Cukinie – uprawa różnych odmian
Uprawa cukinii należy do łatwych i przyjemnych. Dlatego też sadzenie tej rośliny poleca się początkującym ogrodnikom. Wyhodowanie własnego warzywa w ogrodzie daje ogromną satysfakcję. A dodatkową zaletą jest to, że produktów nie musimy kupować w sklepie. Są zawsze dostępne w naszym ogródku lub spiżarce.
Odmiany cukinii
Cukinia należy do roślin dyniowatych i uznawana jest za jej odmianę. Wśród popularnych gatunków uprawianych w Polsce należy wymienić cukinię:
- Astra Polka
- Atena Polka
- Nefertiti
- Okrągłą
- Lajkonik
Astra Polka to odmiana cukinii, której uprawa nie nastręcza wielu problemów. Odmiana jest odporna na choroby charakterystyczne dla roślin dyniowatych. Cukinia ta szybko się rozrasta, a jej owoce o ciemnym kolorze skórki wyglądem przypominają maczugę. Ponieważ warzywo nie gromadzi w sobie ani metali ciężkich, ani azotanów, możemy je hodować nawet w miejskim ogródku bez szkody dla naszego zdrowia.
Odmiana cukinii o nazwie Nefertiti wyróżnia się połyskującą głęboką zieloną skórką i regularnymi kształtami. Cukinia ta charakteryzuje się dużą plennością, dlatego warto posadzić ją w swoim ogródku dla długich zbiorów.
Okrągła cukinia Todno Chiaro di Nizza o jasnozielonej skórce doskonale nadaje się pod uprawę doniczkową.
Cukinia żółta Floridol w uprawie daje dużo owoców, a do tego można ją jeść na surowo. Hoduje się ją amatorsko, ale też na skalę przemysłową.
Jakie narzędzia i sprzęty są potrzebne do uprawy cukinii
Jeśli hodujemy cukinię z rozsady potrzebne będą nam:
- biodegradowalne doniczki torfowe,
- mała szufelka lub łopatka ogrodowa.
Cukinię przesadzamy do gleby wraz z bryłką ziemi, uważając, żeby nie naruszyć systemu korzeniowego. Do przygotowania gleby pod rozsadę przyda się łopatka ogrodowa do wykopania otworu. Warto zastosować też wieloskładnikowy nawóz mineralny taki jak np. Substral Organiczny Nawóz w płynie do owoców i warzyw.
Jak uprawiać cukinię?
Cukinia rośnie szybko, dlatego też efekty naszej ogrodniczej pracy zobaczymy już po kilku tygodniach od zasadzenia warzywa. Ponieważ cukinia pochodzi z krajów znajdujących się na południu, warzywo lubi słoneczne stanowiska osłonięte od wiatru. Sadzonka cukinii wzrasta najlepiej w temperaturze 20°C-25°C. Nie lubi zimna i jeśli temperatura spadnie, roślina przestanie owocować. Cukinia czuje się świetnie w nasłonecznionym miejscu, ale urośnie też i w cieniu. Nie będzie jednak zbyt duża i smaczna.
Ziemia pod uprawę cukinii powinna być bogata w składniki mineralne. Choć warzywo wykiełkuje też i na słabszym podłożu. Jeśli planujemy posadzić cukinię, na jesieni możemy wzbogacić glebę o kompost lub obornik. Dla jeszcze lepszych plonów i zapewnienia cukinii stałego dostępu do wody, warto posadzić ją na agrowłókninie. Ponieważ roślina musi być obficie podlewana i mieć stały dostęp do wody, włóknina zapobiegnie utracie wilgotności. Powstrzyma też przed rośnięciem niepożądane chwasty.
Cukinię możemy wysiać bezpośrednio do gleby. Kiedy siać cukinię? Robimy to w drugiej połowie maja, bo wtedy nie ma już ryzyka przymrozków. A to one najbardziej zagrażają warzywu. Cukinię wysiewa się gniazdowo, co oznacza, że w jedno miejsce wrzucamy po 2-3 nasiona i przysypujemy je ziemią. Nasiona powinny się znaleźć na głębokości ok. 4 cm. Kiedy wszystkie 3 nasionka wykiełkują, wybieramy najsilniejszą roślinę, która pozostanie, a resztę siewek wyrywamy.
