne z najłatwiejszych w uprawie lilii. Są odporne na choroby, a stopień ich mrozoodporności umożliwia im zimowanie w polskich warunkach.
Do rodziny lilii (Lilium L.) zalicza się liczne odmiany, pochodzące najczęściej od lilii tygrysiej oraz lilii bulwkowej. Mają one bardzo zróżnicowany wygląd. Najczęściej dzieli się je ze względu na kolor, wygląd, kształt kwiatów oraz wysokość roślin.
Wśród najpopularniejszych odmian lilii azjatyckich należy wymienić przede wszystkim:
- Diabora - o ciemnoczerwonych, nakrapianych kwiatach,
- Brushmarks - o wysokości około 1,3 m i wzniesionych kwiatach o pomarańczowej barwie z charakterystyczną, czerwoną plamką na każdym płatku,
- Coctail Twins - o pełnych, jasnoczerwonych kwiatach,
- Fire King - z pomarańczowoczerwonymi, nakrapianymi na fioletowo kwiatami.
Czego potrzebujesz do uprawy lilii?
Aby rozpocząć uprawę lilii w ogrodzie, konieczne jest znalezienie jak najlepszego stanowiska - słonecznego lub lekko cienistego, osłoniętego od silnych wiatrów. Ważne, by podłoże było odpowiednio żyzne, najlepiej o lekko kwaśnym odczynie.
Lilie sadzi się wczesną wiosną lub jesienią. Co ważne, można je uprawiać także w pojemnikach (choć w tym celu lepiej sprawdzą się niskie odmiany).
Warunki potrzebne do uprawy lilii azjatyckiej
Lilie to rośliny łatwe w uprawie, o ile zapewni się im odpowiednie warunki. Mieszańce azjatyckie to odmiany wymagające żyznej, przepuszczalnej ziemi wysokiej jakości.
Jeśli nasza ziemia w ogrodzie jest słabej jakości, to należy ją odpowiednio przygotować i zasilić nawozem przed posadzeniem cebul. Musi być ona także odpowiednio nawodniona. Jednocześnie woda nie może w niej zalegać - powoduje to bowiem gnicie cebulek.
Dodatkowo lilie wymagają słonecznego stanowiska, do którego światło będzie docierać przez większość dnia. Dobrym pomysłem jest umieszczanie ich na wzniesionych rabatach - szczególnie jeśli ziemia w ogrodzie jest bardzo ciężka i zbita.
Nasłonecznienie
Cebule lilii należy sadzić w nasłonecznionych, dobrze ogrzanych miejscach. Rośliny te jednak poradzą sobie również w lekkim półcieniu. Najważniejsze, by kierować się zasadą “korzenie w cieniu, kwiaty w słońcu” - stanowisko dla lilii azjatyckich może być ocienione np. niskim krzewem pod warunkiem, że wyżej położone części roślin po wyrośnięciu będą dobrze oświetlone.
Jaka gleba do lilii?
Wszystkie lilie preferują lekko kwaśne podłoże. Optymalne pH dla większości odmian wynosi 5,5 - 6,5. Mieszańce azjatyckie najlepiej jednak rosną w ziemi o odczynie zbliżonym do obojętnego, między 6,5 a 7,0.
Ziemia powinna być lekka i przepuszczalna - zapobiegnie to gromadzeniu się wody, która może powodować gnicie korzeni i cebulek. Na kilka tygodni przed sadzeniem lilii należy ją obficie zasilić kompostem.
Podlewanie lilii azjatyckich
Lilie źle znoszą skrajności, w tym zbyt suche oraz zbyt wilgotne podłoże. Powinno być ono lekko wilgotne, ale nie mokre.
Lilie azjatyckie należy podlewać oszczędnie, tuż przy ziemi. Niewskazane jest moczenie liści lub kwiatów. Może to bowiem doprowadzić do rozwoju chorób grzybowych. Ponadto zalegające na roślinie krople wody w bardzo słoneczny dzień mogą prowadzić do poparzeń liści lub kwiatów, mających postać nieestetycznych, jasnych plamek.
Temperatura i wilgotność
Lilie azjatyckie należą do stosunkowo odpornych na chłód roślin. Temperatura nie powinna jednak spadać poniżej 10-12 stopni Celsjusza w nocy oraz 15-18 stopni w dzień - w takich warunkach rosną najlepiej. Dobrze znoszą jednak nawet lekkie przymrozki.
