Uprawa arbuza krok po kroku – kiedy i jak sadzić arbuza?

Arbuz występuje w wielu odmianach, które świetnie rosną w gruncie, jednak nie wszystkie nadają się uprawy w Polsce ze względu na chłodny klimat. Wśród polecanych rodzajów wyróżnić można m.in.;

• Bingo - ma jasnozieloną skórkę i soczystoczerwony miąższ, nadaje się do uprawy w szklarni, 
• Janosik - jedna z nielicznych odmian odpornych na chłód, co ciekawe jego miąższ jest  żółty, 
• Rosario F1 - jest to mieszaniec, który dobrze sobie radzi w polskim, zimnym klimacie; ma miąższ różowy, 
• Złoto Wolicy - ta odmiana może być uprawiana w gruncie, chociaż wymaga więcej uwagi; jego skórka jest żółta, a miąższ jasnoczerwony. 

Jak rośnie arbuz?

Gdy popatrzymy na uprawę arbuza w ciepłych krajach, to zobaczymy, że owoc pokłada się na ziemi (podobnie jak dynia, ogórek czy cukinia), a pnącza wiją się lekko w górę. Arbuz cechuje się niskim wzrostem, lecz dość głębokim ukorzenieniem, które pozwala przetrwać mu suszę.  

Arbuz najlepiej rośnie z rozsady, chociaż niektórzy próbują sadzić go z nasion, co nie zawsze się udaje.  

Jego pędy osiągają długość około 2–3 metrów, a liście w kształcie serca wytwarzają wąsy czepne oraz zalążki kwiatów. Pędy mogą wić się w górę, a zwłaszcza gdy mamy podpory w ogrodzie - nie są one konieczne, gdyż i tak mogą się załamać pod ciężarem owocu.  

Co jest potrzebne do uprawy arbuzów?

Arbuz potrzebuje przede wszystkim przestrzeni. To owoc, który będzie płożył się po gruncie, dlatego należy brać to pod uwagę planując ogród. 

Poza tym odpowiednie przygotowanie gleby jest kluczowe, aby z powodzeniem uprawiać arbuzy. Wiele osób buduje szklarnie lub tunele foliowe, gdyż jest to najlepsze rozwiązanie dla tych tropikalnych owoców nieprzyzwyczajonych do naszego klimatu. 

Warunki potrzebne do uprawy arbuzów

Arbuzy to rośliny lubiące ciepło. Bardzo dobrze rosną w tropikalnym klimacie. Chłód im nie służy, dlatego przy wyborze miejsca na uprawę arbuza należy się kierować warunkami panującymi w naszym ogrodzie. Jeśli mamy możliwość, to zbudujmy tunel foliowy, gdyż chłód hamuje wzrost arbuza, a przymrozki powodują zamieranie rośliny. Zaleca się, aby temperatura przy kiełkowaniu wynosiła co najmniej 25 stopni Celsjusza, dlatego warto rozważyć szklarnię. 

Nasłonecznienie

Miejsca słoneczne, osłonione od wiatru to najlepsze stanowisko dla arbuza. Im więcej słońca, tym lepiej. Optymalna temperatura do zdrowego wzrastania wynosi między 20-28 stopni. Pamiętajmy, że jest to roślina pochodzą z tropikalnych stref klimatycznych. Spróbujmy zapewnić jej warunki podobne, jakie ma w swoim naturalnym środowisku.  

Jaka ziemia do arbuzów?

Jeśli zdecydujemy się na uprawę arbuza w gruncie, to należy zadbać o dobrą ziemię. Musi być żyzna, bogata w próchnicę, przepuszczalna i dobrze odżywiona. Tutaj może nas wspomóc gotowy nawóz organiczny do arzuba. Gleba powinna mieć odczyn pH w granicach 5.5-6. Ziemia musi być okryta folią lub włókniną, aby zatrzymać ciepło. 

Jak podlewać arbuzy?

