Hoe en wanneer zaai je zonnebloemen?

De beste zonnebloemen om te zaaien 

Er bestaan meer dan zeventig verschillende zonnebloemsoorten. Dwergsoorten worden amper 50 cm hoog, terwijl de grootste zonnebloemen meer dan 3 meter hoog kunnen worden. Dit zijn alvast onze favorieten:  

Reuzenzonnebloemen:

•  Helianthus annuus ‘Russian Giant’ – 3 m hoog, met felgele bloemen  

Grote zonnebloemen: 

• Helianthus annuus ‘Velvet Queen’ – 1,8 m hoog, met spectaculaire rode bloemen. 
• Helianthus annuus ‘Earth Walker’ – 1,8 m hoog, in brons-, oranje- en geeltinten. 
• Helianthus annuus ‘Red Sun’ – 1,8 m hoog, met dieprode bloemen en een bijna zwart bloemhart.  
• Helianthus annuus ‘Valentine’ – 1,5 m hoog, met pastelgele bloemen. 

Dwergzonnebloemen:

• Helianthus annuus ‘Teddy Bear’ – 50 cm hoog, met dubbele gele bloemen in pomponvorm. 
• Helianthus annuus ‘Dwarf Yellow Spray’ – struikje van 60 cm hoog met gele bloemen.  

Wat heb je nodig om zonnebloemen te kweken?

Als je zonnebloemen wilt kweken in je tuin, heb je het volgende nodig:  

1. Zonnebloemzaden Een hark 
2. Een plantschep 
3. Potten;
4. Potgrond & hydrokorrels;
5. Doorzichtige plasticzakken of plasticfolie 

Waar zaai je zonnebloemen?  

Zonnebloemen hebben twee dingen nodig: vruchtbare grond en heel veel zon. Als aan die voorwaarden voldaan is, zijn de mogelijkheden eindeloos:  
Plant dwergvariëteiten in potten of bakken en creëer je eigen ‘Van Goghwereld'. Of zaai, als je er de ruimte voor hebt, een hele rij zonnebloemen langs een pad. Wil je in de zomer echt uitpakken met een spectaculaire tuin? Zaai dan grote groepen zonnebloemen in je border.   

Wanneer plant je zonnebloemen?

Zaai zonnebloempitten in april binnen voor en plant ze na de IJsheiligen in mei uit in de vollegrond. Volg deze stappen voor de mooiste zonnebloemen in de zomer:  

1. Vul kleine potjes met goede potgrond. 
2. Plant één zaadje per pot op een diepte van 1,5 cm. 
3. Geef de potjes water en dek ze af met doorzichtige plasticfolie. 
4. Zet de potjes op een koele, lichtrijke plaats, bijvoorbeeld op een vensterbank waar geen rechtstreeks zonlicht binnenvalt.  
5. Verwijder zodra de zaden ontkiemd zijn de plasticfolie. Houd de potgrond wel vochtig.  
6. Laat je planten twee weken afharden door ze overdag buiten te zetten en 's avonds weer binnen te halen.  
7. Maak de bodem onkruidvrij voor je ze uitplant en verrijk de grond met compost of goed verteerde mest.  
8. Plaats de planten zo’n 45 cm uit elkaar. 
9. Geef ze goed water na het planten. 

Je kunt de zonnebloempitten eind mei ook rechtstreeks in volle grond zaaien. Zo ga je te werk:  

1. Maak de bodem eerst onkruidvrij en verrijk de grond met compost of goed verteerde mest.
2. Hark de grond aan tot je een kruimelige en lichte structuur krijgt.  
3. Plant de zaadjes 1,5 cm diep en zet ze 10 cm uit elkaar. Geef goed water.  
4. Zodra de zaden ontkiemd zijn, dun je ze uit tot ze 45 cm uit elkaar staan.  

Zonnebloemen kweken voor in boeketten 

Kweek je zonnebloemen om te gebruiken in boeketten, dan heb je struikachtige soorten nodig die veel bloemen produceren. Om struiken met veel bloemen te creëren knijp je de groeipunten van de planten af (de clusters van bladeren bovenaan de plant). Als reactie zal de plant bloemdragende zijscheuten aanmaken. 

