Jak uprawiać i pielęgnować pietruszkę

Odmiany pietruszki

Chociaż gatunki pietruszki różnią się wyglądem i smakiem, to wszystkie z nich są bogatym źródłem składników i witamin, i dlatego właśnie tak często goszczą na naszych stołach. Dużą popularnością w Polsce cieszy się pietruszka kędzierzawa występująca w odmianach włoskiej i francuskiej. Jej aromatyczne, pofalowane listki dodajemy jako przyprawę do zup, sosów i innych dań kuchni polskiej. Ze względu na ciekawie pofalowane listki pietruszkę kędzierzawą uprawia się także w celach dekoracyjnych. 

Chętnie uprawiamy także pietruszkę korzeniową, która ma płaskie, jasnozielone liście i jadalny, białawy korzeń. W zależności od czasu siewu, pietruszka korzeniowa dzieli się na trzy kategorie – wczesne, średnio późne i późne. Oto kilka rodzajów pietruszki korzeniowej najchętniej uprawianych w Polsce.

Cukrowa – wczesna odmiana pietruszki przeznaczona do siewu ozimego. Ma bujną nać oraz biały, stożkowaty, aromatyczny korzeń. Nadaje się do bezpośredniego spożycia, a nie do przechowywania.

Kaśka – gatunek wczesny, mrozoodporny, wysiewany do końca marca. Długi kremowobiały, aromatyczny korzeń do bezpośredniego spożycia i przechowywania.

Jagienka – średnio późna odmiana pietruszki, do uprawy na wczesny zbiór. Jasnokremowe, stożkowate korzenie nadają się do długiego przechowywania oraz bezpośredniego spożycia jako składnik zup i innych ciepłych dań.

Lenka – średnio późna odmiana pietruszki, może być używana do siewu ozimego. Jest wysoko ceniona za słodki i łagodny w smaku korzeń. Nadaje się zarówno do bezpośredniego spożycia jak i przechowywania.

Vistula – odmiana późna, dobrze zimuje na zewnątrz i jest bardzo plenna. Ma ciemnozieloną, średnio bujną nać i długie, kremowe, aromatyczne korzenie. 

Gdzie posadzić i jak pielęgnować pietruszkę

Uprawa pietruszki korzeniowej jest łatwa i nie wymaga wielu narzędzi. Można ją prowadzić w pomieszczeniach i w ogrodzie. Dobrze rośnie w miejscach nasłonecznionych. Można ją uprawiać w półcieniu, ale wyhodowane korzenie będą mniej mięsiste. Roślina lubi ciepło i dobrze znosi przymrozki, a niektóre późne odmiany, jak np. Vistula, dobrze zimują na zewnątrz. Pod koniec sezonu można przesadzić pietruszkę do doniczki i przenieść ją do środka, aby korzystać z naci przez całą zimę.

Pietruszkę hoduje się z nasion lub sadzonek. Siew pietruszki korzeniowej trwa od końca marca do maja. Kiełkowanie trwa do sześciu tygodni, a zbiór przypada na październik i listopad. Nać zbiera się całe lato, wedle potrzeb. Rządki nasion odmian wczesnych powinny być oddalone od siebie o 10–20 cm, zaś późnych o 30 cm. Odległość między roślinami powinna wynosić ok. 5 cm. Podczas uprawy pietruszki korzeniowej należy pamiętać o regularnym pieleniu grządek i zbieraniu liści, ponieważ zabiegi te wspomagają wzrost rośliny. Ponadto zaleca się siew pietruszki w towarzystwie innych warzyw i ziół – cebula i czosnek odstraszają połyśnicę marchwiankę, a rzodkiewka spulchnia ziemię, co korzystnie wpływa na wzrost pietruszki.

Gleba powinna być lekka, dobrze zdrenowana, bogata w materię organiczną i bardziej żyzna niż ta, której wymaga większość ziół. Najlepiej sprawdzi się podłoże lekko kwaśne z pH około 6,5. Podłoże należy dobrze przygotować do siewu pietruszki, stosując nawóz z ukorzeniaczem. Regularnie używany nawóz organiczny dostarczy roślinie niezbędnych składników mineralnych. Do uprawy pietruszki w domu wystarczy doniczka o średnicy ok. 25 cm i gotowa mieszanka do wysiewu.

