Czarne, białe czy czerwone - niezależnie od odmiany, porzeczki cieszą się niesłabnącą popularnością, zarówno wśród smakoszy, ogrodników jak i profesjonalnych sadowników. Niezmiernie kojarzą nam się z letnim deserem oraz czasem urlopów. Oprócz walorów smakowych i właściwości zdrowotnych, wyróżnia je dość łatwa uprawa, w której najważniejszą kwestię stanowi odpowiednie przycinanie.
Przycinanie porzeczek
Przycinanie porzeczek nie jest czynnością trudną ani skomplikowaną. Odpowiednio przycinane porzeczki odwdzięczą nam się obfitością krzewu, pod warunkiem, że będziemy pamiętać o pewnych zasadach. Najważniejsza z nich mówi, że czas i sposób przycinania krzewów zależy od ich rodzaju. W praktyce oznacza to, że każdy rodzaj porzeczki wymaga nieco innej pielęgnacji i sposobu przycinania, wykonywanego w innym terminie. Niezależnie od gatunku, należy pamiętać, aby nie przycinać porzeczek w okresie wegetacji, czyli wzrostu roślin, a także późną wiosną, gdy zranione krzewy wydzielają najwięcej soków. Działanie takie może mieć odwrotny do zamierzonego skutek i zaszkodzić roślinom, doprowadzając do ich osłabienia. Przed przystąpieniem do właściwego wycinania, powinno się usunąć wszystkie suche, chore, stare i uszkodzone pędy, a także te, które nakładają się na pozostałe.
Pierwsze cięcie porzeczek
Przycinanie porzeczek po posadzeniu
Pierwsze cięcie młodych porzeczek przeprowadza się tuż po ich posadzeniu. Dotyczy to wszystkich gatunków tych krzewów, zarówno czarnej jak i kolorowej odmiany. Porzeczki najlepiej rosną w ziemi żyznej i przepuszczalnej, o odczynie (pH) 6,0-6,5. Do sadzenia krzewów można użyć gotowej mieszanki np. SUBSTRAL Gotowe podłoże Osmocote Uniwersalne.
Gdy krzew silnie się ukorzeni, jego przycinanie wspomoże zdrowy rozrost młodych pędów. Cięcie porzeczki należy wykonywać powyżej 1-2 oczka nad ziemią, a całość osłonić przed nadchodzącą zimą 3-centymetrowym nasypem z ziemi. Takie zabezpieczenie skutecznie ochroni roślinę przed przemarznięciem podczas chłodniejszych dni, gdy temperatura spada do zera.
Terminy przycinania porzeczek
Porzeczki można ciąć w kilku terminach: po zbiorach, późną jesienią lub zimą lub na wiosnę w marcu, zanim pąki kwiatowe zaczną się rozwijać. Młode krzewy można przycinać po posadzeniu, gdy porzeczka się ukorzeni. Wiele osób zaleca wykonywać cięcia jesienią lub wczesną zimą (przed przymrozkami), gdy porzeczka ma najlepsze warunki do ukorzenienia się (gleba jest bogata w wodę z wiosny i lata).
Sanitarne przycinanie porzeczek
Przez kilka kolejnych lat po pierwszym cięciu porzeczki, krzewy powinny swobodnie rozrastać się, jednak wciąż trzeba ich doglądać i w razie konieczności, przeprowadzać przycinanie sanitarne. Polega ono na całkowitym usunięciu wszystkich chorych, przemarzniętych i uszkodzonych pędów, tuż nad ziemią. Niezwykle ważne jest przycinanie pokładających się po ziemi pędów porzeczek, które szybko ukorzeniają się i utrudniają mechaniczny zbiór. Zaleca się robienie corocznego przeglądu krzewów każdego gatunku, a w razie potrzeby - przycinania sanitarnego. Osłabione krzewy można także wzmocnić nawozem, np. SUBSTRAL Organiczny Nawóz w Płynie do Owoców i Warzyw.