W przypadku spadków temperatury poniżej -5 stopni Celsjusza należy je okryć stroiszem (np. z gałązek drzew iglastych) lub ściółką ze słomy, torfu ogrodniczego lub kory. Uchroni ona cebule lilii nie tylko przed niską temperaturą, ale także nadmiernym wysychaniem gleby podczas zimy.
|
Kiedy sadzić i przesadzać lilie?
Lilie azjatyckie należą do stosunkowo odpornych na chłód odmian tych roślin. Temperatura nie powinna jednak spadać poniżej 10-12 stopni Celsjusza w nocy oraz 15-18 stopni w nocy - w takich warunkach rosną najlepiej. Dobrze znoszą jednak nawet przymrozki.
W przypadku spadków temperatury poniżej -5 stopni Celsjusza należy je okryć stroiszem (np. z gałązek drzew iglastych) lub ściółką ze słomy, torfu ogrodniczego lub kory. Uchroni ona cebule lilii nie tylko przed niską temperaturą, ale także nadmiernym wysychaniem gleby.
Sadzenie lilii – krok po kroku
Przed przystąpieniem do sadzenia lilii należy odpowiednio przygotować podłoże. Konieczne jest:
- usunięcie chwastów - zachwaszczenie nie tylko psuje wygląd rabaty z liliami, ale może też spowodować, że się w ogóle nie przyjmą,
- spulchnienie podłoża - wystarczy dobrze przekopać miejsce, w którym mają być sadzone cebulki. Dzięki temu gleba jest bardziej przepuszczalna, zarówno dla wody, jak i powietrza,
- zasilenie ziemi kompostem - wierzchnią warstwę ziemi (ok. 40 cm) należy wymieszać z kompostem i pozostawić na około trzy tygodnie.
Po kilku tygodniach można posadzić cebule. Należy przy tym pamiętać o kilku kwestiach:
- cebule lilii sadzi się na głębokości równej ich obwodowi lub trzykrotności średnicy; przykładowo, cebula o obwodzie 12 cm powinna być posadzona na głębokości ok. 12 cm,
- w glebie piaszczystej należy sadzić lilie nieco głębiej; w zbitej - płycej,
- cebulki należy umieścić w ziemi w odstępach około 25-30 cm. W sytuacji, w której nie planuje się przesadzania przez kilka kolejnych lat, może być to ok. 50 cm.
Jak nawozić i pielęgnować lilie?
Pielęgnacja lilii nie jest trudna. Najważniejsze jest odpowiednie nawożenie oraz regularne podlewanie.
Należy uważać, by nawóz, którym zasilane są lilie nie zawierał zbyt wiele azotu. Jest to szczególnie ważne, gdy kwiaty rosną w pobliżu intensywnie nawożonego trawnika. Nadmiar tego pierwiastka może bowiem sprawić, że rośliny będą wybujałe, delikatne i wrażliwe na niskie temperatury; ponadto będą słabo kwitnąć. Do nawożenia lilii azjatyckich należy wybierać nawozy przeznaczone do roślin cebulowych lub kwitnących.
Nawożenie należy przeprowadzać od kwietnia aż do ich zakwitnięcia w czerwcu, najlepiej co około dwa tygodnie. W przypadku roślin posadzonych wiosną, nawożenie można rozpocząć dopiero w maju.
Dodatkowo przez cały sezon wegetacyjny warto ściółkować je korą oraz kompostem; sprzyja to powstawaniu próchnicy, która bardzo korzystnie wpływa na stan roślin. Grubą warstwą ściółki należy lilie okryć także późną jesienią. Usuwa się ją wiosną, po ustąpieniu przymrozków - najlepiej dwuetapowo, w odstępie kilku dni.
Wykopywanie cebulek lilii - kiedy i jak?
Lilie mogą rosnąć na jednym stanowisku przez około 2-3 lata. Po tym czasie w glebie nie ma wystarczającej ilości składników odżywczych, by zagwarantować silny wzrost i bujne kwitnienie roślin.
Cebule lilii należy wykopywać na początku września, gdy zakończą okres wegetacji; wówczas można je umieścić w nowym, odpowiednio przygotowanym miejscu. Przed przesadzeniem lilii można je zasilić nawozem wieloskładnikowym - najlepiej po zakończeniu kwitnienia, tj. pod koniec lipca lub w sierpniu.
Uprawa lilii azjatyckiej w doniczce – czym różni się od uprawy w ogrodzie?
Lilie azjatyckie doskonale sprawdzają się zarówno w uprawie ogrodowej, jak i doniczkowej.
Cebule przeznaczone do uprawy w domu, w odróżnieniu od tych, które mają rosnąć w gruncie, najlepiej sadzić od połowy marca do połowy kwietnia.