Rozsada cukinii pozwoli nam na uzyskanie plonów w jeszcze krótszym czasie. Wcześniej, już w kwietniu, wysiewamy nasiona, a wyrośnięte już cukinie przesadzamy później do gruntu. Żeby ochronić nasiona przed kwietniowymi przymrozkami, możemy postawić je w małym tunelu, a nawet trzymać doniczki w domu. Istotną kwestią przy siewkach są doniczki. Powinny być bardzo dokładnie oczyszczone, a nawet wysterylizowane. Jeśli tego nie zrobimy, siewki mogą nabawić się choroby grzybowej, a z naszej plantacji nic nie pozostanie.
Cukinia hodowana jest w ogrodach, ale jej uprawa w doniczce też jest możliwa. Trzeba pamiętać jedynie o tym, że cukinia potrzebuje do rośnięcia dużo miejsca i wody. Dlatego powinna znaleźć się raczej w obszernym pojemniku, w którym będzie można ją obficie podlewać. Kiedy roślina kwitnie stanowi ciekawą balkonową ozdobę, ale i później jest niebanalnym warzywnym ozdobnikiem.
Jak pielęgnować cukinię?
Choć jest stosunkowo mało wymagająca, cukinia potrzebuje drobnych zabiegów pielęgnacyjnych. Trzeba ją regularnie odchwaszczać, choć wokół niej pojawia się mało obcych roślin. Sama w sobie cukinia jest tak rozłożysta i zajmuje sporo miejsca, że nie starcza go już nawet dla szkodników. Jeśli zastosujemy dodatkowo ściółkę w postaci agrowłókniny, problem chwastów w naszym ogródku się nie pojawi.
Cukinię posadźmy na żyznej glebie odżywionej wcześniej organicznym nawozem. Dzięki temu roślina będzie dawała duże plony i nie trzeba będzie jej dodatkowo nawozić. Jeśli jednak warzywo zaprzestało rośnięcia lub zbiory są słabe, zastosujmy nawóz interwencyjny, jak Substral Nawóz Magiczna Siła do Warzyw i Owoców. Jego skoncentrowana formuła pozwala na zastosowanie małej dawki, a preparat szybko daje widoczne efekty. Warzywa stają się dorodniejsze i są odporniejsze na choroby. Najlepszy typ gleby dla cukinii to ziemia o neutralnym pH:
- kredowa
- gliniana
- gliniasta
- piaskowa
Jak i kiedy zbierać cukinię?
Pierwsze warzywa mogą pojawić się już w czerwcu (4 miesiące po sadzeniu cukinii). Ostatnie zbierzemy w końcówce września, a nawet w październiku. O ile nie będzie pierwszych przymrozków. Cukinię zrywamy z krzaczka wtedy, kiedy osiągnie rozmiar ok. 10-12 cm. Regularne zbieranie warzyw, kiedy są jeszcze stosunkowo małe, pozwoli nam przez dłuższy czas cieszyć się plonami.
Świeżą cukinię przechowujemy do 3 tygodni w ciemnym i chłodnym pomieszczeniu (temperatura nie może spadać poniżej 10°C) z dala od pomidorów i owoców (ze względu na zawartość w nich etylenu, cukinia będzie się psuła). Jeśli chcemy przechowywać warzywo dłużej, konieczne będzie jego zamrożenie lub zamarynowanie. Zblanszowaną, a następnie zamrożoną cukinię przechowujemy w zamrażalniku przez maksymalnie 10 miesięcy (po tym czasie zaczyna się starzeć i źle smakuje).
Możliwe problemy, szkodniki i choroby w uprawie cukinii
Cukinia jest bardzo wrażliwa na niskie temperatury. Dlatego nawet najmniejszy przymrozek może zniszczyć uprawę. Inne problemy związane z hodowaniem cukinii to gnicie młodych owoców oraz brak zawiązania owoców.
Choć cukinia rzadko choruje, przy intensywnych opadach deszczu może zostać zaatakowana przez choroby grzybowe takie jak:
- mączniak prawdziwy,
- mączniak rzekomy,
- szara pleśń.
Szkodnikiem często atakującym roślinę jest przędziorek chmielowiec.