• Bij grote zonnebloemen knijp je de groeipunten af als de planten 20 cm hoog zijn. 
• Bij dwergzonnebloemen knijp je de groeipunten af wanneer ze 10 tot 15 cm hoog zijn, zodat er slechts twee paar bladeren op de stengel overblijven. Herhaal deze stap wanneer de plant nog eens 7 tot 10 cm gegroeid is.  

Hoe verzorg je zonnebloemen? 

Volg deze stappen om je zonnebloemen de zorg en aandacht te geven die ze verdienen.  

• Ondersteun hoge zonnebloemen tijdens het groeien. 
• Geef de zonnebloemen zodra de bloemen verschijnen wekelijks kaliumrijke voeding (meststof voor tomaten bijvoorbeeld).  
• Geef de planten regelmatig water in droge periodes, vooral grote zonnebloemen. Die komen er namelijk niet makkelijk bovenop als ze uitgedroogd zijn.   
• Pas op voor slakken. Ze zijn verzot op jonge plantjes. Bescherm de potten met koperen antislakkentape of strooi slakkenkorrels die niet schadelijk zijn voor andere dieren. 
• Laat de uitgebloeide bloemen gewoon staan. Vinken en mussen zijn er dol op.  
• Trek de planten in de late herfst uit de grond en composteer ze. 

Hoe oogst je zonnebloemzaden?

1. Wacht tot de bloembladen beginnen af te vallen voor je de zaden oogst. Je doet er goed aan de bloemen een tijdje af te dekken met een net, om te voorkomen dat de vogels ermee aan de haal gaan.  
2. Knip de bloemen af met een behoorlijk lange steel.  
3. Hang ze gedurende een paar weken te drogen in een papieren zak in een donkere, warme en goed geventileerde ruimte.  
4. Zodra de zaden gedroogd zijn, haal je ze met de hand uit de bloemen.  
5. Bewaar de zaden in een luchtdichte pot. 

Heb je nog nooit zonnebloemen gekweekt? Dan is het hoog tijd om daar verandering in te brengen!  En met zo veel mooie variëteiten is de enige moeilijkheid... kiezen welke je in de tuin wil.

Vijanden en ziekten van de zonnebloem 

Slakken

Naast weekdieren (slakken) die je planten aanvreten, kunnen zonnebloemen ook last hebben van valse meeldauw en echte meeldauw. 

Valse meeldauw

Valse meeldauw is een schimmel die wordt gekenmerkt door bruine vlekken op de bladeren en die ontstaat bij nat weer. De ziekte kan behandeld worden met koper of met een verdunde oplossing van zuiveringszout. 

Echte meeldauw of witziekte 

Bij echte meeldauw of ‘witziekte’ ontstaat een wit laagje op de bladeren. Grijp vroeg in en zet de planten uit elkaar, verwijder de aangetaste delen onmiddellijk, en behandel de planten met natriumbicarbonaat of zwavel. 

Leuke weetjes over zonnebloemen

• Het record van de hoogste zonnebloem dateert van 2014 en staat op naam van een Duitse zonnebloem die liefst 9,17 meter hoog werd.  
• Het hart van de zonnebloem bestaat uit heel veel kleine bloemetjes. De bloembladen errond dienen om bestuivers naar het hart van de bloem te lokken.   
• Zonnebloemen zijn heliotropisch. Dat betekent dat ze met de zon meedraaien, zodat de bloemknoppen altijd naar de zon gericht zijn. Volgroeide zonnebloemen draaien niet meer mee met de zon, omdat de bloemkoppen daar te zwaar voor zijn.  
• Als zonnebloemen niet bestoven worden door insecten, kunnen ze zichzelf bestuiven. Elke kleine bloem in het hart van de zonnebloem kan de stempel buigen en stuifmeel overbrengen naar de helmknop van de bloem, waaruit dan een zaadje zal ontstaan.