Hoe plant en kweek je rozen?

De verschillende soorten rozen

Er bestaan letterlijk duizenden rozensoorten en -variëteiten. Beslis eerst voor welk type rozenstruik je wilt gaan, en dan pas over de specifieke kleur of geur.

Miniatuur- of patiorozen

Deze dwergsoorten worden niet hoger dan 60 cm. Ze zijn dan ook perfect voor de border of om in potten te plaatsen. 

Struikrozen

Deze categorie omvat de theehybriden (ook edelrozen genoemd), de floribundarozen (trosrozen) en de nieuwe David Austin-rozen. Ze worden gewoonlijk ongeveer 90 cm hoog en zijn bedoeld voor borders en grote potten. 

Heesterrozen

Deze term wordt gebruikt voor een grote groep rozen die zowel oude rassen omvat (bourbonrozen, centifolia's en Alba) als botanische rozen. De hoogte kan dan ook sterk variëren: er zijn zowel dwergsoorten als soorten die een hoogte bereiken van wel 2,5 meter. De meeste zijn vrij winterharde, krachtige planten zonder nabloei: de korte bloeiperiode is beperkt tot de zomermaanden. 

Klim- en liaanrozen

Deze rozen worden vooral aangeplant om gevels, afsluitingen, tuinbogen en pergola's mee te laten begroeien. Het belangrijkste verschil tussen klimrozen en liaanrozen is dat de tweede categorie krachtiger groeit en grote oppervlakken kan bedekken, geen nabloei heeft en bloeit in grote trossen kleine bloemetjes. Klimrozen groeien minder krachtig, compacter, hebben een nabloei en de bloemen zijn ook heel wat groter.

Bodembedekkende rozen

Deze traaggroeiende soorten zijn ideaal om grote oppervlakken mee te bedekken. Ze hebben een minder dicht gebladerte dan andere rozen en zijn dus minder doeltreffend in het ontmoedigen van onkruid, maar als je een bloementapijt vol kleur wilt, kun je niets beters kiezen.

Stamrozen

Stamrozen zijn heesterrozen of klimrozen (om treurstamrozen te creëren) die op een onderstam werden geënt. Ze zijn bovendien verkrijgbaar in verschillende groottes op maat van jouw project.

Wat heb je nodig om rozenstruiken te planten?

Rozenstruiken kun je meestal op twee manieren aankopen: 

• Rozenstruiken met blote wortel of in plastic ingepakte wortels. In het tweede geval gaat het ook om een rozenstruik met blote wortels, maar zijn de wortels kortgesnoeid en samen met wat potgrond in plastic gewikkeld. Dergelijke rozen kunt je planten van het einde van de herfst tot het begin van de lente, wanneer de plant in rust is. Dompel de rozen enkele uren voor het planten onder in een emmer met vers water, zodat de wortels kunnen hydrateren. Het voordeel is dat het aanbod aan soorten met blote wortel groter is. Zorg dus dat je je aankoop doet op het goede moment. 
• Rozen met kluit in pot. Rozenstruiken die met een kluit of met potgrond worden verkocht in een pot, kun je het hele jaar door planten, behalve tijdens zeer hete periodes of wanneer het vriest. De meeste van deze rozenstuiken zijn achteraf in de pot gestopt. Ze zijn met andere woorden uit de vollegrond gehaald en vervolgens in een pot gezet. Het is dan ook een goed idee om te kijken of de wortels nog voldoende sterk zijn voor je je portefeuille bovenhaalt en kiest voor een roos in een pot.

Check vooraf zeker ook de rest van de plant (twijgen, bladeren en bloemen) om na te gaan of er geen problemen zijn. 

Wanneer de beslissing is gevallen, heb je ook nog het volgende nodig: 

• Mest of compost
• Een spade
• Substralpotgrond met Osmocote 
• Een handcultivator
• Kant-en-klare mestaarde
• Een gieter
• Speciale meststof voor rozen van Substral Naturen
• Eventueel het biologische insecticide Polysect of een KB-spray tegen insecten en ziektes

Hoe plant je rozen?

