Uprawa warzyw w skrzyniach (podwyższonych grządkach) to dość częsty widok w przydomowych ogródkach. Ten typ uprawy staje się coraz bardziej popularny, gdyż jest to doskonałe rozwiązanie dla tych, którzy nie mają zbyt dużego ogrodu lub chcą uprawiać warzywa na balkonie. Łatwość uprawy oraz budowy skrzyń sprawiają, że coraz więcej osób decyduje się na nie. Podpowiadamy, jak założyć takie grządki.
Jak zrobić podwyższone grządki?
Podwyższone rabaty to dobre rozwiązanie w miejscu, gdzie gleba nie jest zbyt dobra (np. zbyt jałowa lub podmokła). Planowanie takiej konstrukcji najlepiej zacząć od przygotowania terenu – sprawdź, ile powierzchni możesz wykorzystać, aby wiedzieć, jak dużych skrzyni będziesz potrzebować. Niektórzy stawiają skrzynie na balkonie, więc warto najpierw zmierzyć jego powierzchnię. Należy podkreślić, że ten typ uprawy nie jest tani – w cenę należy wliczyć koszt skrzyni (lub deski, jeśli sam chcesz zbudować) oraz ziemię, specjalne maty, siatki, impregnaty.
Podwyższone rabaty drewniane
Do zbudowania skrzynek warto wykorzystać deski z dębu (lub nieco tańsze świerkowe lub sosnowe). Ponadto potrzebujesz wkrętów do łączenia elementów. Deski lub gotowe skrzynie można zaimpregnować naturalnym preparatem, aby nie wchłaniały wilgoci. Boki skrzyni warto wyścielić agrowłókniną lub styropianem. Taka warstwa izolacyjna ochroni drewno przed wilgocią i zabezpieczy rośliny przed chłodem. Pamiętaj, że podwyższone grządki nie mają dna – łączą się one z podłożem. Dlatego z miejsca, gdzie ustawimy skrzynię, wybieramy ziemię na głębokość około 20 cm. Jeśli masz skrzynię na balkonie, to dobrze położyć pod nią matę lub inny rodzaj zabezpieczenia. Idealne wymiary skrzyni to 3 m na 2 m oraz 0.5 m wysokości, jednak możemy wybrać rozmiar taki, jaki nam odpowiada i pasuje do naszego ogrodu. Podobnie jest z kształtem, może to być kwadrat, prostokąt lub inna figura, która nam odpowiada. Wielu początkujących ogrodników stawia mniejsze grządki (np. 1,5 m). Najważniejsze jest to, by skrzynia nie była zbyt długa (powyżej 5 metrów) i za szeroka, ponieważ wtedy trudniej się do niej dostać i sięgnąć w głąb do warzyw.
Podwyższone rabaty z kamienia
Rabaty z kamienia to ciekawa propozycja na wyeksponowanie kwiatów lub krzewów ozdobnych w naszym ogrodzie. Zaletą takiej rabaty jest jej kształt – możemy dowolnie ją zaprojektować, aby pasowała do naszych wymagań. Podwyższone rabaty z kamienia sprawdzają się dobrze przy oczkach wodnych. Na takich rabatach możemy posadzić różne rodzaje kwiatów, które ozdobią nasz ogród. Aby zbudować taką rabatę potrzebujemy odpowiedniej wielkości kamieni, ziemi ogrodniczej, torfu oraz kogoś do pomocy przy ustawianiu kamieni. Przed ułożeniem kamieni należy wyprofilować ziemię, wyłożyć nawóz oraz usunąć wszelkie chwasty i resztki starych roślin. Spód rabaty można wyłożyć agrowłókniną, która zahamuje wzrost chwastów.
Podwyższone rabaty betonowe
Podwyższone rabaty betonowe wymagają nieco więcej pracy – oczywiście jeśli chcemy sami je zbudować. To rozwiązanie dla osób, które mają więcej czasu i pieniędzy. Zaletą takiej rabaty jest jej trwałość. Jeśli nie chcemy sami jej robić, to możemy kupić gotową w sklepie ogrodniczym. Obecnie na rynku jest dostępnych wiele gotowych rabat o różnych kształtach i wysokościach. Ten typ rabaty skutecznie chroni warzywa przed szkodnikami np. ślimakami czy nornikami.
Czym wypełnić podwyższone grządki?
Na dno grządki należy położyć warstwę agrowłókniny, która zahamuje wymywanie się podłoża. Potem tworzymy warstwę drenaży, aby zapewnić roślinom odpowiednie warunki wodno-powietrzne. Można do tego wykorzystać drobne gałązki, które zasypujemy podłożem, np. ziemią do warzyw z kompostem lub skoszoną trawą. Warstwa ta powinna mieć minimum 30 cm. Po ułożeniu podlewamy. Na samą górę dajemy bardzo żyzną glebę ogrodową (około 25 cm wysokości). Podwyższone grządki można wypełnić także SUBSTRAL Naturen Bio Humus do Warzyw i Ziół, który nadaje się doskonale do małych ekologicznych upraw przydomowych. Na dno i boki skrzyni możemy także dać drucianą siatkę o drobnych oczkach, która utrudni gryzoniom dostęp do warzyw. Taka „rabata” powinna wystarczyć na kilka lat użytkowania, po tym czasie ziemia wymaga uzupełnienia.
Jak sadzić warzywa w skrzyniach?
Do takiego typu uprawy najlepsze będą marchewki, rzodkiewki, burak, sałata, czosnek, pomidory i ogórki. Inne warzywa, które także się nadają do wysokich grządek to kapusta, dynia, fasola. Można także posadzić w skrzyniach tylko zioła lub kwiaty. Pamiętajmy, aby sadzić obok siebie warzywa, które się „lubią” i nie będą się zwalczać nawzajem. Przykładowo – marchewka dobrze toleruje cebulę, por, sałatę. Pomidory lubią pietruszkę, seler. Kapusta: buraki, seler. Dynia dobrze rośnie z fasolą. Z kolei nie należy sadzić ziemniaków obok pomidorów, ogórków, słoneczników. W razie wątpliwości spytajmy kogoś bardziej doświadczonego. Zwróćmy uwagę, że skrzynie muszą być wysokie, a warzywa w nich rosnące muszą mieć odpowiednią ilość miejsca. Nie ma potrzeby sadzenia zbyt głęboko, lecz pamiętajmy, aby odstępy między warzywami były racjonalne. Warzywa możemy nawozić w miarę potrzeby, np. używając SUBSTRAL Organiczny Nawóz w Płynie do Owoców i Warzyw lub SUBSTRAL Naturen Pokrzywa Stymulator Wzrostu.
Na podwyższone grządki można także nałożyć folię i zbudować małą szklarnię. Jest to dobre rozwiązanie do małych ogródków, gdzie nie możemy sobie pozwolić na większe konstrukcje.