Arbuzy są dość wytrzymałe na okresy długotrwałej suszy. Warto zadbać o odpowiednie nawilżenie gleby, lecz nie należy przesadzać z podlewaniem, gdyż zalegająca woda powoduje gnicie korzeni. 

Temperatura i wilgotność 

Jak już wspomniano wcześniej, im cieplej, tym lepiej. Uprawa arbuza w polskich warunkach jest trudna z racji na nasz dość zimny klimat.  Warto rozważyć budowę małej szklarni, gdzie będziemy mieć większą kontrolę nad temperaturą i warunkami w niej panującymi.

Jak rośnie arbuz

Rozsada arbuza 

Arbuz można rozmnażać z nasion z rozsady. Średni czas prowadzenia takiego sposobu rozmnażania to 5-6 tygodni. Najlepszym czasem na rozsadę jest druga połowa lutego. Miejsce rozsady musi być ciepłe i słonecznie, np. parapet od południowej strony. Arbuzy kiełkują po około tygodniu. Ważne! Arbuza się nie pikuje. Na miejsce stałe sadzonki wysadza się późną wiosną (końcówka maja) lub z początkiem lata. Robi się to dopiero, gdy nasiona mają wypuszczone co najmniej kilka pędów. Wcześniej sadzonki można hartować, tj. wystawić je na zewnątrz w ciepły, słoneczny dzień - wtedy arbuz będzie miał czas na przyzwyczajenie się do warunków panujących na zewnątrz. Sadzonki z rozsady powinny osiągnąć wysokość około 15 cm, aby można je było wsadzić do gruntu. Pamiętajmy, że arbuz nie lubi przesadzania, dlatego wybieramy dla niego odpowiednie miejsce od razu podczas sadzenia rozsady. Łączny czas prowadzenia rozsady to około 80 dni.

Kiedy sadzić arbuza w gruncie? 

Jak wspomniano wcześniej, późna wiosna (koniec kwietnia najwcześniej) i wczesne lato to dobry czas na sadzenie arbuza, gdyż mija już zagrożenie nocnymi przymrozkami, które są zabójcze dla tej rośliny. Gleba nie może być zmarznięta, musi być już dobrze nagrzana od słońca. Polskie lato jest niestety za krótkie dla arbuzów - może się zdarzyć tak, że roślina zakwitnie, ale nie wyda owoców. Przygotowanie rozsady zimą i wiosną zwiększa nasze szanse na zbiór owoców latem.  

Uprawa arbuza – krok po kroku. Jak sadzić? 

Odpowiednie przygotowanie stanowiska i podłoża jest kluczowe przy uprawie arbuza. Kawon należy sadzić na usypanych kopczykach z ziemi i piasku oraz ściółkować. Roślinę można prowadzić poziomo lub przygotować drewniane podpory, aby pnącze mogło rosnąć ku górze. Pamiętajmy o przestrzeni: arbuz sadzi się w odstępach wynoszących co najmniej 80 cm. 

Krok 1

Przygotowanie rozsady arbuza - pisaliśmy już o tym wcześniej. Warto poświęcić więcej czasu i dobrze się do tego przygotować, aby zwiększyć swoje szanse na obfite zbiory. Rozsada wymaga cierpliwości i regularnego doglądania. 

Krok 2

Wysadzanie do gruntu - tutaj kluczowe jest przygotowanie gruntu, o czym pisaliśmy wcześniej. Żyzna ziemia, dobrze odżywiona, przekopana, a także ocieplona (wyłożona słomą lub agrowłókniną) idealnie nadaje się do uprawy arbuza. Do wysiewu można użyć ziemi SUBSTRAL Gotowe Podłoże do Owoców i Warzyw. Zaleca się przygotowanie tunelu foliowego, gdyż arbuz potrzebuje bardzo ciepłych warunków.

Krok 3

Wysiew z nasion - posadź nasiona na głębokości około 3 cm, umieszczając dwa lub trzy nasiona w dołkach oddalonch od siebie w odległości ok. 50-80 cm. Gdy sadzonki arbuza się ukorzenią, usuń najmniejsze i zostaw najsilniejszą sadzonkę w każdym dołku. Pamiętaj, że ten sposób sadzenia jest dość ryzykowny i może zakończyć się niepowodzeniem.