Een rozenstruik heeft minstens 4 uur direct zonlicht per dag nodig. In de halfschaduw produceren ze veel minder bloemen en neemt het risico toe op ziekten die veroorzaakt worden door schimmels en aanverwanten. Het verdient dan ook de voorkeur om rozenstruiken te planten op een plek waar ze niet overschaduwd worden door bomen. Plant de struikjes op 60-90 cm van elkaar of op ongeveer 45 cm van de muur voor klimrozen.

Rozen houden niet van kalkachtige grond. We raden aan om de bodem te verrijken met premiumpotgrond met Osmocote en een goede biologische grondverbeteraar (bijvoorbeeld bio bodemverbeteraar of gedroogde mest van Substral Naturen). Gebruik geen verse mest.

Om je rozenstruik perfect te planten ga je als volgt te werk:

1. Graaf een gat dat vijf keer zo groot is als de grootte van de pot waarin de roos zit.
2. Breng onderaan een bed aan van een vijftal centimeter grind om de drainage te verbeteren. Dat is met name een goed idee bij vochtige, zware of kleiachtige grond.
3. Vul het plantgat voor de helft met Substral-potgrond met Osmocote.
4. Haal de roos uit de pot.
5. Haal met een cultivator de wortels wat uit de kluit om ze lucht te geven.
6. Plaats de kluit in het midden van het plantgat en zorg ervoor dat de rozenstruik 5 cm dieper staat dan in de pot.
7. Vul de overblijvende ruimte op met een mengsel van tuinaarde en potgrond.
8. Strooi de speciale meststof voor rozen rond de roos en hark de aarde wat aan.
9. Gebruik de rest van de aarde om alles aan te stampen en maak een kuiltje rond de voet.
10. Giet met een gieter 10 liter water in het kuiltje.

Rozen verzorgen

Rozen wortelen vrij diep, daarom hoef je ze niet zo veel water te geven na het planten. Alleen bij langere droogteperiodes geef je één keer per week water, maar niet op de bladeren. De beste manier om een rozenstruik water te geven is met een druppelsysteem aan de voet. Zo kun je regelmatig water geven. Doe dat liefst 's avonds: overdag verdampt er immers veel meer. 

Rozenstruiken hebben veel voeding nodig. Geef de volwassen planten dus zeker meststof in korrels in het begin van de lente en nog eens halfweg de zomer. 

Als je bovenstaande basisregels volgt, dan komen je rozen normaal niet in de problemen. Mocht je echter merken dat de blaadjes van je roos geel worden en afvallen, dan wijst dat mogelijk op een tekort aan magnesium of ijzer (chlorose). Met een specifieke behandeling kun je dat probleem echter oplossen.

Mulchen kan een zeer grote troef zijn om je rozen in topvorm te houden: je hoeft minder te wieden, het vocht wordt beter vastgehouden en de bodem behoudt zijn warmte. Breng daarvoor een laag aan van minstens 4 à 7 cm hennepstrooisel op licht vochtige grond waarvan je eerst al het onkruid hebt verwijderd.

Veel voorkomende ziektes en plagen bij rozen en hoe je dit oplost

Echte meeldauw of witziekte

Rozen kunnen kwetsbaar zijn voor een aantal ziekten, waaronder ook echte meeldauw. Deze schimmel zorgt ervoor dat er een witachtig poeder op de bladeren lijkt te liggen, waardoor de rozen snel wegkwijnen. Een behandeling op basis van zwavel kan in dat geval goede resultaten opleveren. Een andere courante ziekte bij rozenstruiken is het verschijnen van zwarte vlekken. 

Bladluizen

Je rozenstruiken bestuiven met bruine zeep is nuttig. Je kunt ook een speciaal biologisch insecticide tegen bladluizen gebruiken dat toegelaten is in de biologische landbouw. Hou je wel aan de gebruiksaanwijzing.