Bukszpan to popularny krzew, który rośnie w wielu parkach i ogrodach. Jest prosty w uprawie, osiąga spore wymiary i łatwo daje się formować w fantazyjne bryły. Bardzo często jest wykorzystywany w ogrodach typu angielskiego i francuskiego oraz w żywych labiryntach. Przeczytaj nasz poradnik, aby dowiedzieć się więcej o przycinaniu bukszpanu.
Kiedy i dlaczego przycinamy bukszpany?
Bukszpan (Buxus L.) to krzew, który dobrze znosi cięcie i dość szybko się regeneruje. Przycinanie bukszpanu najlepiej wykonać na młodych krzewach, które potrzebują wzmocnienia i zagęszczenia pędów. W przypadku starszych krzewów lepiej unikać radykalnego cięcia bukszpanu, gdyż wolniej się regenerują.
Z reguły bukszpan przycina się dwa razy do roku - na wiosnę i w trakcie lata. Chociaż niektórzy ogrodnicy robią to cześciej, nawet kilka razy w sezonie. Nie ma w tym nic złego, jednak należy pamiętać, że ostatnie cięcie wykonuje się wczesną jesienią (np. początek września) - wtedy pędy zdążą zdrewnieć i zahartować przed zimą. Młody bukszpan można nawozić pokrzywą, np. SUBSTRAL Naturen Stymulator Wzrostu, aby nieco wzmocnić krzew przed chłodniejszymi porami roku.
Pierwsze cięcie bukszpanu
Po zasadzeniu bukszpanu, pierwsze cięcie żywopłotu najlepiej wykonać wiosną po ukorzenieniu się krzewów i ustaniu przymrozków. Najlepiej wybrać pochmurny, wilgotny dzień i przyciąć młody bukszpan co najmniej o połowę. Jest to tzw. cięcie formujące, które pomoże naszej roślinie wytworzyć więcej zdrowych pędów. Kolejne cięcie, należy wykonać w następnym roku (także wiosną) - dzięki temu nasz bukszpan będzie rosnąć zdrowo i produkować większą ilość młodych gałązek. Jeśli sadzimy bukszpan jesienią, to także pierwsze cięcie należy wykonać przed nastaniem przymrozków. W kolejnym roku po posadzeniu należy przyciąć bukszpan na wysokość około 30 cm od ziemi.
Jak często przycinać bukszpan?
Kolejne cięcia bukszpanu wykonujemy w następnych latach. Sposób i częstotliwość cięcia zależy od tego, czy chcemy mieć żywopłot czy rzeźbę lub inny kształt (np, kulę lub trapez). W kolejnych latach przycinamy bukszpan dwa razy do roku, np. w maju i sierpniu. Gałązki możemy skrócić o 30-50 cm. Formowanie żywopłotu z bukszpanu może zająć nam kilka lat, dlatego należy uzbroić się w cierpliwość. Należy pamiętać, że do cięcia używa się tylk ostrych narzędzi - tępe nożyce uszkodzą pędy i pogorszą stan krzewu, który nie będzie mógł się zregenerować.
Jak przycinać bukszpan?
Przed przystąpienień do cięcia bukszpanu, należy wybrać odpowiednie nożyce. Na rynku jest wiele różnych narzędzi do przycinania - wybierzmy te, które są trwałe, dobrze naostrzone oraz mieszczą się w naszym budżecie. Pamiętaj, że nożyce nie muszą być drogie, lecz dobre, czyli odpowiednio zbalansowane i ostre. Do młodych pędów wybieramy proste, małe sekatory; do zdrewniałych należy dobrać coś mocniejszego.
Jak przyciąć bukszpan w kulę?
Formowanie bukszpanu w kulę może potrwać nawet 5 lat. Pierwsze cięcie wykonujemy po posadzeniu (około 30 cm od podłoża). W kolejnych latach tniemy bukszpan kilka razy do roku, np. dwa razy wiosną i dwa razy latem. Powiększający się bukszpan przycinamy od dołu, potem po bokach i na górze, aby nadać mu kulisty kształt.
Jak formować bukszpan w spiralę?
Cięcie w spirale może potrwać nawet 3 lata. Na początku przycinamy bukszpan tak samo jak do kuli, czyli w pierwszym roku. Później, gdy już się zagęści, formujemy stożek - ścinamy tylko gałązki, które uciekają z zarysu stożka. Gdy już mamy uformowany stożek, to na czubku rośliny przywiązujemy sznurek, który wyznaczy nam kierunek cięcia. Sznurek wieszamy tak, jakbyśmy wieszali łańcuch na choince. Następnie tniemy wzdłuż sznurka nadając bukszpanowi kształt spirali.
Przycinanie bukszpanu na żywopłot
Cięcie na żywopłot jest dość proste - wystarczy posadzić obok siebie odpowiednią ilość bukszpanu i formować go w pierwszym roku od posadzenia. Bukszpan sadzimy w ilości kilkunastu sadzonek na metr żywopłotu. Warto wcześniej wyznaczyć sobie miejsce w ogrodzie, w którym będzie rosnąć nasz żywopłot - odpowiednia przestrzeń pozwoli na zdrowy rozwój bukszpanu, a także ułatwi nam odpowiednią pielęgnację i nawożenie. Cięcie wykonujemy tak samo jak przy cięciu na kulę. Warto wyznaczyć sobie linię cięcia za pomocą sznurka, dzięki temu nasz żywopłot będzie równy.
Przycinanie bukszpanu w obwódkę
Obwódka żywopłotu to bardzo elegancka ozdoba naszego ogrodu. Dobrze wygląda przy rabatach, gdzie jej obecność pomaga wyeksponować inne rośliny i wyznaczyć granice między rabatami. Pamiętajmy, że do posadzenia obwódki potrzebujemy kilkudziesięciu sadzonek posadzonych w dwóch lub trzech rzędach. Po ukorzenieniu sadzonki ścinamy o około 5-10 cm, w kolejnych latach tniemy dwa razy w sezonie i skracamy o połowę nowe pędy.
Przycinanie bukszpanu w formy sztuczne
Tworzenie rzeźb ogrodowych wymaga nieco więcej wysiłku. Przede wszystkim potrzebujemy specjalny metalowy stelaż, który pomoże nam uformować odpowiedni kształt. Stelaż można zrobić samemu (jeśli ma się smykałkę) lub kupić w sklepie ogrodniczym. Taki stelaż nakłada się na krzew i przycina gałązki w miarę rozrastania się bukszpanu. Gdy krzew będzie odpowiednio zagęszczony, ściąga się stelaż i koryguje kształt.