Krok 4

Ukorzenienie - na tym etapie istotnie jest podlewanie, lecz nie należy przesadzać z ilością wody. Arbuz lubi ciepłą, odstaną wodę deszczową. Zazwyczaj rośliny arbuza potrzebują niewiele wody. Ważne jest to, aby gleba pozostała wilgotna, ale nie mokra. Jeśli co tydzień nie pada wystarczająco dużo, zapewnij swoim roślinom dodatkowe podlewanie. Gdy roślina się przyjmie, możemy zacząć nawożenie. Warto wspomóc nasz arbuz nawozem SUBSTRAL Magiczna Siła Nawóz do Owoców i Warzyw.  

Jak nawozić i pielęgnować arbuza? 

Po posadzeniu, należy nawozić arbuz co kilka tygodni, najlepiej nawozem z azotem, który jest potrzebny do wytworzenia kwiatów. Później można zasilać arbuza potasem i fosforem, aby wspomóc rozwój owoców. Przy wysiewie z rozsady można dodać nieco nawozu w granulkach, np. SUBSTRAL Organiczny Nawóz w Granulacie do Ogrodu.  

Aby zwalczyć chwasty i utrzymać wilgotność gleby, rozłóż warstwę organicznej ściółki o grubości około 5 cm wokół arbuzów. Regularnie wyrywaj chwasty, gdy są małe; jeśli poczekasz, aż chwasty będą duże, systemy korzeniowe chwastów mogą zakłócić rozwój korzeni arbuza. 

Gdy pnącze arbuza zacznie kwitnąć, kluczem do zawiązania owoców jest zapylanie przez pszczoły. Unikaj spryskiwania owadów nawozami sztucznymi: chemikalia mogą zabić pożyteczne insekty, których potrzebują twoje rośliny. 

Zbiór arbuzów – kiedy są już dojrzałe? 

Arbuzy dojrzewają pod koniec lata i na początku jesieni. Skąd wiesz, kiedy arbuz jest dojrzały? Uważnie obserwuj roślinę i sprawdzaj jej wygląd.  Jedną z najlepszych wskazówek jest przyjrzenie się miejscu, w którym arbuz spoczywał na ziemi. Prawdopodobnie w okresie wegetacji był bladozielony lub biały. Kiedy zmienia kolor na żółty, jest to znak dojrzałości. Uważaj, aby nie obracać zbyt mocno owocu podczas sprawdzania skórki, ponieważ możesz uszkodzić pnącze. Wystarczy przechylić owoc na tyle, aby zajrzeć pod niego. Na dojrzałych owocach zielone, kręcone wąsy w pobliżu łodygi zaczynają wysychać i brązowieją. Ponadto kolor skórki dojrzałego owocu może wydawać się matowy, a nie błyszczący. 

Możliwe problemy, szkodniki i choroby w uprawie arbuza 

Arbuzy podobnie jak więszkośc owoców są narażone na ataki grzybów. Choroby grzybiczne najczęściej objawiają się małymi plamkami na owocach. W miarę wzrostu plamy te rozszerzają się i stają się czarne lub szare, a na owocach mogą pojawić się nowe zapadnięte obszary. Skórka może pękać i wydzielać lepką, żółtą ciecz. Ponadto sadzonki oraz młode rośliny i owoce, które mają za dużo wody zaczynają brązowieć. Gnicie rośliny to także typowy objaw mączniaka, który jest dość powszechnym grzybem atakujacym wiele roślin.  

Arbuz jest także atakowany przez ptaki i owady, m.in. mszycę melonową, chrząszcze, pająki, muchy i ćmy, a nawet kleszcze. Aby ochronić nasze rośliny, warto zastosować środki owadobójcze lub grzybobójcze, które  zminimalizują ryzyko wystąpienia chorób, np. SUBSTRAL Naturen Multi-Insekt Środek Owadobójczy Spray.