Uprawa rzodkiewki – kiedy i jak siać rzodkiewkę w gruncie i na balkonie?
Rzodkiewka (łac. Raphanus sativus) to jedno z najpopularniejszych warzyw dodawanych do sałatek, surówek, sosów lub kanapek. Jej ostry smak nadaje wielu potrawom pikantnego charakteru. Spożywana także na surowo jako zdrowa przekąska, rzodkiewka jest łatwa w uprawie i można ją także hodować na balkonie. Ma krótki okres wegetacyjny, dzięki czemu ta nowalijka może często pojawiać się na naszym stole. Przeczytaj nasz artykuł, aby dowiedzieć się więcej o tym warzywie.
Najpopularniejsze odmiany rzodkiewki
Rzodkiewka, którą uprawiamy w ogródkach lub kupujemy w sklepie, występuje w kilku odmianach o różnych kolorach i kształcie korzenia. Najbardziej znana jest ta o czerwono-różowym zabarwieniu i okrągłym korzeniu. W Polsce popularne odmiany to m.in. „Carmen”, „Bona”, „Fiesta”, „Gama”, „Opolanka” (o wydłużonym korzeniu). Inne odmiany – rosnące w m.in. w Azji – mają kolor biały (np. odmiana „Afrodyta”), żółtawy, fioletowy (odmiana „Malaga”) lub prawie czarny. Niektóre z nich mają wydłużone korzenie (swym kształtem przypominają nieco korzeń marchewki lub pietruszki); są dość duże i ciężkie, np. rzodkiewka azjatycka daikon. Wszystkie odmiany mają charakterystyczny ostry smak, różnią się jedynie wielkością korzenia i kolorem.
Jakie narzędzia są potrzebne do uprawy rzodkiewki
Do uprawy rzodkiewki nie potrzeba zbyt dużo narzędzi – podstawa to łopata, grabie lub grabka do pielenia grządek. Jeśli wysiewamy rzodkiewkę na balkonie, to warto zaopatrzyć się w odpowiedni pojemnik. Musi być on odpowiednio głęboki, co najmniej 10 cm. Pojemniki lub donice muszą mieć otwory na odprowadzanie wody.
Jeśli planujemy uprawę w tunelu foliowym, to potrzebujemy do tego kilku rzeczy: specjalną folię o odpowiedniej długości, elementy konstrukcji (mogą być metalowe, z tworzywa, drewna), młotek, gwoździe, wkręty oraz łopatę.
Wysiew rzodkiewki
Rzodkiewka ma bardzo krótki okres wegetacyjny, oznacza to, że jest ona gotowa do zbioru zaledwie po kilku tygodniach od wysiewu (nawet po trzech tygodniach). Dzięki temu możemy się nią cieszyć prawie przez całą wiosnę i lato i wysiewać w miarę naszego zapotrzebowania. Rzodkiewkę można siać do gruntu (także w tunelach foliowych) lub do inspektów w domu. Jest to roślina wykorzystywana jako przedplon lub poplon w naszym warzywniaku (ale nie dla wszystkich rodzajów warzyw). Rzodkiewka ma także mało znaną zaletę – odstrasza owady (m.in. mszyce, chrząszcze ogórkowe, mrówki), gdyż insekty nie lubią jej ostrego zapachu.
Kiedy siać rzodkiewkę?
Rzodkiewkę najlepiej wysiać wczesną wiosną (początek marca). O tej porze roku jest jeszcze dość chłodno, więc można ją okryć agrowłókniną (lub wysiać do tunelu, o czym mowa będzie później). Rzodkiewkę można siać całą wiosną, a zwłaszcza jeśli chcemy mieć ją świeżą na stole – wtedy można ją siać co kilkanaście dni i będzie ona dojrzewać w danych odstępach czasu (dłuższy okres zbioru). Należy pamiętać, że rzodkiewka reaguje szybko na ilość światła – jeśli dni są dłuższe, pełne słońca, to roślina zaczyna wypuszczać kwiaty. Oznacza to, że nie wytworzy ona korzenia, dlatego zaleca się sianie jej wczesną wiosną lub pod koniec lata, gdy jej mniej słońca i jest chłodniej.
Jeśli mamy w ogrodzie tunele foliowe, to możemy rzodkiewkę posadzić zimą. Z racji tego, że w styczniu i lutym dzień jest krótszy, rzodkiewka ma wydłużony okres wegetacyjny (powyżej 6 tygodni). Przed posianiem rzodkiewki warto poszukać odmian, które nadają się do szklarni. Taką informację znajdziemy na opakowaniu nasion. Ziemia w tunelach powinna być bogata w próchnice, wymieszana z piaskiem.
