Laurierhaag
Laurier (Prunus laurocerasus) of Laurierkers is een elegante wintergroene struik die veel voor hoge hagen wordt gebruikt. De verschillende soorten laurier groeien snel, zijn makkelijk te verzorgen en hebben mooie glanzende lederachtige bladeren. Een laurierhaag groeit snel dicht en biedt dus veel privacy. Buiten het snoeien, hebben de laurierhagen weinig onderhoud nodig. Je kan de laurier gebruiken als bodembedekker of om afscheidingen te creëren. Omdat elke soort laurier anders groeit en niet elke tuin hetzelfde is, is het belangrijk om het juiste type laurier te kiezen. Lees verder hoe je dit doet en hoe je jouw laurierhaag het best in topvorm kan houden.
Soorten laurierhaag
Vele soorten laurierhagen lijken heel erg op elkaar, maar groeien toch anders. Niet elke variant is geschikt voor een kleine tuin. Bij een kleine tuin kies je best voor een soort laurier die vrij laag blijft en niet zo snel groeit
De belangrijkste onderverdeling bij laurierhagen is tussen de laurierkers (Prunus laurocerasus) en de Portugese laurier (Prunus lusitanica).
Winterharde varianten van de laurierkers (Prunus laurocerasus):
1. Laurier ‘Rotundifolia’
Dit is de meest klassieke en bekende lauriersoort. De Rotundifolia is een snelle groeier (ongeveer 50 cm per jaar) en heeft een groot blad, waardoor snel een dichte haag ontstaat. De laurier kan vier meter hoog worden, een ideale haagplant dus. Je kan de laurierhaag ongeveer 40 centimeter boven de grond terugsnoeien in de lente of herfst als hij te hoog wordt.
Deze soort is gevoelig voor sommige ziekten. Bovendien is de struik vorstgevoelig en verdraagt die geen natte weersomstandigheden.
Opgelet: zoals bij elke soort laurier zijn de bladeren en bessen giftig. Eet de besjes dus niet op!
2. Laurier ‘Caucasica’
De Prunus laurocerasus 'Caucasica' of laurier 'Caucasica' is net zoals de Rotundifolia een snelle groeier. De Caucasica kan wel vijf meter hoog worden en is daarmee de hoogste van de lauriersoorten. Beide soorten lijken veel op elkaar, maar de bladeren van de caucasica zijn donkerder groen en smaller, en de plant bloeit ook nog in mei. Door de smalle vorm wordt de laurier ook gebruikt in kleinere tuinen (als je vaak snoeit). De Caucasica groeit bijna overal. Net zoals de Rotundifolia, verdraagt deze laurier geen grote hoeveelheid water en is hij vorstgevoelig.
3. Laurier ‘Otto Luyken’
Laurier ‘Otto Luyken’ is met een maximale hoogte van ongeveer 1,25 meter de perfecte laurierhaag voor een kleine tuin. Deze soort laurier groeit erg compact en de bladeren zijn donkergroen en mooi glanzend. De Laurier is geschikt voor alle grondsoorten en kan zowel in de schaduw als in de zon worden geplant. Laurier Otto Luyken bloeit bovendien twee keer. In de lente met witte bloemen en in de herfst komen er vaak bessen. Omdat de laurier langzaam groeit, hoeft de laurier slechts eenmalig gesnoeid te worden. Zoals de vorige lauriervarianten, is deze laurier ook gevoelig voor wateroverlast.
4. Laurier ‘Novita’
Laurier ‘Novita’ groeit heel snel en heeft grote glimmende donkergroene bladeren. Een uitstekende keuze voor iemand die snel een hoge robuuste laurierhaag wil.
De laurier 'Novita' is het best te beschouwen als een verbeterde versie van de Prunus laurocerasus ‘Rotundifolia’: sterker en minder gevoelig voor ziektes. De laurier is ook geschikt voor schaduwrijke plekken en vergt weinig onderhoud. Net zoals de vorige lauriersoorten, verdraagt deze soort laurier ook geen grote hoeveelheid water en is hij beperkt vorstbestendig.
