Dobrze pielęgnowane rośliny nie powinny chorować. Jeśli jednak pojawią się niepokojące nas objawy, warto poznać ich przyczynę, by szybko i odpowiednio zareagować.
Większość chorób atakujących rośliny jest pochodzenia grzybiczego. Mogą też wystąpić z powodu szkodników lub zaniedbań pielęgnacyjnych. Aby unikać chorób, jesienią należy dokładnie uporządkować ogród, wszystkie liście spadające z azalii dokładnie zgrabić i zutylizować, ponieważ wiele patogenów grzybów i szkodników ogrodowych roślin rozwija się właśnie w nich. W przypadku zauważenia niepokojących objawów, chore części roślin trzeba zebrać i spalić.
Rododendrony – najczęstsze choroby grzybowe
Choroby grzybowe są bardzo groźne dla rododendronów. Rozwijają się na roślinach osłabionych, posadzonych w niewłaściwym podłożu. Wiele zainfekowanych roślin trzeba będzie usunąć, lub mocno przyciąć, a zarażone części roślin spalić. Jedyną skuteczną obroną przed grzybami są opryski.
Antraknoza
Choroba ta objawia się szaro-brązowymi plamami na powierzchni liści, które powiększają się, tworząc pierścienie. Krzewy należy opryskać odpowiednim fungicydem.
Fytoftoroza
Jest to najczęściej spotykana i najbardziej niebezpieczna odglebowa choroba grzybowa. Do głównych objawów należy plamistość liści, zgnilizna korzeni, brązowienie łodyg, brak wzrostu roślin, brak połysku liści i ich brązowienie oraz rolowanie od dołu, w konsekwencji następuje obumieranie całej rośliny. Początkowo zmiany pojawiają się na jednym lub dwóch pędach, a potem szybko przenoszą się w dół rośliny. Choroba zaczyna rozwijać się w temperaturze powyżej 20 stopni C i dużej wilgotności, szczególnie gdy wokół rośliny widoczne są zastoiny wodne. Po rozgrabieniu ściółki i odsłonięciu gleby widoczne będą stojące w wodzie korzenie. W tym przypadku rododendrony i azalie należy spryskać odpowiednim fungicydem lub biopreparatem. Patogen może pozostawać w glebie kilka lat, dlatego stosowanie profilaktycznych corocznych oprysków jest wskazane.Na glebie po chorych rododendronach zastosować szczepionkę z grzybni mikoryzowej. Szczepionka ta może być również stosowana profilaktycznie.Jeśli roślina zostanie wycięta, glebę po niej należy odkazić preparatem przeciwgrzybicznym. Po posadzeniu nowych roślin, dobrze jest ponownie zapobiegawczo je opryskać.
Guzowatość korzeni
Można zauważyć ją wiosną po odgarnięciu starej ściółki i lekkim rozkopaniu ziemi. Na korzeniach pojawiają się białe guzy, które mogą dochodzić nawet do 2 cm. Z czasem guzy twardnieją i przebarwiają się na kolor brunatno-brązowy. Należy je usunąć i odkazić miejsca po ich wycięciu siarczanem miedzi, a następnie zabezpieczyć maścią ogrodniczą.
Mączniak
Pojawia się na liściach w postaci białego nalotu, który szybko się rozprzestrzenia po całej roślinie w czasie od lipca do jesieni. By go zwalczyć, należy wyciąć porażone liście i łodygi oraz zastosować oprysk.
Opieńka miodowa lub opieńkowa zgnilizna korzeni
Pojawia się na zbyt mokrej glebie. Objawem jest więdnięcie rośliny i białe płaty pleśni na szyjce korzeniowej na podstawie pnia. Gleba będzie zawierała czarną grzybnie w postaci sznurów patogenu. Jesienią można zaobserwować 5-centymetrowe owocniki grzyba o kapeluszach w kolorze miodu. Zakażone azalie wraz z większą warstwą ziemi należy całkowicie wykarczować, a ziemię spryskać odpowiednim fungicydem.
