In bijna elke Vlaamse tuin vind je wel minstens één buxus. Of je hem als haagplant, solitair, snoeivorm of potplant houdt, met buxus haal je prachtige effecten, met een minimum aan onderhoud.
Hagen van buxus brengen structuur in de tuin en vormen rustpunten tussen de weelderige lentekleuren van de parterres. Voor lage sierhaagjes langs een border, een pad of de moestuin is de compacte, traag groeiende Buxus sempervirens ‘Suffruticosa’ ideaal. Voor een hogere haag wordt meestal de gewone soort of ‘Rotundifolia’ gebruikt, met rondere blaadjes. Die groeit ook wat sneller.
Groene wolken
Een buxushaag hoeft overigens niet altijd strak te zijn. Je kan hem ook in een meer losse vorm houden, of als plantenwolk. Bekende tuinarchitecten zoals Jacques Wirtz zijn dol op dergelijke organische snoeivormen. Ze omhagen hun ontwerpen met immense ‘wolken’ van onregelmatig gesnoeide buxussen, taxussen of andere groenblijvende struiken. Maar ook op een klein lapje grond, bijvoorbeeld als rand tegen het huis of als onderbreking in de border, kan je al heel leuk experimenteren met wolkenpartijen.
Buxus microphylla ‘Rococo’ (syn. Buxus sinica var. insularis 'Tide Hill'), met slanke blaadjes en sterk bossige groei, leent zich uitstekend voor dergelijke onregelmatige, bolvormige heggen. Wil je het zelf proberen, laat de planten dan de eerste jaren vrij groeien, alvorens er vorm in te brengen. Zo heb je sneller resultaat. Wie al dat groen wat saai vindt, kan een bonte buxus proberen, zoals ‘Elegantissima’, met witte randen, of de geel gepanacheerde ‘Aurea Pendula’ of ‘Aureovariegata’ en de uitstekende ‘Latifolia Maculata’. In een (schaduw)border komen ze het mooist tot hun recht.
Scherpe schaar
Buxus snoei je in de maanden zonder r, van mei tot augustus dus. Begin september mag ook nog. Doe je het (veel) vroeger of later, dan kunnen de jonge, slappe scheuten bevriezen. Snoei uitsluitend op bewolkte dagen: te veel zon kan de bladeren verbranden en lelijk bruin kleuren. Hoe vaker je je buxus snoeit, hoe compacter de haagjes en hoe mooier de snoeivormen worden. Ga minstens twee keer per jaar met de schaar langs. Wil je een complexe vorm, begin dan met een kleine plant, die je regelmatig bijknipt. Het gaat makkelijker als je de vorm in ijzerdraad voorbuigt of een kant-en-klaar geraamte koopt.
Een scherpe schaar is onontbeerlijk voor een mooi resultaat. In de handel vind je speciale buxusscharen die lijken op schapenscharen. Ze zijn erg scherp, waardoor je rafelige bladranden vermijdt. Je kunt je plant ook bijknippen met een scherpe keukenschaar of met de punt van je heggenschaar. Kies de schaar die jij zelf het handigst vindt – de enige voorwaarde is dat ze scherp is. Vaak komt er bij het snoeien, maar ook zomaar op een zomerse warme dag, een typische buxusgeur vrij. Geef na het snoeien een extra portie organische meststof, zeker aan buxus in pot.
Buxus is een ijzersterke plant, die tegen een stootje kan. Wil je je planten altijd in topvorm houden, dan geef je ze best regelmatig wat kalk. Daarmee houden ze het zowel in volle zon als in schaduw perfect uit. Overigens toont de plant ook zelf wanneer ze kalk tekort heeft: de groei valt stil en de randen van de blaadjes worden bleek tot bijna wit. Buxus in pot kan je het jaar rond planten. Verplanten doe je best tussen november en begin april. Laat de grond de weken erna niet uitdrogen - de effecten van verdroging zijn vaak pas zichtbaar als het al te laat is!
Heb je last van buxusmot? Of wil je preventief te werk gaan tegen de gevreesde buxusrups? Lees hier onze tips voor het voorkomen en bestrijden van buxusmot.