Przycinanie czarnych porzeczek
Zasady przycinania czarnych porzeczek
Po trzech latach od posadzenia czarnej porzeczki, przeprowadza się tzw. cięcie właściwe krzewów. Ma ono na celu uformowanie rośliny i pozostawienie najbardziej wartościowych pędów, które wydadzą najlepsze owoce. Należy przy tym pamiętać, że porzeczka czarna nie owocuje na pędach starszych niż 3 lata, dlatego pozostawia się jedynie dwu i trzyletnie pędy, a także kilka pędów jednorocznych. Czynność tą należy poprzedzić cięciem sanitarnym porzeczki, o którym pisaliśmy wyżej, usuwając chore i uszkodzone pędy. Pamiętajmy, by zabieg przycinania porzeczki czarnej wykonać na całej roślinie, zaczynając od jej zewnętrznej strony i kierując się ku środkowi. Sposób ten gwarantuje równomierne zagęszczanie i prawidłowy rozrost krzewu. Po wykonaniu cięcia, porzeczki można także zasilić nieco nawozem, np. SUBSTRAL Organiczny Nawóz w Granulacie do Owoców i Warzyw.
Terminy przycinania czarnych porzeczek
Czarne porzeczki najlepiej przycinać po zakończonych letnich zbiorach owoców, a przed wypuszczeniem przez roślinę pąków kwiatowych. Prześwietlanie krzewu jest niezwykle ważne dla prawidłowego rozwoju rośliny, a co za tym idzie - obfitych zbiorów w kolejnych latach. Warto zatem zadbać o systematyczność w przycinaniu pędów porzeczki i w przypadku jej czarnej odmiany przeprowadzić je po raz pierwszy po 3 latach od posadzenia, a następnie czynność tę powtarzać co rok.
Przycinanie porzeczek czerwonych i białych
Zasady przycinania czerwonych i białych porzeczek
Kwestia cięcia właściwego porzeczek, wygląda nieco inaczej w przypadku odmiany czerwonej i białej. Przycinanie porzeczki białej i czerwonej wykonujemy po 4 latach od posadzenia krzewów, jednak już po 3 latach konieczne jest przeprowadzenie przycinania pobudzającego proces owocowania. Odbywa się ono zimą i polega na ścięciu pędów powyżej 5 pączków, by w kolejnych latach wyrosłe w tym miejscu pędy ponownie skrócić, pozostawiając od 3-5 pączków.
Terminy przycinania czerwonych i białych porzeczek
Rozpoczynając przycinanie porzeczek czerwonych i białych pamiętajmy o tym, że zarówno młode jak i starsze pędy owocują. Dlatego też, podczas ich przycinania zostawiamy po 3-4 pędy z każdego roku. Równie ważnym jest coroczne prześwietlenie krzewów, polegające na usunięciu 2-3 najstarszych pędów a także cięcie sanitarne.
Letnie cięcie porzeczek
Zabieg przycinania porzeczki możemy wykonywać wczesną wiosną, tuż po zbiorach lub jesienią. Spośród trzech praktykowanych terminów przycinania porzeczek, najkorzystniejsze dla tego krzewu jest cięcie letnie.
Letnie cięcie porzeczki czarnej
Lato to najlepsza pora na regenerację pnączy i rozświetlenie tych roślin. Poza tym w pełni rozkwitu krzewów łatwo dostrzec pożółkłe liście będące oznaką rozwijającej się choroby, a tym samym zapobiec jej rozprzestrzenianiu się. Usuwanie stare lub nadmiernie zagęszczonych pędów, dostarcza światła wszystkim gałązkom. Ponadto zapewnia odpowiednią cyrkulację powietrza, przeciwdziałając tym samym rozwojowi chorób grzybowych. Jest to również doskonały czas na usunięcie położonych pod ciężarem owoców pnączy i tych, które uległy złamaniu podczas zbiorów. Wczesne przycięcie zapobiegnie ich dalszemu zakorzenieniu. Przystępując do letniego cięcia uformowanego już krzewu porzeczki czarnej, należy pamiętać o tym, że najcenniejsze są pędy jednoroczne i dwuletnie. Dlatego tuż po zbiorach usuwamy pędy starsze niż 3 lata, a także nadmiar gałęzi ze środka krzewu.
