Ken jij Court Pendu, Jefkespeer of Comtesse de Paris? Oude appel- en perenrassen zijn meer dan ooit weer in. En terecht, want het zijn ijzersterke fruitsoorten met overheerlijke smaken.Vlaanderen scoorde ooit internationale bekendheid met z’n immense collectie fruit. In de achttiende en negentiende eeuw heerste er in onze gewesten zelfs een heuse perenmanie. Al wie enig aanzien genoot, wedijverde mee om de mooiste, grootste en lekkerste peer. Er ontstonden in die tijd meer dan 1.100 nieuwe rassen! Vandaag blijft er nog maar een fractie van deze immense collectie over.
Hoogstammen herleven
Lang zag het er slecht uit voor de oude fruitrassen, die meestal op hoogstammen gekweekt werden. Deze bomen gaan langer mee dan de lagere half- of laagstammen, maar geven pas na enkele jaren vruchten en nemen meer plaats in beslag. Heel wat nadelen dus voor de commerciële teelt, waar men liever zonder ladder en met een maximum aan bomen op zo weinig mogelijk oppervlakte werkt. In de jaren ‘70 kreeg je zelfs een premie voor het rooien van hoogstammen. Vandaag blazen verschillende verenigingen waaronder de Nationale Boomgaardenstichting (NBS) het fruitverleden nieuw leven in. Zo werden in de hoogstamboomgaarden van Vlaanderen meer dan 3.500 oude fruitrassen herontdekt. Daarvan zijn er vandaag meer dan 500 te koop.
Van Dubbel Flip tot Kattekop
Ook in de typische fruitstreken zoals de Vlaamse Ardennen en het Pajottenland (met dorpen als Appelterre en Bogaarden!) werden grote inspanningen geleverd om het landschap te herstellen. En daar horen hoogstamboomgaarden beslist bij. Op het platteland was het immers zo dat bij boerderijen, en ook bij een enkele particuliere woning, een hoogstamboomgaard hoorde. 's Zomers werd in de schaduw van de fruitbomen gefeest, in het najaar volgde de oogst van appelen en peren, die tot diep in de winter verbruikt werden. Gelukkig maken een aantal Vlaamse boomkwekers er een punt van eer van om die oude rassen weer opnieuw tot leven te wekken. Ze brengen vergeten appels als Reinette Descardre, Reinette Rouge Etoilée, Jacques Lebel, Court Pendu en Kattekop, en oude perenrassen als Légipont, Comtesse de Paris, Jefkespeer en Dubbel Flip weer tot leven.
Oud wordt nieuw
Koester jij in de boomgaard van je grootouders of in jouw buurt een oude of ‘naamloze’ fruitboom? Wil je die graag verder zien leven in een jong exemplaar? Bij gespecialiseerde fruitboomkwekers kan je in februari en maart jonge twijgen van de 'oude' boom afleveren. Deze worden geënt op een onderstam naar keuze waarna je een nieuwe exemplaar mee naar huis kan nemen. Heb je een kleine tuin, laat de twijgen dan op een onderstam of halfstam enten: die bomen nemen minder plaats in en geven sneller vruchten.
