Rodzaje wisterii
Wszystkie kwiaty mają swój urok, ale bujne, liliowe grona wisterii skąpane w czerwcowym słońcu potrafią wprawić w prawdziwy zachwyt. Wisteria, czy też glicynia kwiecista, to pochodzący z Japonii pnący, liściasty krzew z długimi kwiatostanami o odcieniach różu i fioletu. Prawidłowo pielęgnowane i nawożone młode okazy rozrastają się szybko, nawet do 3 m w ciągu roku.
Wisterie dzielą się na dwa rodzaje – azjatyckie i amerykańskie – wśród których wyróżnia się pięć głównych gatunków: glicynię japońską, glicynię chińską, glicynię jaśminową, glicynię amerykańską oraz odmianę Kentucky. Gatunki różnią się od siebie wysokością, okresem kwitnienia, barwą kwiatostanów, a także odpornością na zimno.
Glicynia japońska – drobne różowe, fioletowe i wielobarwne kwiaty, wieloletnie pnącze do 10 m długości.
Glicynia chińska – silne pnącze, niebieskie i fioletowe pachnące kwiaty, wysokość ok. 15 m.
Glicynia jaśminowa – słodko pachnące białe lub fioletowe kwiaty, jedwabne listki, mrozoodporna, wysokość do 19 m.
Glicynia amerykańska – mniejsza od odmiany chińskiej, wytrzymała i mrozoodporna, fioletowe kwiaty z żółtym oczkiem.
Glicynia Kentucky – niebiesko-fioletowe lub białe kwiaty, wysokość ok. 5 m, kwiaty i liście mniejsze niż u odmian azjatyckich. Z uwagi na mniejszą formę ta glicynia nadaje się do uprawy w małych ogrodach.
Glicynia kwiecista lubi łagodny klimat. Bardzo dobrze nadaje się do uprawy w Polsce i dlatego coraz częściej glicynię można zobaczyć w ogrodach w południowo-zachodniej części kraju. Wisteria nie jest w pełni odporna na nasze zimy, dlatego przy wyborze sadzonek warto zwrócić uwagę nie tylko na kolor kwiatów, ale też na odporność na niskie temperatury oraz dostępność sadzonek. W polskim klimacie dobrze poradzą sobie glicynia Kentucky i kwiecista, które cechuje wysoka odporność na mrozy.
Gdzie posadzić glicynię kwiecistą?
Stanowisko
Wisteria kojarzy się z rozłożystym baldachimem fioletowych kwiatów okalających pergole lub bramy. Nawet jeśli nie posiadasz własnego ogrodu, wciąż możesz uprawiać ten bajeczny krzew w doniczce. Glicynia chińska (Wisteria Sinesis) urastająca do 15 cm świetnie nadaje się do uprawy jako miniaturowe drzewko bonsai, a dzięki odpowiedniej pielęgnacji odwdzięczy się burzą jasnofioletowych kwiatów.
Z uwagi na intensywny wzrost i spore rozmiary zaleca się uprawę krzewów glicynii w większych ogrodach. Bez solidnych podpór wisteria porośnie najbliższe dostępne powierzchnie, np. elewację budynku, rynny, okna czy poręcze. Aby glicynia kwiecista była klejnotem w Twoim ogrodzie, trzeba przygotować dla pędów mocne podpory, np. kraty, pergole, pręty lub trejaże. Ze względu na efektowny wygląd i długowieczność wisteria często prowadzona przy ścianach domów czy altanach. Zanim posadzisz ją przy budynku, sprawdź najpierw stan elewacji. Odradza się sadzenie wisterii przy popękanych ścianach, ponieważ jej pędy mogą jeszcze bardziej uszkodzić elewację.
Nasłonecznienie
Glicynia kwiecista najlepiej rozwija się w słonecznym, ciepłym miejscu osłoniętym przed wiatrem oraz w pobliżu zbiorników wodnych. W półcieniu i nadmiernie wilgotnych warunkach krzew kwitnie skąpo. Kiedy sadzić glicynię? Najlepiej robić to wiosną lub jesienią.
Gleba
Wisteria jest stosunkowo wymagająca, jeśli chodzi o glebę. Preferuje żyzne, próchnicze, piaszczyste i przepuszczalne podłoże o odczynie od kwaśnego do neutralnego z niewielką ilością wapnia. Gleba zbyt bogata w wapń lub hummus powoduje żółknięcie liści i skąpe kwitnięcie. Substrat powinien być wilgotny, ale nie mokry. Nadmierna wilgoć obniża odporność krzewu na niskie temperatury. Nieodpowiednio dobrane podłoże odbije się negatywnie na kwiatostanie.
Jak pielęgnować glicynię kwiecistą w Polsce?
Przymrozki
Wiele odmian wisterii jest odpornych na ujemne temperatury, lecz polskie przymrozki mogą się okazać na rośliny zabójcze. Jeżeli chcesz, aby glicynia zdobiła Twój ogród przez lata, to trzeba ją solidnie zabezpieczyć jej pnącze na zimę. Młode krzewy (do 3 lat) przykrywa się matą ze słomy, workami jutowymi lub agrowłókniną. Starsze okazy otaczamy kopczykiem z ziemi lub warstwą ściółki z trocin, liści i kory, a nasadę osłaniamy słomianą matą. Z osłanianiem krzewu należy zaczekać do pierwszych przymrozków i opadnięcia liści. Zbyt wcześnie osłonięta glicynia może zostać zaatakowana przez gryzonie lub inne szkodniki.
Nawożenie i podlewanie
Glicynię kwiecistą nawozimy od wiosny do końca lata. Wiosną stosuje się produkty azotowe, zaś latem nawozy potasowo-fosforowe w płynie lub skoncentrowanym proszku, które pobudzają kwitnienie, poprawiają stan korzeni i przygotowują krzew na jesień. W trosce o rozwój pnącza jesienią lepiej zrezygnować z nawożenia.