Doniczka dla lilii powinna mieć głębokość około 30-40 cm. Na jej dnie należy umieścić drenaż - np. kilkucentymetrową warstwę keramzytu, drobnych kamyczków lub kawałków porcelany. Podobnie jak w przypadku egzemplarzy uprawianych w ogrodzie, cebule powinny być sadzone na głębokości równej ich obwodowi. Można także wspomóc się ziemią SUBSTRAL Gotowe podłoże uniwersalne z nawilżaczem.
Lilie azjatyckie w donicach można sadzić nieco gęściej niż w ogrodzie. W pojemniku o średnicy 20 cm można umieścić do 5 cebulek. Po posadzeniu powinny znajdować się w pomieszczeniu o temperaturze ok. 15 stopni Celsjusza przez około 3-4 tygodnie. W tym czasie się dobrze ukorzenią i mogą być przeniesione do widnego pomieszczenia o temperaturze pokojowej.
Należy pilnować, by podłoże do lilii w doniczkach było stale lekko wilgotne, ale nie mokre. Nawożenie wykonuje się tak samo, jak w przypadku roślin znajdujących się w gruncie - co około dwa tygodnie, od maja do początku kwitnienia. Doniczkę z liliami należy umieścić w nasłonecznionym miejscu, przy czym konieczne jest unikanie ostrego słońca padającego na dolną część roślin.
Możliwe problemy, szkodniki i choroby w uprawie lilii
Lilie azjatyckie należą do bardzo odpornych roślin. Najczęstszą przyczyną ewentualnych chorób i problemów jest źle dobrane (zbyt ciemne) stanowisko, nadmiar wilgoci w podłożu lub nadmiar azotu w nawozie.
Najczęściej pojawiającymi się szkodnikami lilii są:
- poskrzypka liliowa (larwy żerują na liściach)
- ostępka lilianka (larwy żerują w pąkach kwiatów)
- mszyce
- wciornastek liliowiec
- ślimaki
- gryzonie uszkadzające cebule: myszy i nornice.
Do zwalczania szkodników warto wykorzystać SUBSTRAL Naturen Multi-Insekt Środek Owadobójczy w sprayu.
Rozmnażanie lilii – jak i kiedy?
Lilie, podobnie jak inne rośliny cebulowe, mogą być rozmnażane przez cebulki przybyszowe wyrastające na cebulach matecznych. Należy przy tym pamiętać, że są one mniej odporne na chłód niż osobniki dorosłe; dlatego muszą być przechowywane w piasku lub torfie, a po posadzeniu - okryte grubą warstwą ściółki.
Cebulki przybyszowe najlepiej jest pobierać od rośliny matecznej jesienią. Sadzenie z kolei lepiej przeprowadzać wiosną - istnieje wówczas mniejsze ryzyko ich uszkodzenia przez mróz.
Lilie azjatyckie mogą być także rozmnażane z nasion tworzących się po przekwitnieniu roślin. W niektórych przypadkach udaje się także tworzenie sadzonek pędowych.
Z jakimi kwiatami sadzić lilie?
Lilie należą do roślin, które z powodzeniem można uprawiać w sąsiedztwie innych roślin. Warto przy tym pamiętać, że przemawiają za tym nie tylko względy estetyczne i możliwość tworzenia pięknych kompozycji - niektóre gatunki roślin wywierają na siebie korzystny wpływ, dzięki czemu lepiej rosną i bujniej kwitną.
Dobrym towarzystwem dla lilii są piwonie oraz funkie. Do gatunków polecanych w sąsiedztwie lilii należą także żurawki o ozdobnych liściach. Rabata z liliami może być także uzupełniona o zbliżone do nich wyglądem liliowce.
W połączeniu z odpowiednio przeprowadzanymi zabiegami pielęgnacyjnymi, pozwoli to na cieszenie się pełnią okazałych, barwnych kwiatów przez długi czas.
Lilia azjatycka – najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi
Jak dbać o lilie w wazonie?
Lilie bardzo ładnie prezentują się w wazonie. Przy odpowiedniej pielęgnacji cięte lilie mogą wytrzymać nawet 2 tygodnie. Należy je przycinać co kilka dni, zmieniać wodę oraz można dodać kilka kropel odżywki do kwiatów.
Jakie odmiany lilii do doniczki?
Do uprawy w domu najlepiej nadają się odmiany “Admiration”, “Orange Pixie”, a także “Little Joy” oraz “Miss America”. Aby nasze lilie lepiej rosły, można je zasilić SUBSTRAL nawóz w płynie do roślin kwitnących.