5. Laurier ‘Herbergii’
De laurier ‘Herbergii’ kan je herkennen aan de opvallende witte bloemen. Heb je een middelgrote tuin? Dan is deze lauriersoort een goede keuze. Herbergii is namelijk zeer geschikt voor gebruik als lage tot middelhoge haag. Naast de prachtige witte bloemen, heeft de laurierhaag ook smalle, donkergroene bladeren. De Herbegij is niet kieskeurig op het vlak van locatie, net zoals de Laurier ‘Otto Luyken’ en is zeer vorstbestendig. De laurier 'Herbergii' mag best vochtig staan, maar niet nat.
Naast de mooie varianten van de laurierkers (Prunus laurocerasus), heb je ook de Portugese laurier of Prunus lusitanica:
6. De Portugese laurier
De opvallende groenblijvende lauriervariant (Latijnse naam: Prunus lusitanica 'Angustifolia') heeft glanzend groene bladeren en opvallende dieproze takken. In het voorjaar bloeien mooie lange witte bloementrossen. Omdat de Portugese laurier langzamer groeit dan de gemiddelde laurierkers, is de variant vrij onderhoudsarm. De laurier is bovendien winterhard en beter geschikt voor kalkrijke grond dan de meeste lauriersoorten eerder beschreven. Ondanks de vele voordelen, heeft de Portugese laurier de eerste jaren best veel verzorging nodig en kan de struik ook niet tegen een te grote hoeveelheid water, net als de vorige laurierkersvarianten.
Laurierhaag Planten: Hoe & Wanneer?
Wanneer laurier planten?
De beste tijd om een laurierhaag met kluit te planten is in de herfst, bij voorkeur in september of oktober. De plant groeit dan niet en kan zich zo concentreren op het wortelen. Als alternatief kan de laurier ook in het voorjaar in maart of april worden geplant. Ga je de laurierhaagplanten in een pot kopen? Dan kun je ze het hele jaar door planten. Plant de laurierhaag zeker niet als het buiten vriest of echt zonnig is.
Waar laurier planten?
De laurierhaag groeit bijna overal en is niet kieskeurig op het vlak van locatie. De struik houdt wel van een humusrijke grond, het beste op droge tot vochthoudende, lichtzure grond in de volle zon of halfschaduw. Laurierkers groeit niet op extreem zure grond en, zoals eerder beschreven, verdraagt de laurier geen te grote hoeveelheid water. Probeer bovendien de laurierhaag op een windbestendige plaats te planten, omwille van de sterke oostenwind in de winter.
De plantenafstand verschilt per soort en hangt af van de maat die je aanplant. Voor veel laurierhagen kan je uitgaan van vier planten per strekkende meter. Denk ook na over de afstand voor en achter de laurierhaag: houd ongeveer 40 tot 90 centimeter vrij, afhankelijk van de maat. De laurier groeit namelijk snel en sommige soorten worden erg breed.
Hoe laurier planten?
Voordat je een laurierhaag plant, is het belangrijk om te weten welke soort je hebt besteld. Laurierhagen worden namelijk gekweekt met blote wortels, met kluit en in een pot, container of plantenzak. Heb je een laurierhaag met blote wortels? Dan moet deze snel in de grond worden gestoken. Laurierhagen in pot kunnen nog een tijdje blijven staan.
Volg de stappen hieronder om de laurier te planten.
- Verwijder onkruid met wortel en voeg eventueel grondverbeteraar toe.
- Graaf een gat dat groter is dan de kluit of blote wortels van de laurierstruik en voeg eventueel een dikke laag aanplantgrond toe voor een snelle en krachtige groei.
- Analyseer de hoeveelheid planten die je nodig hebt per strekkende meter.
- Plaats de kluit in een bak met water.
- Steek de laurier voorzichtig in het gat.
- Vul het gat met de verrijkte aarde aan en stamp de aarde met je voet aan.
- Leg een laagje mulch op het plantgat en geef de laurierhaag water.
Wanneer laurierhaag bemesten?
Wanneer je een laurierhaag bemest, zal de plant zicht optimaal ontwikkelen en wordt hij minder gevoelig voor ziekten en plagen. Het beste kan je de laurier twee keer per jaar bemesten: in de periode maart-april en in juni-juli. Door de laurier twee keer per jaar te bemesten, houd je deze sterk en prachtig groen.
Let op: Het is niet aan te raden om de laurier nog te bemesten in de nazomer. De bemesting zal namelijk nieuwe scheuten stimuleren die in de winter niet zullen overleven.
