Valse meeldauw

Wat is valse meeldauw? 

Valse meeldauw is een niet te onderschatten schimmelziekte die vooral gevreesd wordt bij tomaten en druiven. De vlekken die de ziekte veroorzaakt op de vruchten en bladeren, zorgt er soms voor dat ze afsterven en brengt de oogst in gevaar.  Gelukkig bestaan er manieren om deze schimmel doeltreffend te bestrijden.

Hoe herken je aantasting door valse meeldauw? 

De term 'meeldauw' wordt gebruikt voor verschillende soorten parasieten, die verschillen afhankelijk van de plant in kwestie. Dit zijn de belangrijkste soorten:  

• Phytophthora infestans of nicotianae, een meeldauw die vooral nachtschadeachtigen treft, zoals aardappelen of tomaten. 

• Peronospora op rozenstruiken. 

• Plamospora op druiven. 

Het gaat telkens om micro-organismen die zich bij ideale omstandigheden snel ontwikkelen. Meeldauw komt vooral voor in streken met een droge bodem en een vochtige lucht.  

Wist je dit al? Meeldauw bij aardappelen of ‘aardappelziekte’ was de oorzaak van de grote hongersnood in Ierland tijdens de negentiende eeuw. Hierdoor ontstond een van de grootste volksverhuizingen ooit, voornamelijk richting de Verenigde Staten.  

Valse meeldauw op planten: symptomen en schade 

Deze micro-organismen veroorzaken schimmelziekten die herkenbaar zijn aan de geelbruine (tot zelfs paarse) vlekken op de onderzijde van de bladeren, en een witachtige afzetting op de bovenzijde van het blad van de plant. 

Vooral bij jonge planten worden de aangetaste bladeren geel en beginnen ze te vervormen. De getroffen zones (en soms de volledige bladeren) sterven geleidelijk aan af.  

Zoals we eerder al vermeldden, komt valse meeldauw zowel voor bij aardappelen, tomaten, druiven als rozenstruiken. Nachtschadeachtigen hebben last van twee soorten meeldauw: de ene valt via de grond de wortelhals van de plant aan (voornamelijk jonge planten) en de andere valt de planten via de lucht aan wanneer ze groter zijn. In dat laatste geval worden soms niet alleen de bladeren getroffen, maar ook de vruchten. Tomaten krijgen dan een geelachtige kleur en gaan onherroepelijk verloren. Bij aardappelen krijgen de wortelknollen vlekken en sterven af.  

Meeldauw wordt ook vastgesteld bij rododendrons, maar heeft dan meestal een beige kleur. Bovendien doet de ziekte zich dan meestal voor op de bovenzijde in plaats van de onderzijde van de bladeren. 

Hoe kun je valse meeldauw behandelen?   

Om valse meeldauw te bestrijden, is het belangrijk dat je alle aangetaste delen van de plant verwijdert en vernietigt, ook de bladeren op de grond. Pas wel op: de bladeren mogen absoluut niet bij je compost.   

Valse meeldauw bij nachtschadeachtigen (tomaten en aardappelen) 

Phytophthora is een courante aandoening bij tomaten en aardappelen, maar kan ook aubergines treffen. Om valse meeldauw een halt toe te roepen is het belangrijk dat je eerst kijkt hoe je groenten geplant zijn. Als je verdachte vlekken ziet verschijnen op de bladeren, mag je je toekomstige oogst vergeten als je planten te dicht bij elkaar staan. Zorg dus bij het verspenen of uitplanten dat je alles voldoende ver uit elkaar staat.  
Om de verspreiding van de sporen tegen te gaan en komaf te maken met valse meeldauw is een oplossing op basis van koper de beste keuze.  

Valse meeldauw op rozenstruiken  

Valse meeldauw komt minder vaak voor op rozen en wordt dan vaak verward met echte meeldauw of sterroetdauw, maar is wel gevaarlijk voor de plant. Door een speciale spray voor rozen te gebruiken en aangetaste bladeren te verwijderen kun je de bovenhand krijgen.  

Hoe voorkom je valse meeldauw op je planten?  

Om valse meeldauw te voorkomen is het eerst en vooral belangrijk dat je de bladeren aandachtig controleert wanneer de weersomstandigheden ideaal zijn voor de ontwikkeling van meeldauw.  

Omdat de ziekte floreert bij de aanwezigheid van vocht vermijd je beter om de bladeren nat te maken. Geef dus enkel water aan de voet van de plant. Mochten je tomaten aangetast zijn door valse meeldauw, dan raden we aan om het jaar erop op dezelfde plaats niet opnieuw tomaten te planten.