Pietruszka korzeniowa lubi glebę umiarkowanie wilgotną. Roślinę podlewamy regularnie, ale niezbyt obficie, ponieważ roślina jest wrażliwa na niedobór i nadmiar wody. Nadmierna wilgoć może przyczynić się do gnicia rośliny i rozwoju chorób grzybiczych, zaś zbyt suche podłoże przyczynia się do rozwidlania korzeni. Codzienne zraszanie wschodzących pędów i młodych sadzonek pozwala wystarczająco nawodnić roślinę. 

Najważniejsze cechy pietruszki

Charakterystyka pietruszki:

Typowe szkodniki i choroby pietruszki

Pietruszka zwykle rośnie zdrowo i nie wymaga złożonych zabiegów pielęgnacyjnych. Zioło należy do rodziny marchewek, więc jest narażone na te same choroby i szkodniki, które zagrażają marchwi. Atakom szkodników i chorób można skutecznie zapobiec, uprawiając rośliny naprzemiennie. Miejsce uprawy pietruszki korzeniowej należy od czasu do czasu zmieniać i nie hodować jej w tym samym miejscu częściej niż co trzy lata.

Najczęstsze choroby pietruszki

Jeżeli zauważymy, że korzenie pietruszki są ciemne i wydziela ona nieprzyjemny zapach, to prawdopodobnie roślina została zainfekowana przez zgniliznę. Przyczyną występowania zgnilizny są infekcje grzybicze rozwijające się w zbyt wilgotnych warunkach. Nawet po usunięciu porażonej rośliny, zarodniki grzyba mogą pozostać w ziemi. Aby uniknąć rozprzestrzeniania się grzyba, warto więc odkazić glebę przed posadzeniem w niej nowych, zdrowych sadzonek. Chorobie można zapobiec, ograniczając nadmierne podlewanie i zwiększając przepuszczalność gleby. Plamistość liści jest kolejną chorobą spowodowaną zbyt wilgotnymi warunkami. Na liściach chorej rośliny można zaobserwować pomarańczowe i brązowe plamy. Nie lada zagrożenie dla pietruszki stanowi także mączniak prawdziwy. Porażona nać i łodygi pokrywają się białym nalotem. Choroba rozwija się szybko, zwłaszcza latem, w ciepłych i wilgotnych warunkach. W zwalczaniu mączniaka prawdziwego u pietruszki korzystne rezultaty przynosi stosowanie środków grzybobójczych.

Najczęstsze szkodniki pietruszki

Pietruszka korzeniowa może stać się łakomym kąskiem dla różnych szkodników, takich jak przędziorki, mszyce, ślimaki lub gąsienice motyla. Wizyty szkodników można skutecznie ukrócić, stosując zmianowanie lub sadząc w pobliżu pietruszki cebulę lub czosnek. Jeżeli w walce ze szkodnikami nie sprawdzają się naturalne środki, należy sięgnąć po preparaty owadobójcze, jak np. gotowy do użycia spray na owady lub długodziałający środek owadobójczy. Największe zagrożenie dla pietruszki stanowi połyśnica marchwianka, ponieważ nie można się jej pozbyć. Larwy szkodnika najmocniej atakują rośliny we wrześniu. Uszkodzony korzeń marchewki jest gorzki w smaku, gnije i nie nadaje się do spożycia. Porażonej uprawy pietruszki nie da się już odratować. Możemy jedynie wytępić drugie pokolenie połyśnicy w lipcu, aby zapobiec niszczeniu sadzonek w przyszłości. Rośliny można otoczyć przezroczystymi barierkami z polietylenu o wysokości 60 cm lub przykryć włókniną ogrodniczą. Takie zabezpieczenie dodatkowo chroni je przed liściolubką selerową.

Najczęściej zadawane pytania dotyczące pietruszki

Pietruszka chętnie gości na naszych stołach jako dodatek do zup i sałatek ze względu na swoje aromatyczne liście i korzeń oraz wysoką zawartość witaminy C, A, K i żelaza. Ze względu na właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe zioło bywa też używane w medycynie naturalnej do pobudzania apetytu i ułatwiania trawienia. Uprawa pietruszki korzeniowej jest łatwa, ponieważ wymaga ona tylko umiarkowanie wilgotnej gleby, słonecznego stanowiska oraz okazjonalnego nawożenia i pielenia.

Czy pietruszkę można uprawiać na parapecie w domu?

Tak. Z uwagi na brak specjalnych wymagań pietruszka korzeniowa nadaje się do uprawy w pomieszczeniach. 

Jak skutecznie pozbyć się połyśnicy marchwianki?

Niestety jest to szkodnik trudny do wytępienia, a zaatakowanych sadzonek nie da się odratować.