Bloemen geven niet alleen kleur aan je interieur, maar ook aan je gerechten! Met eetbare bloemen zoals Oost-Indische kers, goudsbloem, (muskaat)salie, daglelie, viooltjes, komkommerkruid, vlier en madelief maak je de mooiste garneringen. Het zijn ook nog eens eersteklas smaakmakers! Wil je in je eigen keuken aan de slag met bloemetjes? ‘I love my garden’ geeft je nog wat nuttige tips mee.
Meer en meer restaurants ontdekken de mogelijkheden van bloemen en schotelen hun gasten kleurrijk gegarneerde borden voor. Sterrenchefs zoals Sergio Herman geven eetbare bloemen, zaden en plantjes zelfs een hoofdrol op het bord. Deze ‘superfoods’ zijn niet alleen heel mooi, maar ook nog eens lekker én voedzaam. De mogelijkheden zijn eindeloos, maar je moet wel weten welke bloemen je kan gebruiken en hoe. Wij lichten een tipje van de sluier op …
Plukken voor beginners
Eetbare bloemen vind je net zoals andere bloemen in de vrije natuur. Wij sommen er hieronder een aantal op, maar er bestaan tientallen soorten. Wil je ze plukken, zorg er dan voor dat je geen zieke exemplaren kiest en vermijd natuurlijk alle bespoten plantjes. Pluk ook geen bloemen langs de kant van de weg, want die zijn aangetast door de uitlaatgassen. Als je te laag bij de grond plukt, kunnen de bloemen urinesporen van vossen bevatten. De belangrijke raad: twijfel je of je wel een eetbare bloem in handen hebt? Neem dan geen risico en eet de bloem niet op. Ben je zeker van je zaak? Was de bloempjes voorzichtig voordat je aan de slag gaat.
Oost-Indische kers
De meest bekende soort eetbare bloemen is waarschijnlijk de Oost-Indische kers. Zowel de bladeren en de zaden als de bloemen zijn eetbaar. Deze eenjarige heeft prachtige gele, rode of oranje bloemetjes met een pittige, kruidige smaak die doet denken aan waterkers. De Oost-Indische kers is dan ook het ideale ingrediënt voor salades en is de blikvanger van je toastjes! Snijd geroosterd of stevig granenbrood in eetbare driehoekjes en besmeer deze met roomkaas. Garneer de hapjes met bieslook, peper & zout, en leg bovenop een bloemetje Oost-Indische kers. Mooi, makkelijk en lekker voor bij de aperitief!
Van de zaadjes van de Oost-Indische kers kan je bovendien kappertjes maken. Pluk de jonge zaden die eind van de zomer verschijnen op de plaatsen waar de bloemen uitgebloeid zijn en spoel ze met water. Laat ze vervolgens een paar weken trekken in gekookte witte wijnazijn, vermengd met een of meer smaakmakers zoals een laurierblaadje, peperkorrels, venkelzaad, dillezaad, korianderzaad of knoflook.
Goudsbloem
Zowel de bladeren als de oranje of gele bloemetjes van deze eenjarige sierplant zijn eetbaar en zelfs goed voor je gal en lever. Goudsbloemen geven een mooie, gele kleur aan soepen, sauzen, kaas, boter en desserts. Geen wonder dat deze bloem vaak wordt verward met saffraan. Van goudsbloem kan je een smakelijke saus maken voor bij ijs, pudding of een ander dessert. Vermeng hiervoor 1 kop boter, 1 kop suiker en 1 losgeklopt ei. Voeg er 1 kop goudsbloemblaadjes, een halve eetlepel citroensap en een beetje geraspte citroenschil aan toe. Verwarm alles au-bain-marie en voeg heet water toe totdat je een dikke saus hebt.
Muskaatsalie
Scharlei of muskaatsalie heeft kleine, lichtpaarse eetbare bloemen die een sterk geurend aroma verspreiden. Uit de bloemtoppen en bladeren wordt etherische olie gewonnen die een positieve invloed heeft op lichaam en geest. Zo zou de olie helpen tegen depressies en angsten.
