Jak sadzić i pielęgnować groszek?

Odmiany grochu

Groch to nasiono znane od tysięcy lat. Uprawiano je już w czasach starożytnych, o czym świadczy jego obecność w egipskich grobowcach. Zielony groszek zawiera duże ilości witaminy C i błonnika – jedna porcja tego warzywa ma więcej witaminy C niż dwa duże jabłka i więcej błonnika niż kromka pełnoziarnistego chleba. 

Do najlepszych odmian zielonego groszku należą tzw. odmiany cukrowe (groch cukrowy). Groszek zjada się wtedy w postaci całego strąku, bez wyjmowania z niego pojedynczych ziarenek.

Do najpopularniejszych odmian grochu cukrowego należy:

• Bajka, 
• Iłówiecki, 
• Kent, 
• Desiree (ciekawa ze względu na fioletowy kolor strąków), 
• Hrabia
• Hetman. 

Bajka i Iłowiecki charakteryzują się dużymi i bardzo smacznymi strąkami, a Kent, który należy do odmian wczesnych posiada duże ziarna. 

Uprawa grochu łuskowego, czyli tego, w którym jadalne są jedynie nasiona, powinna opierać się o odmiany odporne na choroby i wirusy, jak np. odmianę sześciotygodniową (bardzo wczesna) czy Cud Kelvedonu (odmiana wczesna). Wśród odmian łuskowych warto wymienić gatunek Pegaz o dużych i słodkich owocach oraz odmianę Nefryt nadającą się doskonale do konserwowania. 

Warto zaznaczyć, że jadalne i w pełni bezpieczne dla ludzi są tylko odmiany grochu łuskowego i cukrowego. Groszek siewny to odmiana groszku (łac. Lathyrus) zawierająca trujący alkaloid, który spożywany w nadmiarze powoduje uszkodzenia układu nerwowego. W celach ozdobnych w ogródkach wysiewa się groszek pachnący i szerokolistny.

Jakie narzędzia i sprzęty są potrzebne do uprawy groszku?

Nasiona grochu wsadzamy na głębokość od 2 cm do 5 cm w zależności od rodzaju gleby. Do spulchnienia gleby i równomiernego wysiania większej ilości nasion przyda się:

• ręczny kultywator (spulchniacz gleby),
• ręczny siewnik punktowy.

W uprawie groszku konieczne jest podpieranie rośliny. Przydatne będą więc siatki do roślin pnących (wykonane z drewna i mocnego sznurka) lub tyczki, np. z włókna szklanego.  

Jak uprawiać groszek?

Groszek zielony uprawia się w przydomowym ogródku. Roślina potrzebuje dobrze nasłonecznionego stanowiska, gleby bogatej w składniki odżywcze i utrzymującej stałe nawilżenie. Groszek powinno posadzić się w miejscu, gdzie będzie miał dużo przestrzeni na rośnięcie. Wybrane odmiany pną się wysoko do góry, dlatego potrzebują też odpowiedniego podparcia.

Jak i kiedy sadzić groszek? Uprawę rozpoczyna się wczesną wiosną, kiedy grunt już rozmarznie. Wiedząc, że będziemy hodować groszek, warto już jesienią przygotować sobie glebę pod jego uprawę. W tym celu należy przekopać ziemię i dodać do niej kompost. Można zrobić to również tuż przed zasianiem grochu. Dla jeszcze lepszych zbiorów zastosujmy gotowe podłoże np. Substral Gotowe Podłoże do siewu zawierające mieszankę torfu wzbogaconego biokompostem i krzemionką. Wysiew grochu powinien odbyć się w marcu lub na początku kwietnia. Roślinę można siać stopniowo, co przedłuży też okres zbiorów.

Jak wygląda siew grochu?

1. Roślinę siejemy w rzędach (między rzędami pozostawiamy ok. 20 cm wolnej przestrzeni, która przyda się na ustawienie podparcia dla odmiany wysokopnącej) w odstępach ok. 6 cm.
2. Nasiono umieszczamy na głębokości od 2 cm do 5 cm (płycej w ciężkiej glebie, głębiej w sypkiej) i przysypujemy je ziemią.
3. Po zasadzeniu obficie podlewamy lekkim strumieniem wody, żeby nie wypłukać nasion.
4. W zależności od odmiany groszek dojrzeje w ciągu 12-16 tygodni, ale wschody będą widoczne już po niecałych 12 dniach.

Jak pielęgnować groch?

Jak o każdą roślinę, o groch też trzeba zadbać. Choć rośnie on zazwyczaj bardzo szybko i nie jest zbyt wymagający, potrzebuje regularnego nawadniania, zwłaszcza w okresie zawiązywania strąków. Roślina najlepiej wzrasta w dobrze przepuszczalnej glebie. Żeby zatrzymać wilgoć w glebie, wokół rosnących krzaczków rozkładamy ściółkę. Hodując zielony groszek w ogródku, musimy go odchwaszczać. Ma to znaczenie szczególnie wtedy, kiedy groszek zaczyna rosnąć. Ponieważ jest to rośliną pnąca, ustawiamy przy niej tyczki. 

Przy uprawie grochu siewnego trzeba też zadbać o ochronę rośliny przed ptakami. Słodki i dojrzały groszek jest przysmakiem niektórych gatunków. Żeby zapobiec objadaniu rośliny, nakładamy na groszek cienką siatkę.

Groszek to smaczne warzywo, którego przydomowa uprawa nie nastręcza wielu problemów. Roślina szybko dojrzewa, a jej pnąca się w górę łodyga i wijące się wąsy stanowią piękną ozdobę ogrodu. Soczysta zieleń tej rośliny sprawia, że ogród odżywa. Groch świetnie sprawdza się też jako roślina sadzona przed innymi. Na korzeniach grochu znajdują się bakterie, które doskonale wiążą azot. Dzięki tej zdolności  groch naturalnie nawozi glebę, przygotowując ją dla innych warzyw.  

Jak i kiedy zbierać groszek zielony?

O dojrzałości groszku świadczą nabrzmiałe strąki. Groszek powinno zebrać się wtedy, kiedy strąki są już bardzo duże, ale nadal soczyście zielone. Wtedy ziarenka w jego wnętrzu będą najsmaczniejsze, czyli najsłodsze i najbardziej aromatyczne. 

Groszek powinno wyjmować się ze strąków regularnie – to sprawi, że roślina będzie dawała wciąż nowe plony. Najszybciej dojrzewa groszek znajdujący się na dole rośliny i od tej partii zaczynamy też zbiory. Słodkie zielone kuleczki można zamrozić, jednak świeże smakują najlepiej. 

Możliwe problemy, szkodniki i choroby w uprawie groszku

Przy uprawie grochu zarówno korzenie, jak i części naziemne rośliny mogą zostać zaatakowane przez grzyby z rodzaju Fasarium oraz Pythium. Choroba dotyka rośliny najczęściej wtedy, kiedy groch rośnie powoli z powodu chłodnej wiosny. 

Inna przypadłość grochu to askochytoza, powodująca zamieranie siewek (choroba może pojawić się też i później, kiedy roślina już dojrzewa). 

Groch może zaatakować również rdza (zarodniki powodują żółknięcie liści i przedwczesne zamieranie rośliny) i mączniak prawdziwy.