Kan je de laurier verplanten of verwijderen?
Je laurierhaag verplanten of verwijderen kan, maar dat wordt elk jaar moeilijker omdat de wortelkluit zich onder de grond verspreidt.
Alles over het snoeien van de laurierhaag
Wanneer laurier snoeien?
De meeste laurierhagen groeien heel snel. De Portugese laurier kan tot wel 30 centimeter groeien op jaarbasis. Ze zijn bekend als de snelst groeiende haagplanten en vormen dan ook een ideale haag voor meer privacy. Om een mooie dichte en strakke haag te hebben die inkijk en wind tegenhoudt, raden we dus aan om de laurierhaag twee keer per jaar te snoeien.
Hoe laurier snoeien?
De vormsnoei bij een jonge laurierhaag is belangrijk. Je moet de laurierhaag eerst jaarlijks zijdelings snoeien, tot op de gewenste hoogte. Dan pas mag je de laurier ook bovenaan snoeien (toppen). Na het toppen van de laurierhaag kan je jaarlijks de zijkanten en bovenkant bijsnoeien.
Met een vlijmscherpe en schone snoeischaar knip je vlak boven een blad of een jonge scheut. Zo beschadig je geen bladeren. Om een grote haag te snoeien, kan je beter een heggenschaar gebruiken. Het is ideaal als de laurierhaag aan de onderzijde ongeveer 10 centimeter breder is dan aan de bovenkant, zodat alle bladeren goed het licht kunnen vangen. Het is dus niet raadzaam om rechte kanten te hebben of kanten die naar de basis toe naar binnen lopen.
Laurierhagen kunnen goed tegen snoeien en lopen altijd weer uit, zelfs op het kale hout. Drastisch terugknippen, zelfs tot 15 cenitmeter boven de grond, is dus mogelijk bij deze haag. Deze manier van snoeien moet wel gebeuren in het voorjaar.
Wat is de beste tijd om een laurier te snoeien?
De beste tijd om de laurier te snoeien is het voorjaar (maart-april) en nog eens in de nazomer (augustus-september). Twee keer per jaar snoeien is nodig om een strakke haag te krijgen. De lentesnoeibeurt bepaalt de vorm van de haag en sla je best niet over. De nieuwe bladeren groeien zo snel over de snoeiwonden, dat je van de snoeibeurt al snel niks meer ziet. De tweede snoeibeurt valt in de nazomer: de nieuwe scheuten die aan de takken gegroeid zijn kunnen dus weer bijgesnoeid worden. Wanneer je jouw laurierhaag tijdig snoeit, gaat jouw haag met een strakke vorm de winter in.
Tip: Wil je graag genieten van de bloemen in je laurierhaag? Snoei dan alleen één keer in juni, wanneer de haag klaar is met de bloei. De laurierhaag heeft dan genoeg tijd om te herstellen en om nieuwe knoppen te vormen voor het volgende jaar. Snoei zeker niet in het voorjaar want dan zal je geen bloemen zien.
Hoe laurier stekken?
Je kan de laurierstruik stekken via de stam en de wortel. Bij oudere laurierplanten is het aan te raden om in september te stekken. Stekjes houden van een vochtige en warme omgeving rond de 18-20 graden.
De laurierstruik stekken via stam is de meest voorkomende methode. Bij deze methode pak je een tak van 10-15 centimeter die aan de stam vastzit en snij je de tak met een mes af (neem ook een stukje van de hoofdtak). Verwijder dan alle bladeren, behalve de drie of vier bovenste. Doop het stekje in stekpoeder (beschermt tegen schimmel en bevordert wortelvorming) en plant het stekje dan in stekgrond ongeveer 10 centimeter diep met de bovenste bladeren boven de grond. Geef voldoende water en trek er een plastiek zakje overheen om het vochtig te houden. Na een tot anderhalf jaar kan je de plant eindelijk in je tuin zetten.
Tip: Wil je zaadjes van de laurierstruik kweken? Dan heb je minimaal twee planten nodig (mannelijke en vrouwelijke). De laurier is namelijk tweehuizig.