Maar ook op je bord verricht muskaatsalie wonderen. De eetbare bloemen en bladeren kan je zowel rauw als gekookt eten. De jonge blaadjes en bloemblaadjes kan je verwerken in salades, terwijl de bladeren dienen als kruid in vleesgerechten, worst en sauzen. Zowel de bladeren als de bloemen kan je gebruiken om thee te maken.
Roos
Rozen zijn meer dan alleen maar mooi; ze smaken ook goed. Wat dacht je bv. van rozenconfituur, rozenazijn, rozenboter of rozensiroop. Dat laatste is heel makkelijk zelf te maken: roer 500 gr suiker door 1,5 liter kokend water, neem de pan van het vuur en roer 100 gr rozenblaadjes door het water. Laat alles afkoelen, zeef de rozenblaadjes eruit en breng het mengsel opnieuw aan de kook. Meng naast het vuur nog eens 100 gr rozenblaadjes door de vloeistof en laat afkoelen. Zeef vervolgens de blaadjes eruit, roer er het sap van 1 citroen door en zet de siroop in de koelkast.
Ben je een theedrinker? Meng een paar rozenblaadjes door je gewone, zwarte thee en maak je eigen rozenthee. In plaats van rozenblaadjes kan je ook de rozenbottels gebruiken. Dit zijn de vruchten die verschijnen nadat de bloemen uitgebloeid zijn. Verwijder wel eerst de kelkblaadjes en eventueel de zaadjes.
Bernagie of komkommerkruid
De prachtige, eetbare bloemen van bernagie zijn blauw en hebben de vorm van een ster. Omdat de bladeren smaken naar komkommer heeft bernagie als bijnaam ‘komkommerkruid’. Ze zijn dan ook het ideale ingrediënt in salades of bij yoghurt, maar kunnen ook bereid worden zoals spinazie. De bloemen zijn zo mooi dat ze vaak gebruikt worden als decoratiemateriaal. Werk toastjes met platte kaas af met bernagie of verwerk de bloemetjes in ijsblokjes. De bladeren kan je toevoegen aan je soep of hutsepot. Mag je geen zout eten? Dan kan de licht gezouten smaak van bernagie dienen als zoutvervanger.
Vlier
Met de witte, eetbare bloemen van de vlier maak je een heerlijk aperitief! Dit vlierbloesemdrankje maak je zo: kook 1 liter water en los hier 1 kg suiker in op. Meng een stuk of 30 bloesems met 4 ongeschilde citroenen in stukjes en voeg het suikerwater toe. Laat dit mengsel een paar dagen trekken en zeef het ten slotte. Wil je er een alcoholisch drankje van maken, leng het dan aan met champagne, cava of andere bubbels.
Madelief
Ook de madelief heeft eetbare bloemen. Deze decoratieve bloemetjes zijn mooi én lekker in alle soorten salades en borrelhapjes. Wil je je gasten trakteren op een schouwspel? Leg dan een paar halfopen bloempjes in de soep. Door de hitte gaan ze versneld open!
Madeliefbolletjes kan je ook gebruiken als een alternatief voor kappertjes. Stop hiervoor gesloten bloemknopjes in een pot, samen met peper en sjalot. Vul de pot tot de rand met wijnazijn dat net van de kook is en laat alles afkoelen.
Ook buiten de keuken bewijzen madeliefjes hun nut. Ze zouden goed zijn voor je bloedsomloop, lever, huid en ademhalingsorganen. Ook bij extreme vermoeidheid kunnen madeliefjes verlichting bieden.
Voer voor decoratie-fans
Eetbare bloemen staan niet alleen prachtig op je bord, maar ook in een glas! Je kan heel makkelijk bloempjesijsblokjes maken door in elk vakje van je vorm een bloemetje te leggen en deze voorzichtig te overgieten met water. Zet je ijsblokvorm een uur in de diepvries en je decoratieve ijsblokjes zijn klaar! Ideaal om je cocktails en karaffen mee op te fleuren.
Zelf kweken?
De lijst van eetbare bloemen is lang; hierboven gaven wij slechts een kleine bloemlezing! De experts in je dichtstbijzijnde tuincentrum geven je graag meer tips. Hier vind je ook alle materialen en middelen om zelf bloemen te kweken. Zo beschikt Substral over een breed gamma meststoffen voor allerlei soorten bloemen, zoals rozen.