Gdzie siać rzodkiewkę?
Rzodkiewka lubi piaszczyste lub gliniaste gleby, najlepiej o pH 6,5-7 (zbyt kwaśne podłoże powoduje więdnięcie). Ziemia nie może być zbyt sucha i tworzyć skorupy, gdyż utrudnia to kiełkowanie. Wybierzmy dla niej glebę lekką, żyzną, lecz niezbyt wilgotną – nadmiar wody sprzyja chorobom oraz deformacjom korzenia. Warzywo to preferuje chłodniejsze temperatury. Nasiona sieje się dość gęsto, w rzędach, co 3-5 cm. Najlepsza temperatura do wzrostu rzodkiewki to 10-15°C. W wyższej temperaturze dochodzi do deformacji korzenia i silnego rozwoju kwiatów. Rośnie dość dobrze w słonecznym miejscu i w ciepłej glebie. Rzodkiewka nie lubi mrozów, ale niektóre odmiany wytrzymają temperaturę do -5°C.
Jak siać rzodkiewkę?
Nasiona rzodkiewki sieje się dość gęsto, w rzędach co kilka centymetrów (max. 5 cm). Odległość między rzędami powinna wynosić co najmniej 20 cm. Głębokość siewu to tylko 1 cm – nie powinno się siać rzodkiewki głęboko, gdyż sprzyja to deformacji korzenia. Jeśli posadzimy rzodkiewkę w odstępach kilku dni, to zapewnimy sobie ciągłość zbioru. Jeśli uprawiamy rzodkiewkę w tunelach (lub szklarni) to starajmy się trzymać w nich odpowiednią temperaturę – od 5°C w nocy do 15°C w dzień. Rzodkiewka pod osłonami może być uprawiana jako poplon lub przedplon (lub może rosnąć równolegle z roślinami o dłuższym okresie wegetacyjnym). Aby nieco wspomóc wzrost rzodkiewki możemy użyć SUBSTRAL Naturen Pokrzywa Stymulator Wzrostu, który stymuluje ukorzenianie, wzrost, kwitnienie i owocowanie.
Pielęgnacja rzodkiewki
Rzodkiewka nie wymaga specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych – regularne lekkie podlewanie i spulchnianie ziemi powinno jej wystarczyć. Dobrze rośnie w glebie nawożonej kompostem. Jeśli chcemy położyć obornik, należy wstrzymać się z uprawą rzodkiewki do drugiego roku. Nawozy lepiej stosować przed wysianiem. Podłoże powinno być wilgotne, ale nie należy przesadzać z podlewaniem. W razie potrzeby usuwamy chwasty z grządek. Nie należy nawozić zbyt intensywnie rzodkiewki, nie służą jej mocne nawozy mineralne. Możemy za to użyć SUBSTRAL Organiczny Nawóz w Płynie do Owoców i Warzyw.
Możliwe problemy, szkodniki i choroby w uprawie rzodkiewki
Jak wspomniano wcześniej, woda to wróg rzodkiewki, dlatego należy pilnować, aby ziemia nie była zbyt wilgotna. Rzodkiewka jest dość odpornym warzywem na choroby, o ile stan gleby jest monitorowany w miarę regularnie. Jeśli ziemia jest świeżo wapnowana, to nie można w niej od razu posadzić rzodkiewki – wapno zmieni odczyn ziemi, a to z kolei wpłynie na rozwój parcha. Jest to choroba wywoływana przez bakterie. Rozwojowi parcha sprzyja właśnie zbyt dużo wapna w glebie oraz wysokie temperatury (powyżej 25°C).
Rzodkiewka bywa atakowana przez szkodniki – dość często są to tzw. pchełki ziemne, rodzaj chrząszczy, które wygryzają dziury w korzeniach wielu warzyw (m.in. rzepę, rukolę, kapustę). Inne szkodniki, które atakują rzodkiewkę to pędraki i drutowce. Są to larwy chrabąszcza majowego i sprężyka. Pędraki spędzają większość czasu w ziemi, gdzie żywią się korzeniami. Drutowce obgryzają korzenie, a także bulwy, liście i kwiaty warzyw. Aby pozbyć się larw, trzeba najpierw usunąć dorosłe chrabąszcze, aby uniemożliwić im składanie nowych jaj. Najlepiej użyć do tego środka owadobójczego przeznaczonego do zwalczania szkodników bytujących na warzywach. Więcej o zwalczaniu szkodników przeczytacie tutaj.