Septorioza
Atakuje liście azalii, które pozostają dłuższy czas mokre. Pojawiają się na nich brązowo-czerwone plamy, następnie liście opadają. Roślina słabo kwitnie. Zapobiegać chorobie można poprzez podlewanie od korzenia, nie zaś po liściach. Leczenie polega na oprysku środkiem grzybobójczym.
Szara pleśń
Jest to choroba, która pojawia się w miejscach gęsto zarośniętych, podczas dużej wilgotności powietrza. Do podstawowych objawów należą spore brązowo-szare plamy na młodych liściach, które szybko się rozprzestrzeniają. Następnie pojawia się na nich szary nalot. Patogen może atakować również pędy i kwiaty azalii. Konieczne jest zastosowanie oprysku.
Zgnilizna twardzikowa kwiatów
Wyróżnia się kleistymi przezroczystymi plamami o czarnych punkcikach, które pokrywają płatki kwiatów. Aby zapobiegać chorobie, najlepiej stosować wiosną opryski profilaktyczne.
Zamieranie pąków kwiatowych
Następuje również w wyniku działalności grzyba. Na pąkach pojawiają się skupiska patogenu w postaci kolczastych narośli. Pąki należy usunąć i spalić oraz zastosować oprysk. Jeśli choroba wystąpiła rok wcześniej, wczesną wiosną warto profilaktycznie opryskać roślinę.
Zaburzenia fizjologiczne rododendronów
Choroby fizjologiczne pojawiają się na roślinach w wyniku niedoborów składników pokarmowych, niewłaściwego podłoża i błędów w pielęgnacji.
Niedobór składników pokarmowych lub niewłaściwe pH gleby
Może objawiać się plamami i żółknącymi liśćmi.
- Brak potasu – na brzegach liści pojawiają się brązowe plamy, tkanki pomiędzy nerwami stają się żółte;
- Brak boru – liczne czerwone lub brązowe plamy na brzegach liści;
- Brak azotu, magnezu, żelaza lub nadmiar wapnia – zwany chlorozą, to żółknąca tkanka pomiędzy nerwami, podczas gdy blaszki nerwowe są zielone.
Aby zapobiegać tym niedoborom, należy nawozić rośliny, najlepiej dedykowanymi wieloskładnikowymi nawozami specjalnie dla rododendronów, które zawierają odpowiednie dawki mikro- i makroelementów.
Opadanie liści azalii
Może być spowodowane wszelkimi gwałtownymi zmianami klimatycznymi, m.in. suszą czy zbyt intensywnymi opadami.
Żółte liście rododendronów
Mogą być oznaką przesuszenia powodującego zasychanie liści z czasem. Roślinę należy podlewać, aby gleba była stale wilgotna, jednak nie mokra! Podczas sadzenia stosować hydrożel, który magazynuje zasoby wody, pomagając w ten sposób roślinom dłużej utrzymywać korzenie w wilgoci.
Zwisające i rolujące się liście
Najczęściej obserwowane wzdłuż nerwu głównego, co może nastąpić zimą, wskazują na zmarznięcie i przesuszenie rośliny. Aby temu zapobiegać, rośliny powinny zostać bardzo mocno nawodnione, aby dobrze przetrwały sezon zimowy. Na przedwiośniu można podkładać śnieg lub lód z innych okolic ogrodu pod rododendrony.
Gdy nie wiemy jak zidentyfikować chorobę, która atakuje rośliny, warto zerwać porażony liść i zanieść go do sklepu ogrodniczego. Doświadczony sprzedawca będzie wiedział, jaki preparat będzie nam potrzebny.
Innym uszkodzeniom roślin np. występujących po zimie, związanych z brązowieniem brzegów liści czy też ich opadaniem, można zapobiegać, poprzez okrywanie roślin na sezon zimowy.