Letnie cięcie porzeczki czerwonej i białej
Porzeczki czerwone i białe najlepiej owocują na krótkopędach, czyli gałązkach bocznych pędów głównych, nie starszych niż 4 lata. Należy więc usunąć najstarsze pędy, by w ich miejscu mogły wyrosnąć nowe. Warto też skrócić pędy główne do 1/3 wysokości, a na krótkopędach pozostawić 5-6 oczek.
Nie zapominajmy także o ochronie naszych krzewów. Warto rozsypać równomiernie wokół krzewów środek SUBSTRAL Naturen Ślimakol, który jest naturalnym preparatem do zwalczania ślimaków w przydomowych ogrodach i ogródkach działkowych. Chroni rośliny ozdobne, owoce i warzywa przed uszkodzeniami spowodowanymi przez ślimaki, które uaktywniają się latem i buszują w naszych ogródkach.
Przycinanie porzeczki na pniu
Podobnie jak w przypadku krzewów porzeczki, konieczne jest przycinanie porzeczki rosnącej na pniu. Przyczynia się ono do wzrostu i obfitego owocowania rośliny. Czynność tą można przeprowadzić zarówno zimą - od połowy stycznia do połowy marca, jak i latem od połowy lipca do połowy sierpnia. Porzeczkę na pniu pierwszy raz przycinamy po 4 latach od jej posadzenia i od tej pory przycinamy ją co rok.
Jak przycinać porzeczkę na pniu? Przycinanie porzeczki na pniu rozpoczynamy od dolnych partii, usuwając obciążające ją gałęzie. Następnie przechodzimy do prześwietlania, czyli wycinania ze środka gałązek chorych. Zabieg kończymy pokryciem miejsc cięcia fitoplastrem w sprayu, który ochroni rany przed wysychaniem, a także przed przenikaniem bakterii i grzybów do tkanek roślinnych. Mimo, że uprawa porzeczki nie należy do najtrudniejszych, warto jeszcze raz podkreślić, że to systematyczność i przestrzeganie zasad w przycinaniu porzeczek jest gwarancją zdrowych roślin i obfitych zbiorów przez wiele kolejnych lat.
Najczęściej zadawane pytania o cięciu porzeczki
Kiedy przycinać porzeczki?
Czas i sposób przycinania krzewów zależy od ich rodzaju. W praktyce oznacza to, że każdy rodzaj porzeczki wymaga nieco innej pielęgnacji i sposobu przycinania, wykonywanego w innym terminie. Niezależnie od gatunku, należy pamiętać, aby nie przycinać porzeczek w okresie wegetacji, czyli wzrostu roślin, a także późną wiosną.
Czy porzeczki trzeba przycinać?
Tak, jest to konieczne. Przez kilka kolejnych lat po pierwszym cięciu porzeczki, krzewy powinny swobodnie rozrastać się, jednak wciąż trzeba ich doglądać i w razie konieczności, przeprowadzać przycinanie sanitarne.
Kiedy przycinanie porzeczki na pniu?
Czynność tą można przeprowadzić zarówno zimą - od połowy stycznia do połowy marca, jak i latem od połowy lipca do połowy sierpnia. Porzeczkę na pniu pierwszy raz przycinamy po 4 latach od jej posadzenia i od tej pory przycinamy ją co rok.
Kiedy prześwietlać porzeczki?
Zaleca się robienie corocznego przeglądu krzewów każdego gatunku, a w razie potrzeby - przycinania sanitarnego.
Jak odmłodzić stare porzeczki?
Bardzo stare krzewy należy wyciąć – prawdopodobnie mogą być chore. Krzewy, które nie mają więcej niż 5 lat, odmładza się poprzez usunięcie wszystkich starych i suchych gałęzi (cięcie sanitarne). .