Uprawa marchwi: jak i kiedy sadzić marchew?
Marchew to wszechstronne warzywo, które można spożywać na surowo, dodać do sałatek lub schrupać jako zdrową przekąskę. Można również upiec, usmażyć i ugotować na parze lub zrobić ciasto.
Przeczytaj nasz poradnik, aby dowiedzieć się, jak wyhodować własną marchewkę, którą możesz wykorzystać w twojej kuchni.
Wszystko o marchewkach
Marchew, nazywana też marchewką (Daucus carota), znana jest od wieków – uprawiamy ją od co najmniej XVI wieku. Pierwotnie marchewki miały fioletową lub żółtą skórkę, a pomarańczowe pojawiły się dopiero około XVII wieku.
Pomarańczowy kolor, który pochodzi z pigmentu zwanego beta-karotenem, jest przekształcany przez nasz organizm w witaminę A, która wzmacnia nasz wzrok i układ odpornościowy. Smacznie i zdrowo – czego więcej można chcieć od warzyw?
Kiedy sadzić marchew
Wysiew marchwi zależy od jej rodzaju. Odmiany marchwi rozróżnia się ze względu na długość okresu wegetacyjnego, kształt i wielkość korzenia spichrzowego.
Wczesne marchewki są zwykle wysiewane wiosną i zbierane latem, a dojrzewanie zajmuje około 12 tygodni. Odmiany późne wysiewane są od końca wiosny. Dojrzewanie trwa około 16 tygodni i zbiera się je późnym latem i jesienią.
Marchew o krótkich korzeniach jest mniej wybredna niż ta o długich i rośnie dobrze na ciężkich lub płytkich glebach, a nawet w pojemnikach. Marchew o długich korzeniach jest bardziej wrażliwa na warunki, a do dobrego wzrostu potrzebuje głębokiej, lekkiej, pozbawionej kamieni gleby.
Oto kilka odmian marchwi, które można posadzić w ogródku:
- Amsterdamska – odmiana wczesna marchwi o walcowatych korzeniach
- Berlicumer – odmiana późna marchwi o ciemnopomarańczowym korzeniu
- Kalina – odmiana wczesna marchwi o korzeniach pomarańczowych
- Deep Purple – odmiana o stożkowym korzeniu w kolorze ciemno purpurowym.
- Dolanka – odmiana późna marchwi o korzeniach bardzo długich, nawet do 30 cm
Lista niezbędnych rzeczy do sadzenia marchwi
Aby uprawiać marchewki w ogrodzie, będziesz potrzebować:
- Kielnia
- Łopata
- Grabie
- Nasiona marchwi
- Siatka i stawki
- Kompost
Jak siać i uprawiać marchew
Marchew najlepiej rośnie na głębokiej, lekkiej, przepuszczalnej glebie na słonecznym stanowisku. Podobnie jak większość roślin z długimi korzeniami, marchew nie lubi być przenoszona, więc należy ją wysiewać bezpośrednio na zewnątrz, w grządkach, w których mają rosnąć.
Najlepiej jesienią przygotować grunt pod wysiew marchwi wiosną. Pozwala to glebie odpocząć przez zimę. Marchew nie lubi żyznych gleb, więc nie dodawaj do gleby żadnego obornika, wystarczy zwykły kompost, aby poprawić strukturę gleby i jej drenaż.
Marchew wczesną wiosną wysiewa się od marca do maja pod folią lub agrowłókniną, aby chronić sadzonki przed mrozem. Marchew głównego siewu należy wysiewać od maja.
- Przed zasiewem przekop glebę, usuń wszelkie kamienie i wyrównaj tak, aby powierzchnia miała drobną, kruchą strukturę
- Marchew wysiewa się płytko (ok. 1 cm) w rządkach. Aby wykopać dołek, użyj kielni. Rządki zrób w odległości 15 cm od siebie
- Posiej nasiona marchwi w odstępach co 5 cm. Lekko przykryj ziemią i podlej dobrze wodą
- Gdy sadzonki osiągną około 10 cm wysokości, możesz je odsunąć tak, aby były oddalone od siebie o około 8 cm. Uważaj, aby nie przyciągnąć muchy marchewkowej – poniżej znajdziesz szczegółowe informacje na temat ochrony upraw przed tym szkodnikiem
Jak uzyskać dobry plon marchwii?
Aby uzyskać dobre plony marchwi, przestrzegaj następujących wskazówek:
- Usuwaj często chwasty z grządek.
- Podlewaj regularnie w okresach suszy.
- Chroń przed muchą marchewkową. To najważniejsza część pielęgnacji marchwi. Dorosłe muchy marchewkowe składają jaja w glebie wokół marchwi. Kiedy larwy wykluwają się, zakopują się w marchwi i żywią się nią, pozostawiając sieć dziur i tuneli w korzeniach i uszkadzając plony. Ponieważ uszkodzenie znajduje się pod ziemią, często zostaje wykryte dopiero po zebraniu marchwi. Sprawdź kolor liści, jeśli zmieni się na czerwono-brązowy to znaczy, że warzywo zostało zaatakowane przez larwy muchy. Wtedy, niestety, niewiele możesz już zrobić, więc bardzo ważne jest to, aby chronić marchew przed muchą.
- Stosuj nawożenie marchwi w ogrodzie.
Jak chronić marchew przed muchą marchewkową
Postępuj zgodnie z zaleceniami, aby uchronić marchew:
- Możesz otoczyć grządki siatką lub barierą z polietylenu o wysokości co najmniej 60 cm. To odstrasza dorosłe muchy, które zwykle nie latają wyżej niż 50 cm. Aby zapewnić dodatkową ochronę, można siatkę wesprzeć na obręczy, aby nie dopuścić muszek do roślin.
- Podczas usuwania chwastów i suchych sadzonek należy zachować ostrożność, aby nie przyciągać much marchewkowych. Dorosłe muchy wyczuwają zapach zgniecionych liści marchwi ze znacznej odległości. Aby zmniejszyć ryzyko, przycinaj sadzonki marchwi w spokojne, pochmurne dni, wieczorami, gdy muchy są mniej aktywne. Natychmiast zakop lub spal odrzucone sadzonki, a następnie podlej ziemię, aby pozbyć się zapachu.
Kiedy zbierać marchew
Marchew jest zwykle gotowa do zbioru 12-16 tygodni po wysiewie. Najprostszym sposobem na podjęcie decyzji, kiedy rozpocząć zbiór marchwi, jest wyciągnięcie jednej i sprawdzenie, czy jest wystarczająco duża. Nie pozostawiaj jednak marchewek, aby urosły zbyt duże, ponieważ pogorszy to ich smak.
Jeśli trudno jest wyrwać marchewki ręcznie, użyj widelca ogrodowego, aby delikatnie je wyciągnąć, uważając, aby ich nie uszkodzić.
Jak przechowywać marchew
Marchewki zbierane jesienią powinny być dobre do czterech miesięcy, jeśli są odpowiednio przechowywane. Wybierz marchewki w dobrym stanie, usuń luźną ziemię i odetnij natkę. Marchewki układamy warstwami w pudełku wypełnionym wilgotnym piaskiem i przechowujemy w chłodnym i ciemnym miejscu. Sprawdzaj je od czasu do czasu i wyrzuć marchewki, które gniją.
Zacznij wysiewać już teraz, a przez wiele miesięcy będziesz cieszyć się własnym zapasem pysznych marchewek z domowej uprawy.