W pielęgnacji wisterii ważną rolę pełni solidne podlewanie na początku jesieni, które zwiększa odporność krzewu. Starsze, znacznie rozrośnięte egzemplarze z gęstym systemem korzeni należy podlewać od dołu. Roślinę nawadniamy też od dołu w okresie letnim.
Przycinanie
Aby glicynia zachwycała bujnymi kwiatami, należy nie tylko odpowiednio ją nawozić, ale i przycinać dwa razy w roku. Przycina się krzewy mające co najmniej 3 lata. Podcinanie starych okazów pozwala je odmłodzić i pobudzić do wzrostu. Na wiosnę pozbywamy się chorych, przemarzniętych i obumarłych pędów. Na koniec lata nowe pędy podcinamy o połowę, a odrosty skracamy do 5 oczek. Podcinanie jesienią może negatywnie wpłynąć na zdolność kwitnienia. Dodatkowe informacje na temat kontrolowania rozrostu kwiatów i pędów znajdziesz w naszym poradniku.
Przesadzanie
Należy ostrożnie podchodzić do kwestii przesadzania wisterii i nie wykonywać go częściej niż co 5 lat, ponieważ zmiana miejsca może osłabić jej zdolność do kwienitnia. Unikamy przesadzania glicynii w wietrzne miejsca, ponieważ jesienne i zimowe wiatry osłabiają roślinę. Glicynię kwiecistą przesadza się z bryłą o promieniu 20 cm. Przed wsadzeniem do gruntu obcinamy gałęzie boczne, a górne gałęzie przycinamy nad pałąkiem do pożądanej wysokości.
Kluczowe cechy wisterii
Kilka podstawowych informacji na temat glicynii kwiecistej.
Pora kwitnienia | Koniec kwietnia i początek maja |
Nasłonecznienie | Pełne słońce |
Typ gleby | Żyzna, próchnicza |
pH gleby | Kwaśny, zasadowy lub neutralny bilans pH |
Wilgotność gleby | Wilgotna, ale dobrze odwodniona |
Ostateczna wysokość | Do 10 m |
Ostateczna rozpiętość | Do 20 m |
Czas do osiągnięcia najwyższej wysokości |
3–5 lat po posadzeniu |
Choroby i szkodniki glicynii kwiecistej
Aby wisteria była ozdobą naszego ogrodu na długie lata, należy zadbać o jej właściwy rozrost i zdrowie. Stare porzekadło mówi, że chorobom lepiej zapobiegać, niż je leczyć. Nie inaczej jest w przypadku wisterii. Kluczowe znaczenie dla zdrowia krzewu ma wybór właściwego stanowiska. Unikamy wystawy północnej z uwagi na niewystarczającą ilość światła oraz wschodniej, ponieważ naraża roślinę na chłodne jesienne i zimowe wiatry. Nadmierne podlewanie osłabia mrozoodporność glicynii, naraża ją na choroby korzeni oraz ich gnicie. Jedną z bardziej uporczywych przypadłości jest fytoftoroza, którą można zwalczyć z pomocą preparatu grzybobójczego.
Glicynia kwiecista zachwyca nie tylko bujnym kwiatostanem, ale i pierzastymi liśćmi. Żółkniejące liście nie tylko odbierają urok naszemu krzewowi, ale stanowią ważny sygnał informujący o chorobie. Jedną z przyczyn żółknięcia może być gleba o zbyt alkaicznym odczynie. Na szczęście można ją szybko zbalansować z pomocą nawozu potasowo-fosforowego.
Za żółknięcie liści może też odpowiadać choroba zwana plamistością liści. Leczenie polega na usunięciu przebarwionych pędów i opryskaniu krzewu środkiem grzybobójczym. Podobne objawy obserwuje się podczas werticilozy. Pędy i liście zaatakowanego krzewu wisterii żółkną, szarzeją i więdną, począwszy od wierzchołka. Ponadto po przecięciu chorego pędu można zaobserwować brązowy pierścień w miejscu wiązek przewodzących. Werticiloza rozprzestrzenia się błyskawicznie, dlatego po zauważeniu pierwszych oznak należy wyciąć chore części i opryskać glicynię preparatem grzybobójczym.
Żółknienie, szarzenie i opadanie liści mogą świadczyć o tym, że naszą glicynię zaatakowały szkodniki. Jeżeli na wierzchniej stronie liście widać jasne plamy, to prawdopodobnie żerują na niej przędziorki będące zmorą wielu ogrodników. Przędziorkom można zaradzić, stosując oprysk środkiem owadobójczym.
FAQ: Wisteria
Bujne, fioletowe baldachimy wisterii są efektywną ozdobą każdej pergoli i elewacji. Nie jest to krzew wymagający. Kluczowe znaczenie w uprawie wisterii ma wybór odpowiedniego stanowiska i gleby oraz przycinanie. Rosnąca w odpowiednich warunkach wisteria będzie odwdzięczać nam się pięknymi kwiatami przez wiele lat. Co jeszcze warto o niej wiedzieć?
- Czy wisteria po rozmnożeniu kwitnie w pierwszym roku?
Na pierwsze kwiaty rozmnożonej glicynii trzeba cierpliwie poczekać. Krzew rozmnożony przez nasiona wypuści pierwsze kwiaty po około 7–10 latach. Wisteria szczepiona zakwita po raz pierwszy po około 5 latach. - Czy glicynia kwiecista jest trująca?
Wszystkie części wisterii, a zwłaszcza nasiona, są toksyczne dla dzieci i zwierząt.