Szałwia w ogrodzie

Odmiany szałwii

Szałwia to roślina wieloletnia, wiecznie zielona. W Polsce rośnie jako krzewinka (przeważnie do 60 cm wysokości), lecz w naturalnym środowisku osiąga dość sporą wysokość (nawet do jednego metra). Istnieje wiele popularnych odmian szałwii ogrodowej, a wśród nich: 

• Tricolor – jak sama nazwa wskazuje, jest ona trójkolorowa. Jej zielonkawe liście mają dodatkowe kolory: czerwony i białą obwódkę (która u młodych liści jest lekko różowa). Ta odmiana szałwii uchodzi za jedną z najpiękniejszych i często jest sadzona jako roślina ozdobna.  
• Aurea – o liściach jasnozielonych, z żółtawą obwódką. Także jedna z odmian stosowana jako ozdoba w ogrodzie.  
• Berggarten – jej liście mają szarawy odcień, chociaż niektórzy mówią, że jest on srebrny. Pięknie kwitnie na fioletowo.  
• Inne mniej popularne odmiany to: szałwia krzewiasta, szałwia lawendolistna, szałwia muszkatołowa. 

Zastosowanie szałwii

Szałwia lekarska to jedna z najważniejszych roślin leczniczych. Stosowana jest od wieków jako lek na wiele dolegliwości. Nawet mamy stare polskie przysłowie: „Kto ma szałwię w ogrodzie, tego choroba nie ubodzie.” Szałwia ma działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Liście szałwii zawierają garbniki, kwasy organiczne oraz witaminy i minerały (m.in. żelazo, wapń, potas, sód). Napary z liści często stosuje się miejscowo na obrzęki. Wyciągi z szałwii można także pić w postaci herbatek – wspomagają one trawienie. Niektórzy dodają świeże liście do sałatek. Należy jednak uważać z dawkowaniem szałwii, gdyż zawiera ona olejki eteryczne, które nie są wskazane dla dzieci i osób mających alergie.  

Wymagania szałwii

Szałwia nie ma zbyt dużych wymagań – najlepiej rośnie na słonecznych stanowiskach i żyznych glebach. Ziemia powinna być przepuszczalna i wzbogacona w wapń, można użyć gotowe podłoże SUBSTRAL Naturen Podłoże organiczne Terra Humus do Ziół. Szałwia nie lubi gleb ciężkich, gliniastych, dlatego przed posadzeniem warto przekopać ją z piaskiem lub drobnym żwirkiem. Szałwia dobrze przyjęła się w naszym klimacie, lecz nie jest całkowicie mrozoodporna, dlatego zaleca się okrywanie jej na zimę. Szałwię można również sadzić w doniczkach z otworami drenażowymi w podstawie wypełnionymi ziemią wymieszaną z kompostem.

Uprawa szałwii

Szałwia dobrze rośnie na stanowiskach ciepłych, nasłonecznionych. Uprawę szałwii najlepiej zaplanować w miejscach od strony południowej lub południowo-zachodniej. Wprawdzie toleruje ona lekki półcień, ale lepiej unikajmy miejsc chłodnych, zacienionych, wystawionych na silne działanie wiatru.  

Szałwię sadzi się z gotowych sadzonek, bardzo rzadko z nasion. Najlepiej zrobić to w maju (po ustaniu przymrozków) lub na początku czerwca. Przed posadzeniem szałwii warto przygotować glebę – odchwaścić, np. używając Roundup® AntyChwast TOTAL Ultra Środek Chwastobójczy, przekopać z piaskiem lub żwirkiem. Szałwia bardzo łatwo przystosowuje się do odczynu gleby, lecz im on jest bardziej zasadowy, tym szałwia gorzej rośnie. Ziemię można wzbogacić SUBSTRAL Nawóz 100 dni do Ogrodu. Zaleca się nawożenie ziemię obornikiem – wtedy sadzimy szałwię w drugim roku. Pamiętajmy, że szałwię przesadza się dość rzadko, nawet co 5 lat, dlatego wybierzmy dla niej dobre miejsce od samego początku, gdyż roślina będzie się silnie rozrastać. Więcej o uprawie ziół przeczytasz tutaj.

Zbiór szałwii

Szałwię zbiera się przed kwitnieniem, gdy liście są już w pełni wytworzone, a stężenie olejków eterycznych jest najwyższe. Najczęściej okres zbioru przypada na lato (między czerwcem a sierpniem w zależności od odmiany). Zbiór przeprowadza się w pogodny, słoneczny dzień po ustaniu porannej rosy, a liście suszy się w zacienionym i przewiewnym miejscu przez kilka dni. Zawsze zbieramy górne pędy z dobrze wykształconymi listkami, które rozkładamy na starą gazetę lub bibułę. Niektórzy suszą liście w piekarniku rozgrzanym do około 70 stopni. Szałwię można zbierać kilka razy w sezonie, a wysuszone liście używać przez cały rok. 

Jak dbać o szałwię?

Pielęgnacja szałwii nie jest trudna, gdyż roślina nie ma zbyt dużych wymagań, co do uprawy. Zaleca się regularne podlewanie (najlepiej co cztery dni lub częściej w czasie suszy) oraz delikatne nawożenie. Szałwia nie jest rośliną żarłoczną, dlatego nie ma potrzeby częstego nawożenia. Można od czasu do czasu podlać szałwię uniwersalnym nawozem do roślin. Wiosną szałwię można lekko przyciąć, aby pobudzić jej wzrost, zagęścić i uregulować rozrost. Ważne jest to, by regularnie usuwać chwasty i sprawdzać stan gleby. Ziemię można wzbogacić SUBSTRAL Organiczny Nawóz w Granulacie do Owoców i Warzyw. 

Najważniejsze cechy szałwii

Szałwia lekarska (Salvia officinalis) to jedna z najczęściej wykorzystywanych roślin w medycynie naturalnej. Jest członkiem rodziny Lamiaceae i pochodzi z regionu Morza Śródziemnego. To wieloletni, wiecznie zielony krzew, z zdrewniałymi łodygami i szarawymi liśćmi. Kwitnie na niebiesko, biało, fioletowo (w zależności od gatunku).