Veelvoorkomende laurierziektes en - plagen
De laurier is een sterke plant die niet snel ziektes heeft - zeker niet als je de plant op de juiste manier bemest en snoeit. Als je pech hebt, kan het echter wel.
De ziektes die een laurier kan hebben zijn: bladvlekkenziekte, hagelschot en valse meeldauw. Enkele plaagdieren die wel eens in laurierhagen aangetroffen worden zijn slakken, diverse soorten vlooien, luizen en mijten (laurierroestmijt), taxuskevers en mineervliegen.
Wanneer een laurierhaag ziek is of last heeft van ongedierte, zie je dit meestal terug aan het blad of de takken. Let dus vooral op als je het volgende ziet: doffe (jonge) bladeren, bruine stipjes op de takken en/of stam, bladeren die omkrullen of bruin kleuren, witte schimmelpluis of wasdraden en aangevreten blad. Bij schimmelziektes zie je vaak bleke verkleuringen, die later bruin kunnen worden.
1. Bladvlekkenziekte
Bladvlekkenziekte wordt veroorzaakt door schimmels. Je herkent de ziekte meteen aan de bleke en bruine verkleurde vlekken op de bladeren en bladval.
Bladvlekkenziekte bij laurier bestrijden? Bij schimmelziekten kan antischimmelpap soms een uitkomst bieden. Als je haag besmet is, kan je wel blijven snoeien. Composteer in dit geval nooit de bladeren maar vernietig het meteen, anders zal de schimmel gemakkelijk de winter overleven. Maak je snoeigereedschap na het snoeien grondig schoon.
2. Hagelschotziekte
Zie je kleine gaatjes in het blad? Dan heeft jouw laurierhaag waarschijnlijk de hagelschotziekte. De gaatjes hebben een onregelmatige vorm en worden gekenmerkt door een bruin randje dat steeds groter wordt. Uiteindelijk valt het blad af. Hagelschot is ook een schimmelziekte, maar door de gaatjes in het blad wordt het vaak verward met insectenvraat. Bestrijding kan gebeuren door vanaf half mei herhaaldelijk, bijvoorbeeld om de 8 tot 10 dagen, te spuiten met een middel dat zwavel bevat.
Tip: Een natte standplaats, te zure grond of magnesium- of stikstofgebrek hebben ook dezelfde verschijnselen.
3. Roest
Zie je eerst oranje stippen en later zwarte sporenhoopjes aan de onderzijde van het blad en op eenjarige scheuten? Dan heeft je plant roest. Roest is ook een schimmelziekte die door verschillende schimmels kan veroorzaakt worden. Verwijder meteen het aangetaste blad en gebruik een fungicide (schimmeldodend middel).
4. Witziekte of echte meeldauw
Planten die ’s morgens vochtig en ’s middags warm staan of planten die overdag lang nat blijven, lopen kans op aantasting van witziekte of echte meeldauw. Op de bovenkant van de jongste bladeren zitten witte vlekjes. Ze worden steeds groter tot ganse bladeren, soms zelfs de hele plant, wit kleuren. Heb je witziekte bij jouw laurierhaag ontdekt, verwijder dan snel het aangetaste gedeelte en gooi het meteen in de vuilnisbak. Gebruik daarna een fungicide.
5. Mijn laurierhaag heeft gele bladeren
Heeft jouw laurierhaag gele bladeren? Dan heeft de laurierstruik vaak een tekort aan water, vooral bij zeer droge zomers en winters. In de winter kan het water door de vorst de wortels niet bereiken doordat de grond bevroren is. Bij sterk zonlicht kan het water al verdampen op de aarde, zo krijgt de plant nog steeds geen water. Daarom is het aan te raden om ‘s zomers vroeg in de morgen water te geven bij de wortels. Pas op dat je niet te veel water geeft, want daar kan de laurierhaag niet tegen.
Hoe zieke laurier behandelen?
Snoei zo snel mogelijk de zieke plekjes weg en maak je snoeischaar goed schoon na gebruik. Je kan ook bestrijdingsmiddelen gebruiken. Lees voor gebruik altijd de gebruiksaanwijzing en volg deze nauwkeurig op voor het beste resultaat. In sommige gevallen is de laurierhaag al zo aangetast, dat de haagplant zich niet meer goed kan herstellen. In deze situaties kan het goed zijn om de haag (deels) te vervangen.